- Trang Chủ
- Kiến trúc - Xây dựng
- Xây dựng đội ngũ giảng viên ở trường Cao đẳng kỹ thuật Phòng không Không quân đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo
Xem mẫu
- KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG
KỸ THUẬT PHÒNG KHÔNG - KHÔNG QUÂN ĐÁP ỨNG
YÊU CẦU ĐỔI MỚI CĂN BẢN, TOÀN DIỆN
GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
Ong Thị Điệp*
ABSTRACT
The radical and comprehensive renovation of education and training at Military Schools in
general and at the the Air Force-Air Defense Technical College in particular is the result of the
impact of a combination of many factors, in which the teaching staff members always play a
decisive. In this article, the author proposes a number of measures to build up the teaching staff
at the Air Force-Air Defense Technical College in response to the radically and comprehensively
reforming process of education and training.
Keywords: Faculty, students, teaching methods, Army, Air Force-Air Defense Technical College
Received: 25/04/2022; Accepted: 15/05/2022; Published: 10/06/2022
1. Đặt vấn đề đặc biệt quan trọng, bởi từ những đặc thù dạy học
Trong những nhân tố quyết định đến chất lượng ở nhà trường, đó không chỉ là quá trình hình thành,
giáo dục đào tạo, người thầy giáo luôn là nhân tố phát triển những năng lực cần thiết của người nhân
trung tâm, quan trọng hàng đầu. Sinh thời khi nhắc viên chuyên môn kỹ thuật, mà còn là quá trình
đến vai trò của người thầy giáo, Chủ tịch Hồ Chí chuẩn bị con người cho lĩnh vực hoạt động đặc
minh đã nhấn mạnh: “Nếu không có thầy giáo thì biệt, hoạt động chuẩn bị và tiến hành chiến tranh.
không có giáo dục, không có giáo dục, không có Chính vì vậy, người thầy ngoài phẩm chất, năng
cán bộ thì cũng không nói gì đến kinh tế, văn hóa”; lực thì những tri thức, kinh nghiệm trong thực tiễn
“Dù là tên tuổi không đăng trên báo, không được hoạt động quân sự của mình, đóng vai trò hết sức
thưởng Huân chương, song những người thầy giáo quan trọng.
tốt là những anh hùng vô danh” [1, tr.331]. Cố Thủ 2. Nội dụng nghiên cứu
tướng Phạm Văn Đồng cũng khẳng định: “Nghề 2.1. Vai trò của đội ngũ giảng viên trường Cao
dạy học là nghề cao quý nhất trong những nghề đẳng kỹ thuật Phòng không Không quân
cao quý, nghề sáng tạo nhất trong những nghề Với phương châm: đổi mới giáo dục phải bắt
sáng tạo vì nó đã sáng tạo ra những con người sáng đầu từ xây dựng đội ngũ nhà giáo, bằng nhiều
tạo” [2]. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 2, Ban Chấp biện pháp tích cực và đồng bộ trong xây dựng và
hành Trung ương Đảng (khoá VIII) cũng chỉ rõ: phát triển đội ngũ nhà giáo, đến nay đội ngũ giảng
“Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng của viên Nhà trường đã có sự phát triển nhanh chóng
giáo dục và được xã hội tôn vinh. Giáo viên phải cả về số lượng và chất lượng. Về cơ bản đội ngũ
có đủ đức, tài...” [3, tr.47]. giảng viên đã được chuẩn hóa với mục tiêu, yêu
Quá trình dạy học ở Trường Cao đẳng Kỹ thuật cầu đào tạo, luôn bảo đảm yêu cầu giáo viên đứng
Phòng không - Không quân, giảng viên có vai trò lớp đều cao hơn một bậc trở lên. Hiện nay đội ngũ
giảng viên toàn trường có 16,1% trình độ sau đại
* Thiếu tá, CN, Chủ nhiệm Bộ môn Ngoại ngữ, Trường học, 50% trình độ Đại học; 04 Nhà giáo ưu tú, 07
Cao đẳng Kỹ thuật Phòng không- Không quân Nhà giáo giỏi cấp bộ. Giảng viên dạy trình độ cao
TẠP CHÍ QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ - Số 21 Quý 2/2022 59
- KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
đẳng, trung cấp có 97,2% có trình độ đại học trở ở Trường Cao đẳng Kỹ thuật Phòng không -
lên (trong đó 24,5% sau đại học). Nhiều giảng viên Không quân đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản,
đã phát huy tốt vai trò tích cực, chủ động trong toàn diện giáo dục và đào tạo hiện nay
nghiên cứu khoa học, nghiên cứu và vận dụng các 2.2.1. Nâng cao nhận thức cho các cấp ủy
phương pháp dạy học tích cực vào giảng dạy góp đảng, cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trò của đội
phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ngũ giảng viên
ứng kịp thời với sự phát triển của Quân chủng và Đây là biện pháp quan trọng hàng đầu, có ý
Quân đội. nghĩa quyết định đến quá tình xây dựng, phát triển
Tuy nhiên, thực tiễn quá trình dạy học ở Trường đội ngũ giảng viên ở Nhà trường hiện nay. Thực
Cao đẳng Kỹ thuật Phòng không- Không quân tiễn cho thấy ở đâu, khi nào vị trí, vai trò của người
hiện nay, bên cạnh những những mặt tích cực là thầy giáo được nhận thức đúng đắn, được quan
chủ yếu, hoạt động xây dựng đội ngũ giảng viên tâm đúng mực thì ở đó, khi đó công tác giáo dục
vẫn còn có những hạn chế nhất định như công sẽ mang lại hiệu quả cao. Vì vậy, Nhà trường phải
tác quy hoạch đội ngũ nhà giáo, hoạt động bồi thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo
dưỡng, bố trí, sử dụng nhân sự giảng dạy vẫn còn dục, tạo sự thống nhất về nhận thức trong toàn
có những bất cập nhất định. Bên cạnh đó trình độ, trường về vị trí, vai trò của đội ngũ giảng viên,
năng lực sư phạm, trình độ ngoại ngữ, tin học, khả coi đội ngũ nhà giáo là nhân tố quan trọng hàng
năng ứng dụng công nghệ thông tin và các trang đầu, là lực lượng quyết định đến chất lượng giáo
thiết bị dạy học hiện đại vào giảng dạy còn thấp so dục đào tạo, làm cơ sở định hướng đúng đắn cho
với mặt bằng chung của quốc gia. Một số, giảng hoạt động xây dựng, phát triển đội ngũ giảng viên.
viên vẫn gặp nhiều khó khăn trong ứng dụng các Việc nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của nhà
phần mềm tin học, phần mềm dạy học tương tác, giáo với quá trình giáo dục ở Nhà trường hiện nay
mô phỏng vào giảng dạy, cũng như việc sử dụng là quá trình khó khăn, lâu dài, xét về bản chất đó
ngoại ngữ trong giao tiếp, nghiên cứu khoa học... là quá trình nhận thức và đánh giá đúng đắn vị trí,
Vì vậy, còn ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng vai trò của các nhân tố trong quá trình dạy học, để
quá trình giảng dạy. có biện pháp tác động phù hợp. Cho nên, nâng cao
Bước sang giai đoạn mới, trước yêu cầu đổi mới nhận thức về vị trí vai trò của nhà giáo cần tiến
căn bản, toàn diện giáo dục theo hướng “Chuyển hành thường xuyên, lâu dài bằng nhiều con đường,
mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến biện pháp khác nhau, đồng thời phải kết hợp chặt
thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chẽ với kiên quyết đấu tranh chống tư tưởng xem
chất người học” [5, tr.115]. Bên cạnh đó, nhiệm vụ nhẹ, những nhận thức lệch lạc về vị trí, vai trò của
bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh hội nhập sâu rộng nhà giáo.
vào khu vực và quốc tế, cũng như những bất ổn 2.2.2. Lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt việc quy hoạch,
trong khu vực và trên thế giới đang đặt ra những lựa chọn, bồi dưỡng, tạo nguồn đội ngũ giảng viên
yêu cầu mới với lực lượng vũ trang. Đặc biệt, hiện Đây là biện pháp then chốt trong xây dựng đội
nay Quân chủng Phòng không- Không quân được ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Vì vậy,
Đảng, Nhà nước xác định là lực lượng tiến thẳng trước hết cần tập trung quán triệt sâu sắc Nghị
lên hiện đại… Tất cả những vấn đề đó đã tác động, quyết, chỉ thị của các cấp trước hết là Nghị quyết
đòi hỏi phải đổi mới nâng cao chất lượng giáo dục Trung ương 8 khóa XI về “Đổi mới căn bản, toàn
và đào tạo, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra. Để diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công
thực hiện mục tiêu đó, phải thực hiện đồng bộ các nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị
biện pháp, trong đó xây dựng và phát triển đội ngũ trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập
nhà giáo có đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng kịp quốc tế” [6] sát với tình hình Nhà trường, chỉ đạo
thời yêu cầu nhiệm vụ giảng dạy, nghiên cứu khoa chặt chẽ việc xây dựng quy hoạch phát triển đội
học, là vấn đề cơ bản, lâu dài mang tính quyết định. ngũ giảng viên. Trong đó, cần xây dựng kế hoạch
2.2. Biện pháp xây dựng đội ngũ giảng viên phát triển đội ngũ giảng viên lâu dài, phù hợp với
60 TẠP CHÍ QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ - Số 21 Quý 2/2022
- KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
yêu cầu nhiệm vụ và từng giai đoạn phát triển của 2.2.3. Làm tốt công tác bố trí, sử dụng giảng
Nhà trường. viên
Tổ chức chặt chẽ việc tuyển chọn, tuyển dụng Đội ngũ giảng viên ở Trường Cao đẳng Phòng
đội ngũ giảng viên, đảm bảo nguyên tắc dân chủ, không- Không quân hiện nay đa dạng cả về trình
công khai, minh bạch trong hoạt động tuyển dụng. độ và chuyên ngành đào tạo. Bởi vậy để mỗi giảng
Trong tuyển dụng ngoài những tiêu chí về phẩm viên phát huy cao hiệu quả hoạt động, đòi hỏi
chất đạo đức, trình độ chuyên môn, phương pháp, việc bố trí, sử dụng giảng viên phải phù hợp với
phong cách sư phạm, phải đặc biệt coi trọng và đề chuyên ngành đào tạo, phù hợp với khả năng, sở
cao các tiêu chí về tình yêu, sự tâm huyết với nghề trường của từng người. Bên cạnh đó, phải đặc biệt
dạy học, bởi đây chính là những yếu tố tiền đề, nền coi trọng công tác đánh giá, nhận xét, bổ nhiệm
tảng thúc đẩy giảng viên yên tâm gắn bó với nghề đội ngũ cán bộ bộ môn và cán bộ khoa bởi đây
nghiệp và không ngừng phấn đấu vươn lên vì sự là lực lượng quan trọng không chỉ thực hiện chức
phát triển của nghề nghiệp. Mặt khác, trên cơ sở năng quản lý giáo dục mà họ còn là lực lượng trực
bảo đảm phù hợp cả về số lượng, chất lượng, cơ tiếp thực hiện chức năng bồi dưỡng, chỉ đạo, định
cấu, độ tuổi, việc tuyển chọn, tuyển dụng giảng hướng sự phát triển của đội ngũ giảng viên ở Nhà
viên còn cần phải đảm bảo có sự kế thừa vững trường.
chắc, không để xảy ra tình trạng mất cân đối hay 2.2.4. Thường xuyên khuyến khích đội ngũ
thiếu hụt lực lượng khi có những biến động do yêu giảng viên phát huy tính tích cực tự giác trong tự
cầu nhiệm vụ. học, tự rèn không ngừng nâng cao năng lực, phẩm
Trên cơ sở tiêu chuẩn, tiêu chí của đội ngũ nhà chất chính trị đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ
Đây là giải pháp hết sức quan trọng trong xây
giáo đối với từng cấp đào tạo theo quy định của
dựng đội ngũ giảng viên. Trước yêu cầu của quá
Bộ Giáo dục và đào tạo và Điều lệ công tác nhà
trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào
trường Quân đội Nhân dân Việt Nam, hàng năm
tạo, sự phát triển của nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ
Nhà trường cần xây dựng kế hoạch bồi dưỡng,
Tổ quốc, nhất là trước những tác động mạnh mẽ từ
nâng cao phẩm chất, năng lực cho đội ngũ giảng
những tiêu cực của mặt trái của cơ chế thị trường
viên. Nội dung bồi dưỡng phải toàn diện, trong
đòi hỏi người giảng viên nói chung, giảng viên
đó cần tập trung bồi dưỡng nâng cao năng lực trong Nhà trường quân đội nói riêng, phải thường
chuyên môn, ngoại ngữ, năng lực ứng dụng công xuyên không ngừng hoàn thiện về phẩm chất
nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học; bồi chính trị, chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu
dưỡng kiến thức, kỹ năng, phương pháp sư phạm đòi hỏi của thực tiễn. Vì vậy, thông qua thực hiện
và những kiến thức, kỹ năng nghiên cứu khoa học. chức năng quản lý, Nhà trường thường xuyên làm
Hình thức, phương pháp bồi dưỡng cần kết hợp tốt việc động viên, tạo điều kiện tốt nhất khuyến
đa dạng các hình thức phương pháp khác nhau, khích đội ngũ giảng viên phát huy vai trò tích cực,
trong đó đặc biệt coi trọng kết hợp giữa tổ chức tự giác trong tự học tập và rèn luyện.
các lớp tập huấn tại Nhà trường với lựa chọn giảng Mỗi giảng viên cần nhận thức sâu sắc vị trí
viên gửi đi đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về vai trò của mình, đồng thời phải thường xuyên
chuyên môn và phương pháp sư phạm ở các nhà tự đánh giá chính xác bản thân, từ đó nâng cao ý
trường trong và ngoài quân đội, giữa bồi dưỡng tại thức tự giác, tích cực chủ động trong tự học, tự rèn,
chức với việc cử giảng viên đi thực tế, dự nhiệm không ngừng nâng cao trình độ hiểu biết, năng lực
tại đơn vị; giữa hoạt động bồi dưỡng ở khoa, tổ chuyên môn, phương pháp giảng dạy đáp ứng yêu
chuyên môn và hoạt động tự bồi dưỡng của giảng cầu giáo dục đào tạo. Trong hoạt động giảng dạy
viên. Đồng thời cần tăng cường các hoạt động hội và hoạt động thực tiễn, người giảng viên luôn phải
thi, hội thao, kiểm tra, dự giờ hay các hoạt động biết cách tự làm mới mình bằng kiến thức, kinh
nghiên cứu khoa học, biên soạn giáo trình, tài liệu nghiệm được tích lũy qua quá trình giảng dạy, quá
học tập và xây dựng phần mềm dạy học để bồi trình tự học, tự nghiên cứu.
dưỡng giảng viên. 2.2.5. Tạo điều kiện, môi trường thuận lợi để
TẠP CHÍ QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ - Số 21 Quý 2/2022 61
- KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
đội ngũ giảng viên phát triển trong nghề nghiệp 3. Kết luận
Thực tiễn cho thấy, sự nghiệp giáo dục nói Chất lượng giáo dục đào tạo ở Trường Cao
chung và hoạt động của giảng viên nói riêng chỉ đẳng Kỹ thuật Phòng không- Không quân là kết
thật sự phát triển khi được đặt đúng vị trí, được quả của sự tác động tổng hợp các thành tố trong
quan tâm đúng mức và được tạo mọi điều kiện tốt cấu trúc của quá trình dạy học. Mỗi thành tố có vị
nhất. Bởi vậy, quá trình giáo dục, Nhà trường cần trí vai trò khác nhau, trong đó giảng viên là thành
quan tâm xây dựng được môi trường văn hóa sư tố quan trọng mang tính quyết định. Ngày nay, sự
phạm với các chuẩn mực, các mối quan hệ giáo ra đời của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ
dục và bầu không khí tâm lý, tinh thần tốt đẹp trong Tư đã mở ra những cơ hội mới, giúp cho học viên
Nhà trường; thường xuyên quan tâm đảm bảo hệ có thể tìm kiếm thông tin tri thức bằng nhiều con
thống cơ sở vật chất giáo dục đồng bộ, thống nhất, đường khác nhau. Tuy nhiên, nhà trường và vai
hiện đại; xây dựng cảnh quan môi trường văn hóa trò của người thầy không thể thay thế, đây vẫn
sư phạm lành mạnh. Đồng thời phải quan tâm đến là con đường cơ bản nhất. Thông qua hoạt động
việc xây dựng, bổ sung, hoàn thiện và thực hiện tốt thực tiễn, bằng kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm,
các chế độ, chính sách theo hướng bảo đảm ngày phương pháp, phong cách sư phạm cùng với sự
càng tốt hơn quyền lợi vật chất và tinh thần đối với tâm huyết, tinh thần cống hiến cao nhất không chỉ
đội ngũ giảng viên. Thực hiện tốt các chế độ, chính giúp học viên chiếm lĩnh được hệ thống tri thức
sách hiện hành của Nhà nước, Quân đội đối với khoa học, kỹ năng nghề nghiệp mà còn hình thành
đội ngũ giảng viên như đề nghị đề bạt, bổ nhiệm, ở họ phương pháp hoạt động thực tiễn sáng tạo,
nâng lương, chế độ nhà ở, đất ở, chính sách hậu là cơ sở đề người học hoàn thiện phẩm chất, năng
phương quân đội… tạo điều kiện cho giảng viên lực đáp ứng yêu cầu hoạt động quân sự. Bởi vậy,
yên tâm cống hiến. để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của quá trình
2.2.6. Làm tốt công tác đánh giá giảng viên giáo dục đào tạo ở Nhà trường hiện nay, công tác
Đánh giá giảng viên là khâu quan trọng trong xây dựng, phát triển đội ngũ giảng viên là nội dung
quy trình xây dựng đội ngũ giảng viên, hoạt động cần được quân tâm triển khai đồng bộ, hiệu quả./.
đánh giá công khai, khách quan, chính xác không
chỉ giúp nhà quản lý nắm chắc chất lượng của đội Tài liệu tham khảo
ngũ giảng viên, mà còn là cơ sở để điều chỉnh, 1. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, t.8, tr184,
nâng cao hiệu quả quá trình quản lý, xây dựng, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
phát triển đội ngũ giảng viên. Mặt khác, việc đánh 2. Phạm Văn Đồng (1961), Nghề dạy học là
giá công minh, khách quan, chính xác giảng viên nghề sáng tạo bậc nhất vì nó sáng tạo ra những
còn tạo được động lực tích cực để đội ngũ giảng con người sáng tạo, Bài nói tại Trường đại học Sư
viên phấn đấu vươn lên, ngày càng hoàn thiện hơn phạm Hà Nội, ngày 20-7-1959.
trong nghề nghiệp. 3. Đảng Cộng sản Việt Nam(1996), Nghị quyết
Bởi vậy, Nhà trường phải thường xuyên làm 02-NQ/HNTW của Ban Chấp hành Trung ương
tốt công tác đánh giá giảng viên. Việc đánh giá có Đảng (Khóa VIII) về chiến lược phát triển giáo
thể được tiến hành bằng nhiều hình thức, phương dục-đào tạo trong thời kỳ công nhiệp hóa, hiện đại
pháp khác nhau, trong đó cần coi trọng kết hợp hóa và nhiệm vụ đến năm 2000.
chặt chẽ một số hình thức, phương pháp cơ bản 4. Đảng ủy Quân sự Trung ương (2007), Nghị
như: kết hợp giữa đánh giá hồ sơ, đánh giá quá quyết về công tác giáo dục và đào tạo trong tình
trình thực hiện nhiệm vụ của giảng viên; giữa đánh hình mới, NXB Quân đội nhân dân, Hà Nội.
giá của Nhà trường với tự đánh giá của giảng viên 5,6. Đảng Cộng sản Việt Nam (2013), Nghị
và đánh giá chéo. Sau đánh giá phải rút ra những quyết Hội nghị lần thứ Tám Ban Chấp hành Trung
kết luận cụ thể, chính xác, khách quan, đồng thời ương khóa XI, (Số 29 - NQ/TW), Văn phòng
phải đề xuất được những phương hướng tiếp theo Trung ương Đảng, Hà Nội.
cho quá trình quản lý, xây dựng, xử dụng đội ngũ 7. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, t.4, tr.43,
giảng viên. NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
62 TẠP CHÍ QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ - Số 21 Quý 2/2022
nguon tai.lieu . vn