- Trang Chủ
- Hoá dầu
- Vị thế của Việt Nam trong việc đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu
Xem mẫu
- Kỷ yếu Hội nghị khoa học
VỊ THẾ CỦA VIỆT NAM TRONG VIỆC ĐẢM BẢO AN NINH LƯƠNG THỰC TOÀN CẦU
Trần Mỹ Hải Lộc1, Hoàng Sơn Giang2*
1
Lãnh sự quán Cộng hòa Ấn Độ
2
Trung tâm Phát triển Khoa học và Công nghệ Trẻ TP.HCM
*Tác giả liên hệ: hailoc2312@gmail.com
TÓM TẮT
Trong năm gần đây, thế giới đang quan tâm hàng đầu tới an ninh lương thực bởi đây là vấn đề liên quan
trực tiếp tới đời sống của nhân loại và là một trong những nguyên nhân trực tiếp gây ra những cuộc bạo
động, khủng hoảng chính trị ở các khu vực trên thế giới. Điều đó ảnh hưởng rất nhiều đến cục diện an
ninh và tình hình chính trị toàn cầu, gây ra những hệ luỵ khó lường đối với những quốc gia đang phát
triển, trong đó có Việt Nam. Ngoài những nguyên nhân trực tiếp ảnh hưởng đến an ninh lương thực, thì
bản thân Việt Nam cũng gặp rất nhiều khó khăn lẫn khách quan và chủ quan. Đối với Việt Nam, quốc gia
sản xuất và xuất khẩu lương thực hàng đầu thế giới, đây vừa là thời điểm thể hiện trách nhiệm trước cộng
đồng quốc tế vừa là giương cao ngọn cờ nhân văn, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an ninh lương
thực quốc gia nói riêng và an ninh lương thực thế giới nói chung. Để làm được điều đó, chúng ta cần phải
khắc phục những khó khăn hiện tại bằng những giải pháp thực tế và Việt Nam cần chung tay với cộng
đồng quốc tế hỗ trợ những điểm nóng trên thế giới để góp phần cân bằng tình hình an ninh lương thực
thế giới trong tương lai.
Từ khóa: An ninh lương thực quốc gia, an ninh lương thực toàn cầu, biến đổi khí hậu, khủng hoảng chính
trị, khủng hoảng lương thực.
THE POSITION OF VIETNAM IN JOB ENSURING GLOBAL FOOD SECURITY
Tran My Hai Loc1, Hoang Son Giang2*
1
Consulate of the Republic of India
2
Ho Chi Minh city Center of science and technology development for Youth
*Corresponding Author: hailoc2312@gmail.com
ABSTRACT
In recent years, the world is taking a leading role in food security as it is directly related to the lives of
human beings and is one of the direct causes of riots and crises. the politics in the regions of the world.
That has a lot to do with the security situation and the global political situation, causing unpredictable
implications for developing countries, including Vietnam. In addition to the direct causes that affect food
security, Vietnam itself also faces many difficulties, both objective and subjective. For Vietnam, the world's
leading food producer and exporter, this is both a time of responsibility to the international community
and a humanitarian flag that contributes significantly to ensuring national food security in particular and
world food security in general. To do that, we need to overcome the current difficulties with practical
solutions and Vietnam should join hands with the international community to support the world's hot spots
to contribute to balancing the security situation.
Keywords: National food security, global food security, climate change, political crisis, food crisis.
KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA AN NINH mọi người dân có đủ khả năng mua lương thực khi
LƯƠNG THỰC cần. Điều này thể hiện qua 4 yêu cầu sau đây: sẵn
Có rất nhiều khái niệm về an ninh lương thực quốc có lương thực, tiếp cận lương thực, ổn định lương
gia, trong đó khái niệm an ninh lương thực của Tổ thực, tiêu dùng lương thực.
chức Lương- Nông Liên Hiệp Quốc (FAO) đưa ra Khái niệm an lương thực thế giới cùng tương đồng
vào thập niên 80 của thế kỷ trước với ba nội dung như quốc gia nhưng được hiểu theo nghĩa rộng bao
để một nước được cho là đảm bảo an ninh lương gồm các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.
thực quốc gia được xem là cái cốt yếu nhất: Thứ Đảm bảo tốt nhu cầu lương thực cho mọi người dân
nhất, có đủ lương thực cho cả nước. Thứ hai, có khả trên toàn cầu.
năng cung cấp lương thực ổn định và điều hoà cho Đảm bảo an ninh lương thực sẽ giúp cho các quốc
mọi người sống trên lãnh thổ và cuối cùng là tất cả gia đối phó được với các biến động đột xuất như là
165
- Kỷ yếu Hội nghị khoa học
thiên tai, hạn hán, chiến tranh, xung đột. Trong thực tăng lên đến 9,1 tỷ người vào năm 2050, kèm theo
tế, từ xưa đến nay nếu như quốc gia nào không đảm những ảnh hưởng nặng hưởng từ biến đổi khí hậu
bảo được an ninh lương thực khi xảy ra những biến toàn cầu. Sau đây là bức tranh toàn cảnh của thế
động đột ngột sẽ không thể nào đối phó kịp và gây giới về tình hình mất an ninh lương thực hiện nay:
ra những bất ổn về mọi mặt, có thể dẫn đến sự diệt - Điển hình là trong năm 2013, nhiều vụ bảo
vong của quốc gia. Bên cạnh đó, cũng thực hiện động đã xảy ra ở các nước như Ai Cập,
nhanh được một vấn đề nóng bỏng hiện nay của các Bangladesh, Philippines, Indonesia,
quốc gia là xoá đói giảm nghèo. Việc xoá đói giảm Camaroon, Bờ Biển Ngà, Mauritani, Ethopia,
nghèo sẽ giúp các quốc gia rút dần khoảng cách Madagascar… do bị thiếu lương thực. Và
giữa các vùng và hơn hết là khoảng cách phát triển hàng loạt các quốc gia trong nhóm G33 cũng
giữa các quốc gia. Vai trò quan trọng của an ninh bị khủng hoảng chính trị do thiếu lương thực.
lương thực còn thể hiện ở việc giúp ổn định chính Nếu xét kĩ thì khuynh hướng dễ nảy sinh xung
trị xã hội của mỗi quốc gia và cũng như toàn thế đột thường tập trung ở Cận Xahara Châu Phi
giới. (điển hình là có đến 9/11 quốc gia ở Châu Phi
Tình hình mất an ninh lương thực trên thế giới đang bị đe doạ ở nguy cơ rất cao)
Từ năm 1989, sản xuất lúa gạo của Việt Nam
không những đủ đáp ứng nhu cầu trong nước, mà
còn bắt đầu xuất khẩu ra nước ngoài. Tính đến năm
2010 lượng gạo của Việt Nam cung ứng cho nhu
cầu lương thực của các nước trên thế giới lên tới
gần 78 triệu tấn. Xuất khẩu gạo liên tục tăng cao cả
về chất lượng lẫn số lượng đã đưa mặt hàng gạo trở
thành một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực
của Việt Nam và dần khẳng định được vị thế của
Việt Nam trên thị trường gạo quốc tế.
Trong những năm gần đây, tình hình an ninh lương
thực là một những nguyên nhân trực tiếp gây ra
những cuộc bạo động, khủng hoảng chính trị và
ảnh hưởng đến đời sống của người dân ở các khu
vực trên thế giới. An ninh lương thực cũng là một - Ước tính hiện nay có khoảng 80 quốc gia
trong những thách thức trực tiếp đe doạ đến cục đang bị đối diện với nạn thiếu lương thực,
diện an ninh và tình hình chính trị của thế giới. Điều phần lớn ở Bắc Phi- Trung Đông và 1 số quốc
đó ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh và kinh tế toàn gia ở Châu Á như Triều Tiên, Mông Cổ,
cầu, gây ra những hệ luỵ khó lường đối với những Afghanistan. Tại Myanmar năm 2013, cuộc
quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam. xung đột giữa đạo Phật và Hồi giáo đã làm cho
Vào cuối năm 2012 và đầu 2013, giá lương thực thế nước này đối diện với nguy cơ mất an ninh
giới tăng mạnh đã làm dấy lên mối lo ngại về việc lương thực nghiêm trọng.
xảy ra một cuộc khủng hoảng lương thực mới.
Cuộc khủng hoảng lương thực sắp tới nếu có cũng
có thể khiến cho hàng trăm triệu người lâm vào tình
cảnh thiếu ăn, nếu thế giới không có phản ứng kịp
thời. Trên thực tế, tình hình thiếu lương thực ở
Đông Phi đã đến mức báo động đối với hàng trăm
triệu người ở Kenya, Uganda và Somalia. Còn tại
châu Á, các nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ là
Trung Quốc, Ấn Độ - hai nước có dân số đông nhất
thế giới. Ngoài ra, hầu hết các nước Mỹ Latinh
cũng sẽ bị ảnh hưởng do đợt tăng giá lương thực
này.
Tuy nhiên, vấn đề tăng dân số hiện nay không
ngừng giảm làm cho vấn đề an ninh lương thực - Tại Ai Cập, do giá lương thực leo thang đã
luôn ở mức báo động khi dân số thế giới dự báo sẽ dẫn đến sự ra đi của Tổng thống Mubarak sao
166
- Kỷ yếu Hội nghị khoa học
31 năm cầm quyền. Tại Modzambique, bạo Vị thế của Việt Nam trong việc đảm bảo an
động làm hàng trăm người bị thương và chết. ninh lương thực thế giới
Điều đó thấy rằng một trong những nguyên Là quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu của thế
nhân có thể tạo ra môi trường cho bất ổn xã giới, Việt Nam không thể xem nhẹ mối nguy
hội, thậm chí thay đổi cả một chế độ là do vấn mất an toàn lương thực, đặc biệt trong bối
đề lương thực. Và chính các cuộc xung đột lại cảnh thế giới đang lo đối phó giá lương thực
đe doạ nghiêm trọng đến an ninh lương thực tăng cao, điều này không những tránh mối lo
của người dân. về khủng hoảng kinh tế- chính trị nói chung
- Trong năm 2016 và 2017, FAO cho biết, mà trên hết là đảm bảo sự phát triển bền vững
khoảng 37 nước châu Phi cần hỗ trợ lương của Việt Nam. Ngày nay, thế giới càng trở nên
thực từ bên ngoài, trong đó có 28 nước chịu bất ổn, cùng với thiên tai, khủng bố, ô nhiễm
hậu quả của hạn hán do hiện tượng thời tiết En môi trường,… nạn đói luôn là mối đe dọa
Ni-nô gây ra hồi năm ngoái đối với mùa thu nghiêm trọng đối với đời sống nhân loại. Giá
hoạch. Trong khi sản xuất nông nghiệp dự báo lương thực, thực phẩm tăng cao và an ninh
phục hồi ở miền nam châu Phi, thì giao tranh lương thực đang ngày càng trở thành vấn đề
và bất ổn kéo dài đang làm gia tăng số người nóng bỏng của nhiều quốc gia. Vì vậy, bảo
nghèo đói và rời bỏ nhà cửa ở những vùng đảm an ninh lương thực không chỉ là nhiệm vụ
khác. Nạn đói đã chính thức được tuyên bố ở của mỗi quốc gia, khu vực mà còn là vấn đề
Nam Sudan, trong khi tình hình an ninh lương cấp bách của toàn thế giới hiện nay. An ninh
thực là mối lo ngại nghiêm trọng ở miền bắc lương thực đã trở thành vấn đề an ninh toàn
Nigeria, Somalia và Yemen. Tại Nam Sudan, cầu khi tình trạng khan hiếm nguồn cung cũng
khoảng 4,9 triệu người đang đối mặt khủng như giá lương thực tăng cao đang gây ra
hoảng. Con số này ước tính sẽ tăng tới 5,5 những ảnh hưởng xã hội nghiêm trọng.
triệu người, chiếm gần nửa dân số nước này, Thực trạng chung về tình hình an lương thực
khi mùa đói kém lên tới đỉnh điểm vào tháng thế giới hiện nay là một bài toán nan giải. Nạn
7/2017. Tại Somalia, xung đột, mất an ninh đói vẫn đang tiếp tục đe doạ hàng triệu người
dân sự và hạn hán đã làm khoảng 2,9 triệu nghèo trên thế giới, nhất là tại các nước khu
người thiếu lương thực nghiêm trọng. 8,1 triệu vực Sừng Châu Phi và Trung Đông. Hạn hán
người ở miền bắc Nigeria đang đối mặt tình tồi tệ nhất trong vòng hơn nữa thế kỷ đã xảy
trạng mất an ninh lương thực trầm trọng và ra ở một số khu vực của Hoa Kỳ, Biển Đen,
cần sự hỗ trợ khẩn cấp. Trong khi đó, 17 triệu Australia, và một số quốc gia ở khu vực Nam
người ở Yemen, chiếm hai phần ba dân số Á… đây sẽ là những nơi có nguy cơ thiếu
nước này, được cho là thiếu ăn và một nửa lương thực trong tương lai. Ngoài ra, sự gia
trong số này cần hỗ trợ khẩn cấp. Xung đột và tăng nhập khẩu gạo của Trung Quốc trong
bất ổn nhiều nơi trên thế giới như Afghanistan, những năm gần đây cũng có thể là một mối đe
Burundi, CH Trung Phi, CHDC Congo, Iraq, doạ nghiêm trọng đến an ninh lương thực toàn
Syria cũng làm trầm trọng thêm vấn đề an ninh cầu và sự mất cân bằng thương mại khi Trung
lương thực đối với hàng triệu người, đồng thời Quốc dự kiến sẽ nhập khẩu 7 triệu tấn gạo vào
ảnh hưởng các nước lân cận tiếp nhận người tị năm 2020.
nạn. Báo cáo của Ngân hàng Phát triển châu Phi
- Tính đến tháng 3/2017, tình trạng mất an cho biết, châu lục này đã mất hơn 35 tỷ USD
ninh lương thực tại Dimbabue đã tăng vọt lên để nhập khẩu lương thực, thực phẩm và cảnh
hơn 4 triệu người cần được viện trợ lương thực báo con số này có thể sẽ tăng lên 110 tỷ USD
do kho dữ trữ lương thực đã cạn kiệt. vào năm 2025. Số tiền khổng lồ chi cho nhập
Nguyên nhân gây ra điều này được xác định là khẩu lương thực lẽ ra nên được đầu tư và sử
do những nguyên nhân sau: sản lượng lương dụng để phát triển nông nghiệp, tạo thêm việc
thực bị giảm do sử dụng sản phẩm nông làm cho lực lượng dân số trẻ của châu Phi. Lực
nghiệp làm năng lượng sinh học; biến đổi khí lượng này cần được khuyến khích tham gia
hậu, tăng dân số, diện tích đất nông nghiệp vào lĩnh vực nông nghiệp thay vì những cuộc
ngày càng giảm, các cuộc xung đột và đô thị di cư mạo hiểm sang châu Âu nhằm tìm kiếm
hóa; tình hình kinh tế-chính trị-xã hội trên thế cuộc sống tốt đẹp hơn. Các chuyên gia cho
giới. rằng, một trong số vấn đề mà các nhà lãnh đạo
167
- Kỷ yếu Hội nghị khoa học
cấp cao châu Phi cần hoạch định và thực hiện trọng bằng an ninh lương thực toàn cầu và có
là các chính sách phát triển kinh tế vĩ mô phù tầm ảnh hưởng to lớn đến cục diện chính trị
hợp để thúc đẩy phát triển nông nghiệp, bao thế giới. Bên cạnh những thành công còn
gồm các vấn đề chính sách tài khóa, tài chính những mặt hạn chế cần giải quyết như:
tín dụng, thị trường nông sản, tăng năng suất - Sản lượng gạo của Việt Nam luôn tăng theo
cây trồng. Một nghịch lý nữa là châu Phi phải hằng năm, nhưng chất lượng chưa gao làm giá
chi hàng tỷ USD nhập khẩu lương thực, thực gạo thấp và nguồn lợi nhuận thu về không cao.
phẩm, trong khi có khoảng 40% sản phẩm - Gạo của nước ta vẫn còn chưa có thương
nông nghiệp được sản xuất ở lục địa này lại bị hiệu riêng cho mình
lãng phí, do công tác chế biến sau thu hoạch - Thị trường xuất khẩu gạo chỉ tập trung vào
yếu kém và thiếu trang thiết bị bảo quản. Châu các nước trong khu vực Châu Phi và Châu Á,
Phi đang rất cần sự hỗ trợ nhằm nâng cao năng nhưng nguồn thu về từ những nơi đó không
lực quản lý trong vấn đề bảo đảm an ninh cao. Còn thị trường cao cấp như Châu Âu,
lương thực. Do đó, việc tăng dân số, hạn hán, Châu Mỹ, Châu Úc thì vẫn chưa cạnh tranh
biến đổi khó hậu, bạo động vũ trang, sử dụng được với Thái Lan.
sản phẩm nông nghiệp để sản xuất năng lượng Nguyên nhân khách quan là do chu kỳ xuất
sinh học đều là những thách thức trực tiếp đến khẩu gạo của Việt Nam không phù hợp với thị
tình hình an ninh lương thực hiện tại. trường thế giới, Việt Nam lại là một trong năm
Từ năm 2000 đến giai đoạn Quý II/2017, thị quốc gia bị ảnh hưởng trực tiếp của biến đổi
trường xuất khẩu gạo của Việt Nam tập trung khí hận toàn cầu, thiên tai thường xảy ra nên
vào Châu Phi và Châu Á vào khoảng 88,68% làm mất mùa. Nguyên nhân chủ quan là nhà
và các khu vực khác là 11,32%. Bên cạnh đó, nước đang thực hiện chính sách kim tử tháp là
xuất khẩu cũng tăng mạnh ở một số thị trường chỉ tập trung đầu tư vào các Viện nghiên cứu
như: Angeria (tăng trên 400% cả về lượng và mà không đầu tư nhiều cho người nông dân,
kim ngạch), Nga (tăng trên 250% cả về lượng nông dân chưa tiếp cận được với các chất
và kim ngạch), Chi Lê (tăng 183% về lượng lượng giống tốt, chỉ mua các giống đang bán
và tăng 171% về kim ngạch), Ucraina (tăng tràn lan trên thị trường làm chất lượng gạo
271% về lượng và tăng 258% về kim ngạch), kém.
Bỉ (tăng 232% về lượng và tăng 162% về kim Hiện nay, Việt Nam đang xuất khẩu gần 1/3
ngạch). Hiện tại Việt Nam đang gặp khó khăn sản lượng gạo của mình, đóng góp hơn 20%
bởi mức cạnh tranh giá gạo với Thái Lan, khi tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của thế giới và
nước này đang thực hiện chính sách giảm giá chiếm 1/5 lượng gạo xuất khẩu gạo toàn cầu.
gạo để xuất khẩu phần gạo dự trữ với giá rẻ để Việt Nam cũng thường cuyên cử các đoàn
giữ vững ngôi vị đầu bảng của mình. Và các chuyên gia sang nhiều nước Châu Á, Châu
thị trường tiêu thụ có nguy cơ sẽ chuyển từ Phi, Châu Mỹ Latinh để chia sẻ kinh nghiệm
gạo Việt Nam, Ấn Độ sang Thái Lan. Tuy và được chính phủ, nhân dân các nước bạn,
nhiên, nhu cầu lương thực của thế giới thực tế cộng đồng quốc tế hoan nghênh cũng như
luôn cao và Việt Nam có sẵn nguồn bạn hàng đánh giá cao. Sự chia sẻ này ảnh hướng rất lớn
thường trực, hiện tại Việt Nam cũng đang tới một số nước có nền nông nghiệp kém phát
trong giai đoạn đầu tư gạo có chất lượng cao triển và thiếu kinh nghiệm, góp phần làm các
với giá phù hợp nên có thể cạnh tranh với Thái quốc gia tại các khu vực trên có thể sản xuất
Lan. Riêng Việt Nam được dự đoán dân số sẽ được lương thực và tự cân bằng tình hình an
chạm mốc 100 triệu người vào năm 2020, ninh lương thực trong nước.
nghĩa là trong vòng chưa đầy một thập kỷ nữa. Đề xuất giải pháp và chính sách để đảm bảo
Việt Nam phải đảm bảo đủ lương thực cho số an ninh lương thực thế giới nói chung và
dân tăng này trong khi quỹ đất hiện tại dành Việt Nam nói riêng
cho nông nghiệp thì ít và có nguy cơ giảm. Với điều kiện phát triển như hiện nay,
Đây chính là thử thách mà Việt Nam cần phải ASEAN sẽ trở thành khu vực xuất khẩu gạo
vượt qua. lớn, trong đó Việt Nam là nhân tố chính. Dự
Từ một quốc gia thiếu thốn lương thực, Việt báo đến năm 2019, Việt Nam trở thành quốc
Nam đã vươn lên thành nước xuất khẩu gạo gia số 1 về xuất khẩu gạo. Hiện tại, Việt Nam
đứng thứ hai trên thế giới, đánh dấu mốc quan đã xuất khẩu gạo sang 30/55 nước châu Phi.
168
- Kỷ yếu Hội nghị khoa học
Trong đó, những thị trường nhập khẩu nhiều nhóm dễ tổn thương, và có hiệu ứng lan tỏa
gồm có Bờ Biển Ngà, Ghana, Senegal, nhanh chóng trên diện rộng. Đối với Việt
Angola, Cameroon, gạo Việt Nam chiếm lĩnh Nam, quốc gia sản xuất và xuất khẩu lương
được thị trường ở đây là nhờ vào giá cả cạnh thực hàng đầu thế giới, đây vừa là thời điểm
tranh và chất lượng tốt. Đây là tin vui mà cùng thể hiện trách nhiệm trước cộng đồng quốc tế
là một thách thức không nhỏ đối với ngành vừa là thời cơ giương cao ngọn cờ nhân văn,
xuất khẩu gạo của Việt Nam. Nền kinh tế còn góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an
gặp nhiều khó khăn, thiên tai, dịch bệnh, biến ninh lương thực cho thế giới.
đổi khí hậu… đã làm sản lượng ở nước ta luôn Tuy nhiên, Việt Nam cũng là quốc gia đang
ổn định và có khi giảm. Do vậy mà nhà nước phải đối phó với nhiều áp lực như biến đổi khí
cần có những chính sách phát triển dài hạn để hậu, diện tích đất sản xuất bị sút giảm, dân số
làm tốt vai trò của một quốc gia nông nghiệp tăng nhanh (với trên 80 triệu người và ước tính
hàng đầu thế giới. sẽ đạt 100 triệu người vào năm 2020), .v.v..
Trong đó, cần tập trung cải thiện chất lượng Sự gia tăng dân số và suy giảm đất đai sản xuất
lương thực để xuất khẩu, đặc biệt là lúa- gạo, mà chủ yếu do quá trình đô thị hóa và công
để sản phẩm đạt chất lượng tốt, vừa đảm bảo nghiệp hóa, đã làm cho diện tích canh tác trên
được vị thế của Việt Nam, vừa mang lại lợi đầu người của Việt Nam xếp vào hạng thấp
nhuận cao để phát triển kinh tế- xã hội, mà còn nhất thế giới, chỉ tính riêng đối với đất trồng
có thể cải thiện cơ sở hạ tầng của các khu vực lúa ước tính mỗi năm Việt Nam giảm khoảng
nông thôn để nhằm phát triển nông nghiệp. 20 nghìn hecta. Bên cạnh đó, nguy cơ mất an
Tuy nhiên, Việt Nam vẫn là một trong những ninh lương thực là do biến đổi khí hậu toàn
quốc gia bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, cầu, một số nước tăng nguồn dự trữ lương
khu vực miền Trung luôn chịu nhiều thiên tai, thực, dân số tăng cao, diện tích trồng cây
vì thế cần phải luôn đảm bảo kho an ninh lương thực giảm sút và một số lượng đáng kể
lương thực quốc gia để phòng tránh những lương thực được dùng vào mục đích sản xuất
nguy cơ thiên tai tiềm ẩn sau đó góp phần với ethanol dùng chạy xe thay vì để ăn. Thêm vào
các quốc gia còn lại trên thế giới đảm bảo an đó là những biến động chính trị ở Bắc Phi,
ninh lương thực toàn cầu. Trung Đông và hậu quả của động đất, sóng
An ninh lương thực không đơn thuần là vấn đề thần, rò rỉ phóng xạ hạt nhân ở Nhật Bản…
thiếu lương thực, Việt Nam nên giải quyết tốt Trong bối cảnh đó, nếu cộng với thiên tai ở
hơn khả năng tiếp cận lương thực gắn liền biến một vài nơi trên thế giới nữa thì thị trường thế
động giá thực phẩm hoặc thay đổi đột ngột về giới sẽ có đột biến và nguy cơ mất an ninh
thu nhập. Việt Nam là một trong những nền lương thực là khó tránh khỏi. Giá các loại
kinh tế phát triển nhanh nhất châu Á cùng với hàng hoá, đặc biệt là giá lương thực thế giới
đó là tốc độ phát triển dân số tương đối nhanh. tăng cao trong thời gian gần đây vừa là cơ hội
Do vậy, những thách thức mà Việt Nam phải vừa là thách thức đối với mỗi quốc gia.
đối mặt trong việc đảm bảo nhu cầu ăn uống, Chính những nguyên nhân trên đã dẫn tới
đảm bảo dinh dưỡng cho thế hệ sau là rất lớn. những sự việc đáng tiếc xảy ra, cuộc khủng
hoảng lương thực toàn cầu như một hồi
KẾT LUẬN chuông cảnh tỉnh toàn nhân loại cần phải quan
Sự tồn vong của loài người phụ thuộc vào tâm hơn nữa đến việc phát triển nông nghiệp.
lương thực, điều này là không thể phủ nhận. Dân số thế giới ngày càng đông, nhu cầu của
Cho dù tiến trình hiện đại hóa nền kinh tế của mọi người về tiêu dùng lương thực ngày càng
các quốc gia đã và đang khiến tỷ trọng đóng nhiều, nếu chúng ta không biết phát triển
góp vào tổng thu nhập quốc dân của ngành lương thực, tàn phá đất nông nghiệp và tài
nông nghiệp ngày một giảm dần, song không nguyên thì ắt hẳn thế hệ mai sau của chúng ta
vì thế mà tầm quan trọng của nông nghiệp sẽ phải gánh chịu những hậu quả khôn lường.
giảm sút, bởi đây là yếu tố bảo đảm an ninh Một khi nhu cầu sống không được đảm bảo thì
lương thực cho toàn xã hội. Vài năm gần đây, loài người sẽ dẫn đến tranh giành, xâu xé lẫn
thế giới quan tâm hàng đầu tới an ninh lương nhau cho mục tiêu sinh tồn. Chưa bao giờ an
thực bởi đây là vấn đề liên quan trực tiếp tới ninh lương thực được đặt nặng như ngày nay,
đảm bảo đời sống của người dân, đặc biệt các chưa bao giờ loài người phải lo cho miếng ăn
169
- Kỷ yếu Hội nghị khoa học
nhiều như ngày nay trước thực tế về điều kiện bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và góp
sản xuất không hề thay đổi, dân số loài người phần bảo đảm an ninh lương thực thế giới với
ngày càng đông. Như vậy, trong bối cảnh hiện tư cách là quốc gia xuất khẩu gạo đứng thứ 2
nay, Việt Nam cần chủ động tích cực để tận thế giới và là thành viên tích cực của nhiều tổ
dụng cơ hội, vượt qua thách thức trong việc chức kinh tế quốc tế.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Lê Anh Thực, “An ninh lương thực của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế”,
Luận văn Thạc sĩ ngành kinh tế thế giới và quan hệ kinh tế, Trường Đại học Quốc gia Hà
Nội, 2012.
TS. Nguyễn Bá Thuỷ, “Dân số, biến đổi khí hậu, an ninh lương thực và phát triển bền vững ở
Việt Nam”, Tổng cục dân số- kế hoạch hoá gia đình, số 8 (101), 2009.
Nguyễn Kim Hồng- Nguyễn Thị Bé Ba, “An ninh lương thực đồng bằng sông Cửu Long”, Tạp
chí Khoa học trường Đại học Sư Phạm TPHCM, số 32 (66), 2012.
Bài viết “Đảm bảo an ninh lương thực trên thế giới và Việt Nam” được đăng trên Viện nghiên
cứu quản lý kinh tế Trung Ương, Số 14-2008.
Bài viết “Thị trường xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm 2017”, trang website Trung Tâm Thông
Tin Công nghiệp và Thương Mại - Bộ Công Thương (VITIC), ngày 13/07/2017.
Bài viết “Năm 2014, đẩy mạnh xuất khẩu gạo sang châu Phi”, trang website
http://baodientu.chinhphu.vn/Thi-truong/Nam-2014-day-manh-xuat-khau-gao-sang-
chau-Phi/192405.vgp.
Tài liệu tham khảo đặc biệt của Thông tấn xã Việt Nam các số: số 202- 1/9/2008, số 137-
17/6/2009, số 052- 6/3/2009, số 102- 7/5/2008.
Trang xúc tiến thương mại của Bộ NN&PTNT.
Tổng cục Hải Quan.
170
nguon tai.lieu . vn
