Xem mẫu
- BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA
KHỞI NGHIỆP
ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
Số 6.2017
- TIN TỨC SỰ KIỆN
01
BÍ THƯ NGUYỄN THIỆN NHÂN CAM
KẾT STARTUP Ở TP HCM SẼ THUẬN
LỢI NHƯ TẠI SINGAPORE
02
VP BANK SẼ ĐẦU TƯ KHOẢNG MỘT
TRIỆU USD CHO CÁC STARTUP HÀ
NỘI
03
VƯỜN ƯƠM H-CAMP VIETNAM
BATCH 2 CỦA HEBRONSTAR
VENTURES MỞ ĐƠN ĐĂNG KÝ
KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
04
RAVI - MÔ HÌNH SẢN XUẤT RAU
SẠCH THÔNG QUA GIÁM SÁT BẰNG
CAMERA
CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ
CÔNG NGHỆ QUỐC GIA
24 Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội
05 TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN CỦA TRÍ
TUỆ NHÂN TẠO
Tel: (024) 38262718
KIẾN THỨC KHỞI NGHIỆP
ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
06 BỐN CHIẾN LƯỢC KHỞI NGHIỆP
CỦA PETER F. DRUCKER (P2)
- TIN TỨC SỰ KIỆN
BÍ THẩ NGUYỄN THIỆN NHÂN CAM
KẾT STARTUP Ở TP. HCM SẼ
THUẬN LỢI NHẩ TẠI SINGAPORE
Một loạt cam kết cụ thể vừa được Bí thư nghiệp mới tại TP. HCM sẽ thuận lợi không thua
Nguyễn Thiện Nhân khẳng định nhằm giúp môi kém gì Singapore. Thứ ba, bên cạnh các đầu tư
trường khởi nghiệp tại TP. HCM không thua kém gì của tư nhân, thành phố cũng sẽ tùy từng trường
Singapore. hợp mà tiến hành thí điểm hợp tác công - tư trong
“Thành phố cam kết chuẩn bị một khu công việc hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng
nghiệp dành riêng cho các doanh nghiệp mới tạo”, Bí thư Thành ủy TP. HCM Nguyễn Thiện
thành lập, các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Thứ Nhân khẳng định trong buổi gặp gỡ với cộng đồng
hai, chúng tôi cam kết thủ tục thành lập doanh khởi nghiệp Thành phố nhân một năm triển khai
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 1
- Chương trình hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp đổi
mới sáng tạo (Saigon Innovation Hub - Sihub) tối
7/9.
Ngoài ba cam kết trên, Bí thư Nguyễn Thiện
Nhân cho biết, TP. HCM sẽ có một trang tin chung
để phản ánh hoạt động khởi nghiệp sáng tạo trên
địa bàn. Đồng thời, Bí thư quyết định gặp gỡ trực
tiếp với cộng đồng Startup một năm hai lần nhằm
lắng nghe tâm tư và kịp thời tháo gỡ các khó khăn.
Trước đó, tại buổi làm việc với Sở Khoa học &
Công nghệ cùng lãnh đạo một số sở - ngành, vườn
ươm doanh nghiệp và trường đại học chiều 7/9, Bí
thư Nguyễn Thiện Nhân nhận định, hiện giới trẻ
đang có ba xu hướng lập nghiệp.
Thứ nhất là những người khởi nghiệp nhưng
không sáng tạo. Đây là những người lập nghiệp
dựa trên những cách làm truyền thống, cha mẹ làm
sao thì mình làm vậy. Thứ hai là những người sáng
tạo nhưng không khởi nghiệp. Họ có thể là nhà
nghiên cứu rất giỏi nhưng lại không bán được sản
phẩm trí tuệ của mình.
Trong khi đó, xu hướng thứ ba là khởi nghiệp
dựa trên đổi mới sáng tạo. Đây là những người
vừa biết phát huy chất xám, vừa năng động tìm
kiếm thị trường để bán chất xám của mình. Theo Bí
thư Nhân, xu hướng thứ ba đang là hướng đi rất
quan trọng mà các trường đại học phải có vai trò
phát hiện, đào tạo nguồn nhân tài để họ có thể khởi
nghiệp thành công và bền vững.
Hiện nay, cùng với các trường đại học, các lực
lượng nòng cốt của hoạt động khởi nghiệp sáng
tạo TP. HCM như Đoàn thanh niên, Sở Khoa học &
Công nghệ, Khu công nghệ cao, Công viên phần
mềm Quang Trung… có liên kết nhưng được đánh
giá là chưa chặt chẽ và cần cải thiện.
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 2
- Tuy nhiên, trên bình diện chung, trong một TP. HCM cũng mới thành lập 4 Ban điều hành Hệ
năm qua, TP. HCM đã có những kết quả rất cụ thể sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho 4 lĩnh
và đáng kể so với các địa phương khác về hoạt vực trọng điểm của Thành phố gồm cơ khí, chế
động khởi nghiệp. Ông Nguyễn Việt Dũng - Giám biến lương thực - thực phẩm, nhựa - cao su - hóa
đốc Sở Khoa học & Công nghệ TP. HCM cho biết và công nghệ thông tin.
cơ quan này đã thành lập 5 không gian hỗ trợ khởi Với mạng lưới 145 chuyên gia tư vấn, cố vấn
nghiệp đổi mới sáng tạo và kết nối với 24 cơ sở khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thuộc nhiều chuyên
ươm tạo doanh nghiệp với tổng mặt bằng trên ngành khác nhau, đến nay, 938 dự án khởi nghiệp
22.000 m2, trong đó, 50% vốn từ xã hội hóa. đã được tư vấn kết nối để giúp phát triển ý tưởng
Chương trình SpeedUp 2017 đã cung cấp kinh doanh, 3.200 cá nhân và nhóm khởi nghiệp
công cụ hỗ trợ tài chính từ ngân sách cho các dự được kết nối với nhà đầu tư, chuyên gia và tổ
án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thông qua các cơ chức tư vấn. Trên 300 sản phẩm khởi nghiệp
sở ươm tạo doanh nghiệp. Trong 8 tháng qua, được quảng bá cho cộng đồng.
chương trình này đã tiếp nhận và giải quyết 112 Tuy nhiên, đánh giá chung từ Sở Khoa học và
hồ sơ dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Số dự Công nghệ TP. Hồ Chí Minh, đa số các startup tại
án được tuyển chọn đạt tỷ lệ 14/112 (12,5%), khá Việt Nam được đầu tư mới ở giai đoạn hạt giống
cao so với tỷ lệ tuyển chọn dự án của các quỹ đầu (seed stage), quy mô nhỏ, khả năng tăng trưởng
tư hiện nay (VIISA đạt 5%, VSVA đạt 8%). đột phá không cao. Đây là một vấn đề cần quan
Trong năm nay, Sở Khoa học và Công nghệ tâm.
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 3
- TIN TỨC SỰ KIỆN
VP BANK SẼ ₔẦU Tẩ KHOẢNG
MỘT TRIỆU USD CHO CÁC
STARTUP HÀ NỘI
Theo đại diện VP Bank tại Hội nghị “Gặp gỡ kiện tại không gian sáng tạo khởi nghiệp trong VP
giữa UBND thành phố Hà Nội và cộng đồng doanh Bank để đón khoảng 3000 người quan tâm tham
nghiệp khởi nghiệp và khởi nghiệp sáng tạo Thủ dự. VP bank sẽ hỗ trợ cộng đồng startup thông
đô”, đơn vị này dự định sẽ dành ra khoảng trên qua kênh truyền thông quảng bá cũng như kết nối
dưới 1 triệu USD để đầu tư cho ít nhất 10 startup với những người có uy tín để chia sẻ kinh nghiệm,
của Thành phố Hà Nội. lời khuyên, bài học thất bại. “Từ giờ đến hết năm
Bên canh đó, đại diện VP Bank khẳng định, đối 2017, VP Bank sẽ lựa chọn ít nhất 10 startup trong
với Thành phố Hà Nội, VP Bank sẽ là ngân hàng thành phố để đầu tư trên dưới 1 triệu USD”, đại
đi tiên phong hiện thực hóa chủ trương hỗ trợ khởi diện VP Bank khẳng định.
nghiệp của thành phố. Còn với cộng đồng startup, Bên cạnh đó, đại diện VP Bank cho biết, từ giờ
VP Bank cam kết sẽ hỗ trợ thực chất và hiệu quả đến tháng 6/2018, đơn vị này cố gắng để mời
nhất. Cụ thể, đơn vị này sẽ tổ chức từ 12-14 sự những huyền thoại khởi nghiệp quốc tế để về chia
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 4
- sẻ cho cộng đồng Việt Nam. “Cuối cùng, trong thời Sau 2 tháng khởi tranh, cuộc thi đã nhận được
gian ngắn sắp tới, VP Bank cũng sẽ khánh thành gần 1.000 đề án từ khắp nơi trên toàn quốc. Đề án
không gian sáng tạo tại tầng 21 tòa nhà VP Bank “Chế tạo và sản xuất máy gieo hạt cỡ nhỏ LVT
Láng Hạ”, đại diện VP Bank kết luận. BKA” đã đoạt Ngôi vị quán quân với giải thưởng
Năm 2014, VP Bank đã tổ chức Cuộc thi lên tới 100 triệu đồng.
“VPBank - SME Idea 2014 - Ý tưởng khởi nghiệp”,
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 5
- TIN TỨC SỰ KIỆN
VẩỜN ẩảM
H-CAMP
VIETNAM
BATCH 2 CỦA
HEBRONSTAR
VENTURES
MỞ ₔảN
ₔĂNG KÝ
H-Camp Vietnam Batch 2 là chương trình
tăng tốc khởi nghiệp, nhằm lựa chọn ra
các startup tiềm năng, giúp họ hoàn thiện
mô hình kinh doanh và cung cấp kiến
thức cũng như các kỹ năng để nâng cao
khả năng gọi vốn thành công.
H - Camp còn là nơi kết nối mạng lưới
khởi nghiệp từ khắp nơi trên thế giới,
mang đến cơ hội thu hút đầu tư và mở
rộng kinh doanh trong và ngoài nước cho
các startup.
H-Camp Vietnam batch 1 có 4 startup tiềm
năng đã tốt nghiệp thành công vào ngày
demo day Advance Saigon diễn ra vào
tháng 4/2017 vừa qua.
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 6
- QUỸ H-CAMP TẠI CÁC QUỐC GIA TRÊN TOÀN THẾ GIỚI
ĐỊA ĐIỂM tham gia vào H-Camp phải có mặt tại
• Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam TPHCM tại thời điểm diễn ra chương trình
THAM GIA H-CAMP VIETNAM BATCH 2,
TIMELINE CHƯƠNG TRÌNH
STARTUP SẼ CÓ CƠ HỘI
• Thời gian đăng kí: 28/8/2017 - 15/10/2017 • Cơ hội nhận seed funding lên đến 40,000
• Thời gian thuyết trình: 20/10/2017 - USD sau khi tốt nghiệp
25/10/2017 • Chỗ ngồi là việc trong suốt thời gian diễn ra
• Thời gian diễn ra H-Camp: 1/11/2017 - chương trình
24/11/2017 • Các cố vấn hướng dẫn 1:1
• Demo Day: 24/11/2017 • Kết nối với các nhà đầu tư trong mạng lưới
H-Camp
YÊU CẦU
• Startup có ý tưởng đột phá sáng tạo và hoạt • Tiếp cận với thị trường quốc tế
LINK ỨNG TUYỂN
động dưới 5 năm
• Startup mong muốn hướng đến thị trường Hebronstar Ventures Website
www.hebronstarac.com
toàn cầu và có khả năng thuyết trình gọi vốn
bằng tiếng Anh để thu hút THÔNG TIN LIÊN HỆ
• FB: facebook.com/hcamphv/
nhà đầu tư nước ngoài
Startup trên toàn lãnh thổ Việt Nam đều có • Mail: accelerator@hebronstar.com
•
• Điện thoại: +84 28-5416-1774 (Ms.Như)
thể đăng kí, nhưng các startup được chọn
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 7
- KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
RAVI - MÔ HÌNH SẢN XUẤT RAU SẠCH
THÔNG QUA GIÁM SÁT BẰNG CAMERA
Rau là thực phẩm thiết yếu cho mọi bữa ăn nguyên tử. Tuy nhiên, kết thúc một năm, với nhiệt
hàng ngày trong các gia đình. Tuy nhiên, thực tế huyết tuổi trẻ, Xuân Dự cảm thấy thời gian cống
hiện nay rau lại là nguồn thực phẩm dễ bị ô nhiễm hiến cho đam mê thuở sinh viên của mình là công
nhất trong các loại nông sản do dư lượng của các nghệ thông tin không được nhiều, Anh tạm dừng
loại thuốc bảo vệ thực vật, các loại phân bón và công việc tại Viện Năng lượng nguyên tử để quyết
thường được sử dụng ngay sau khi thu hoạch, do định thực hiện ước mơ của mình.
đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người Năm 2004, Anh cùng người bạn học cũ là
tiêu dùng nếu không có sự giám sát và kiểm tra Chu Đình Châu thực hiện dự án đã ấp ủ từ lâu,
chặt chẽ để đảm bảo chất lượng an toàn. Điều này mở công ty về CNTT và Internet do chính mình
đã làm cho rất nhiều người tiêu dùng hoang mang, làm chủ. Thời điểm thành lập công ty CNTT ISN,
lo lắng và thậm trí khó phân biệt được giữa rau đây là lĩnh vực vô cùng mới, internet chưa được
sạch và rau bẩn ngay ở cả các cửa hàng rau sạch phổ biến rộng rãi, các website và thương mại điện
và các siêu thị lớn. Điều này đã gây trăn trở cho tử lại càng không được nhiều người quan tâm biết
chàng cử nhân vật lý Trần Xuân Dự của Đại học đến. Từ bỏ những công việc chuyên môn, đặt trọn
Bách Khoa Hà Nội. niềm tin và tâm huyết của vào lĩnh vực mới nhưng
Sau khi tốt nghiệp đại học, Trần Xuân Dự - đầy những khó khăn đối với hai chàng trai. Đã có
chàng trai sinh năm 1979 đã thử sức trong hoạt lúc họ phải “cầm cố” đồ đạc cá nhân để duy trì
động nghiên cứu hàn lâm tại Viện Năng lượng niềm đam mê và lòng tin vào tương lai. Hợp đồng
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 8
- thiết kế website đầu tiên trị giá 7,5 triệu đồng là tia NHỮNG RÀO CẢN VÀ LỜI GIẢI SÁNG TẠO
hy vọng để họ vững tin vào một ngày CNTT sẽ Với ý tưởng mới này, mặc dù đã ý thức được
được ứng dụng rộng rãi. Gần 10 năm phát triển, những khó khăn sẽ gặp phải nhưng khi trực tiếp
đến nay công ty ISN đã phát triển và hoạt động có thực hiện, Anh cũng không lường hết được những
lãi trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ cho điện khó khăn càng lúc càng lớn ngoài sức tưởng
thoại thông minh và thương mại điện tử. Và khi xã tượng của mình, và nếu không kiên trì thì đã không
hội rung lên những hồi chuông báo động về thực dưới hai lần bỏ cuộc. Khó khăn đầu tiên đó là khi
phẩm sạch, đặc biệt là rau xanh thì Anh chợt nghĩ, thiết lập hệ thống giám sát đòi hỏi phải có hạ tầng
làm sao để xây dựng lòng tin người tiêu dùng khi internet. Anh đã liên hệ nhiều nhà cung cấp như
thực tế có rất nhiều hộ trồng rau có đạo đức vẫn FPT, Vietel, VNPT nhưng khi nghe nói kéo dây
đang bị những người tiêu dùng nghi ngờ về sản Internet ra giữa ruộng, các nhà cung cấp đều lần
phẩm do mình làm ra, trong khi những loại rau lượt từ chối. Để giải quyết vấn đề trên, anh lần lượt
“bẩn” vẫn len lỏi vào thị trường và được gắn mác đến từng hộ dân thuyết phục họ để nhờ đường dây
“rau sạch”? internet kéo ra ruộng, kết hợp giải thích cho người
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 9
- dân về hiệu quả của việc thiết lập mô hình giám sát vậy bài toán kinh tế từ sản xuất đến tiêu dùng hoàn
của mình. Khi người dân đã tin tưởng đồng ý cho toàn có thể đáp ứng được. Mặt khác, hiện nay
để nhờ, hai chàng trai lại tự mình kéo dây ra ruộng công nghệ điện toán đám mây không còn xa lạ, vì
giữa trời nắng hè oi bức của tháng Sáu. Tuy một vậy việc tăng thêm lưu lượng (băng thông) không
số người dân còn chưa tin, băn khoăn nhưng về ý phải là yếu tố khó khăn lớn.
tưởng, nhưng họ hoàn toàn ủng hộ. Đây cũng là Có người lại cho rằng, với hàng triệu người
sự khích lệ quý báu đối với nhóm khởi nghiệp. truy cập nhưng không phải tất cả họ đều mua rau.
Khó khăn tiếp theo là thiết bị giám sát (camera) Quan điển của Trần Xuân Dự, đó là giải pháp này
để ở ruộng liệu có an toàn không khi không có không phải chỉ áp dụng cho RAVI mà ý nghĩa lớn
người bảo vệ? Một điều may mắn là cho đến nay hơn chính là tạo ra tiêu chuẩn minh bạch đối với
chưa có chiếc camera nào bị mất bởi người dân sản phẩm hàng hóa mà theo GS.TS Nguyễn Lân
tham gia dự án chính là những người tích cực nhất Dũng: “Một trong những chuẩn khắt khe cần có mà
trong vấn đề bảo vệ tài sản. người tiêu dùng hoặc người mua hàng cần biết
Mục tiêu mà dự án khởi nghiệp của Nguyễn chính là xem xét được các công đoạn sản xuất từ
Xuân Dự là rất rõ ràng, đó là xây dựng hệ thống lúc gieo trồng đến thu hoạch, nếu phát hiện vi
giám sát mang tính công cộng (public), nghĩa là phạm thì hoàn toàn có thể hủy bỏ hợp đồng hoặc
những ai quan tâm đều có thể xem một cách dễ không mua hàng. Do vậy, việc sử dụng CNTT để
dàng, không phải sử dụng đến các phần mềm ứng người tiêu dùng có thể truy cập và biết được
dụng hỗ trợ phức tạp mặc dù hệ thống camera sử nguồn gốc các sản phẩm chính là một sự cam kết
dụng các công nghệ khác nhau. dũng cảm, tự tin, sáng tạo của RAVI”.
Một câu hỏi đặt ra rất thực tế mà Xuân Dự đã Ứng dụng được tạo lập dựa trên công nghệ
nhận được, đó là hiện nay lưu lượng truy cập mới, chạy trên nền tảng IOS và Adroid đã hỗ trợ
chưa nhiều nhưng đến một thời điểm nào đó, cho mọi người có thể giám sát. Chỉ cần sử dung
lượng truy cập sẽ lên đến hàng triệu thì lưu lượng phần mềm “zalo” thông dụng khi xem chiếc tem
sẽ tăng lên, liệu nhóm có tính vào giá thành sản nhãn gắn trên mỗi sản phẩm, ngay sau đó, thông
phẩm rau xanh để tăng giá? Khảo sát của Dự và tin về túi rau được hiện lên chi tiết tên sản phẩm, lô
nhóm khởi nghiệp đã đưa ra đáp án cho những lo sản xuất, vụ canh tác, ngày thu hoạch, quy cách
lắng rất chính đáng trên. Hiện nay, trên thị trường, đóng gói và các thông tin của nhà sản xuất. Nhấn
giá rau xanh từ 22-25 nghìn đồng/kg trong khi chi thêm bước nữa người mua rau có thể xem trực
phí sản xuất chỉ vào khoảng 7-8 nghìn đồng/kg, do tiếp camera thửa ruộng trồng rau đang cầm trên
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 10
- tay với độ nét khá cao.
Dự án trên được triển khai phần nào giúp
người dân xây dựng và củng cố đạo đức, niềm tin
khi cung cấp sản phẩm ra xã hội. Và hy vọng có
thể làm giảm tỷ lệ mắc ung thư do thực phẩm mà
theo thống kê hiện nay chiếm 35%, cao hơn hẳn so
với di truyền gen (20-25%) và trong đó ở nông
thông cao gấp 3 lần thành thị do trực tiếp sử dụng
các loại hợp chất hóa học độc hại để chăm sóc cây
trồng. Ban đầu triển khai thử nghiệm, chỉ có 3 hộ
gia đình tham gia với 1.400 m2 nhưng cho đến
nay, toàn bộ xã viên HTX Rau an toàn Hòa Bình đã
hồ hởi tham gia.
Về định hướng trong thời gian tới, RAVI sẽ xây
dựng điểm bán Rau an toàn do Công ty trực tiếp
giới thiệu đến người tiêu dùng. Tiếp đó, Công ty
lập tổng đài thông báo qua hệ thống tin nhắn cho
người sử dụng sản phẩm khi họ đăng ký số điện
thoại trực tiếp qua trang web của Công ty.
CÔNG TY THỰC PHẨM RAU SẠCH RAVI
Ra đời năm 2016, RAVI là mô hình giám
sát rau an toàn bằng hệ thống camera và mã
hóa, mã vạch cho từng lô sản phẩm. Thông
qua website ravi.vn, mô hình này cho phép
người tiêu dùng có thể theo dõi toàn bộ quá
trình canh tác rau an toàn 24/24 giờ theo thời
gian thực qua hệ thống camera được gắn tại
vùng sản xuất và nơi sơ chế, sử dụng CNTT
để giải quát bài toán minh bạch trong sản xuất
và phân phối trong nông nghiệp. Dự án hướng
tới giải pháp giám sát và công khai toàn diện
quá trình sản xuất, tư đó xây dựng lòng tin của
người tiêu dùng. Trên từng bó rau sẽ có mã
vạch và người tiêu dùng có thể sử dụng ứng
dụng zalo để truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Add: A9, Lô 13, Khu đô thị Định Công,
Hoàng Mai, Hà Nội.
Tel: 0961 181 907; Mail: sales@ravi.vn
Web: http://ravi.vn
Minh Phượng
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 11
- KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
TIỀM
NĂNG
PHÁT
TRIỂN
CỦA TRÍ
TUỆ NHÂN
TẠO
1. GIỚI THIỆU Các dạng Trí tuệ nhân tạo được sử dụng
Theo định nghĩa rộng, Trí tuệ nhân tạo ngày nay bao gồm các trợ lý kỹ thuật số, chatbot
(Artificial ntelligence - AI) là một thuật ngữ tập hợp (hộp thoại) và học máy. Trí tuệ nhân tạo hoạt động
cho các hệ thống máy tính có thể cảm nhận được theo bốn cách:
môi trường, suy nghĩ, học hỏi và hành động để đáp (1) Tự động thông minh: Tự động hoá các
ứng với những gì chúng cảm nhận và các mục tiêu công việc thủ công/nhận thức và thường xuyên/
của chúng. không thường xuyên (không bao gồm các cách mới
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 12
- để thực hiện nhiệm vụ - tự động hoá các nhiệm vụ hơn, và những đổi mới sáng tạo trong Trí tuệ nhân
hiện có). tạo bước ra khỏi phòng thí nghiệm nghiên cứu và
(2) Hỗ trợ thông minh: Giúp con người thực đi vào xã hội, thì khả năng biến đổi xã hội của
hiện các công việc nhanh hơn và tốt hơn. (Hệ chúng sẽ vô cùng kinh ngạc.
thống Trí tuệ nhân tạo hỗ trợ con người trong việc Phân tích được thực hiện cho Báo cáo của
ra quyết định hoặc hành động. Các hệ thống cố Công ty kiểm toán PricewaterhouseCoopers (PwC)
định không học hỏi từ các tương tác của chúng). đánh giá tiềm năng kinh tế của Trí tuệ nhân tạo từ
(3) Nâng cao trí thông minh: Giúp con người nay đến năm 2030, bao gồm cả các nền kinh tế khu
đưa ra quyết định tốt hơn. (Hệ thống Trí tuệ nhân vực và tám ngành thương mại trên toàn thế giới.
tạo nâng cao khả năng ra quyết định của con người 2. TRÍ TUỆ NHÂN TẠO THAY ĐỔI CUỘC
và liên tục học hỏi từ những tương tác của chúng CHƠI
với con người và môi trường). Tất cả những phân tích được thực hiện trong
(4) Trí thông minh tự trị: Tự động hóa quá nghiên cứu đều dẫn đến quy mô to lớn của sự thay
trình ra quyết định mà không cần sự can thiệp của đổi cuộc chơi mà Trí tuệ nhân tạo mang lại, và tiềm
con người. (Hệ thống Trí tuệ nhân tạo có thể thích năng giá trị lớn như thế nào có thể thu được. Trí
Hình
ứng với3. Tiếp
các tìnhcận "Sinh
huống ra ởnhau
khác phạmvà vi
cótoàn cầu"
thể hành tuệ nhân tạo có thể đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD
động tự chủ mà không có sự trợ giúp của con vào nền kinh tế toàn cầu vào năm 2030, nhiều hơn
người). sản lượng hiện tại của Trung Quốc và Ấn Độ kết
Khi con người và máy móc cộng tác chặt chẽ hợp. Trong số này, 6,6 nghìn tỷ USD có thể là do
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 13
- tăng năng suất và 9,1 nghìn tỷ USD có thể sẽ đến tạo được cá nhân hóa và/hoặc chất lượng cao
từ các hiệu ứng của phía tiêu thụ. hơn.
Mặc dù một số thị trường, ngành và doanh (4) Trong thập kỷ qua, hầu như tất cả các khía
nghiệp đơn lẻ tiên tiến hơn so với số còn lại, nhưng cạnh trong cuộc sống và việc làm của chúng ta - từ
Trí tuệ nhân tạo vẫn đang trong giai đoạn phát triển bán lẻ đến sản xuất và đến chăm sóc sức khoẻ -
rất sơ khai ban đầu. Từ quan điểm kinh tế vĩ mô, đều ngày càng được số hóa. Internet và công nghệ
vẫn có những cơ hội cho các thị trường mới nổi để di động thúc đẩy làn sóng kỹ thuật số thứ nhất,
vượt lên các đối tác đã phát triển. Và trong một lĩnh được gọi là Internet kết nối Con người (Internet of
vực kinh doanh, một trong những khởi nghiệp hoặc People). Tuy nhiên, các phân tích do các chuyên
một doanh nghiệp chưa được thành lập có thể gia Trí tuệ nhân tạo của PwC dự đoán rằng dữ liệu
đứng đầu thị trường trong 10 năm tới. được tạo ra từ Internet vạn vật (IoT) sẽ vượt xa
3. QUY MÔ ẢNH HƯỞNG CỦA TRÍ TUỆ nhiều lần dữ liệu được tạo ra bởi Internet kết nối
NHÂN TẠO VÀ TẠI SAO CẦN HÀNH ĐỘNG? con người. Dữ liệu tăng lên này đã dẫn đến tiêu
Từ các trợ lý cá nhân trong điện thoại di động chuẩn hóa, từ đó một cách tự nhiên sẽ dẫn đến tự
của chúng ta, đến định hình (profiling), tùy biến động hóa, và cá nhân hoá các sản phẩm và dịch
(customization), và bảo vệ không gian mạng nằm vụ, đang lấp đầy làn sóng kỹ thuật số tiếp theo. Trí
đằng sau ngày càng nhiều các tương tác thương tuệ nhân tạo sẽ khai thác dữ liệu số từ con người
mại của chúng ta, Trí tuệ nhân tạo chạm đến gần và vạn vật để tự động hoá và hỗ trợ những gì
như mọi khía cạnh của cuộc sống của chúng ta. Và
tất cả chỉ mới bắt đầu.
+ 14%
Theo phân tích của PwC, GDP toàn cầu sẽ
tăng thêm tới 14% vào năm 2030 do sự phát triển GDP toàn cầu có thể tăng cao thêm 14%
nhanh chóng và sự bùng nổ của Trí tuệ nhân tạo - vào năm 2030 do Trí tuệ nhân tạo - tương đương
tương đương thêm 15.700 tỷ USD. Tác động kinh 15,7 nghìn tỷ USD - làm cho nó trở thành cơ hội
tế của Trí tuệ nhân tạo sẽ được thúc đẩy bởi: thương mại lớn nhất trong nền kinh tế đang thay
(1) Năng suất tăng lên từ các quy trình tự động đổi nhanh chóng hiện nay.
hóa doanh nghiệp (bao gồm việc sử dụng robot và + 26%
xe tự trị). Lợi ích thu được lớn nhất từ Trí tuệ nhân
(2) Năng suất tăng lên từ các doanh nghiệp gia tạo có thể là ở Trung Quốc (tăng thêm 26% GDP
tăng lực lượng lao động hiện có của họ bằng công vào năm 2030) và Bắc Mỹ (có khả năng tăng
nghệ Trí tuệ nhân tạo (trí thông minh hỗ trợ và tăng 14%). Lĩnh vực hưởng lợi lớn nhất là dịch vụ
cường). bán lẻ, dịch vụ tài chính và chăm sóc sức khoẻ
(3) Nhu cầu tiêu dùng tăng do sự có mặt của do Trí tuệ nhân tạo gia tăng năng suất, chất
các sản phẩm và dịch vụ tăng cường Trí tuệ nhân lượng sản phẩm và tiêu dùng.
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 14
- HÌNH 1. GIÁ TRỊ THU ĐƯỢC TỪ TRÍ TUỆ NHÂN TẠO THEO CÁC KHÍA CẠNH: NĂNG SUẤT
LAO ĐỘNG; CÁ NHÂN HÓA; THỜI GIAN TIẾT KIỆM; CHẤT LƯỢNG
chúng ta làm hôm nay, cũng như tìm ra những cách Tác động đến năng suất có thể là chuyển đổi
mới để làm những việc mà trước đây chúng ta mang tính cạnh tranh - các doanh nghiệp không
chưa từng nghĩ đến. thích nghi và chấp nhận Trí tuệ nhân tạo có thể
3.1. Tăng năng suất nhanh chóng bị loại bỏ do không cạnh tranh được
Trong tương lai gần, tiềm năng tăng trưởng kinh về thời gian quay vòng vốn cũng như chi phí. Do đó,
tế lớn nhất từ Trí tuệ nhân tạo có thể là cải thiện họ sẽ phải mất một phần đáng kể thị phần của
năng suất (xem Hình 1). Điều này bao gồm tự động mình. Tuy nhiên, tiềm năng của giai đoạn ứng dụng
hóa các tác vụ thông thường, tăng cường năng lực Trí tuệ nhân tạo ban đầu này chủ yếu tập trung vào
của nhân viên và giải phóng cho họ tập trung vào việc tăng cường những gì đã được thực hiện, thay
công việc có giá trị cao hơn và hấp dẫn hơn. Các vì tạo quá nhiều thứ mới.
ngành sử dụng nhiều vốn như chế tạo và vận tải có 3.2. Nhu cầu tiêu dùng tăng lên
thể chứng kiến lợi ích về năng suất cao nhất từ Trí Khi các công nghệ mới từng bưới được chấp
tuệ nhân tạo, do nhiều quá trình hoạt động của nhận và người tiêu dùng gia tăng nhu cầu với các
chúng rất phù hợp cho tự động hóa. sản phẩm cải tiến, tác động từ đổi mới sản phẩm
- Năng suất lao động cải thiện dự kiến chiếm tăng lên theo thời gian. Dần dần, sự gia tăng GDP
trên 55% gia tăng trong GDP từ Trí tuệ nhân tạo từ cải tiến sản phẩm và những thay đổi về nhu cầu,
trong giai đoạn 20176-2030. hành vi người tiêu dùng và tiêu thụ từ Trí tuệ nhân
- 58% gia tăng thêm trong GDP sẽ từ các tác tạo sẽ vượt qua mức tăng năng suất, có khả năng
động của phía tiêu thụ cung cấp thêm hơn 9 nghìn tỷ đô la bổ sung cho
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 15
- GDP toàn cầu vào năm 2030. Người tiêu dùng sẽ mới, các nhà lãnh đạo thị trường mới và loại bỏ
bị thu hút bởi các sản phẩm và dịch vụ chất lượng các chủ thể truyền thống không thích ứng đủ
cao hơn và được cá nhân hóa hơn, đồng thời có nhanh.
cơ hội sử dụng thời gian một cách tốt hơn - hãy Chăm sóc sức khoẻ, ô tô và dịch vụ tài chính
hình dung đến những gì bạn có thể làm nếu không là những ngành có tiềm năng lớn nhất để đột phá
còn phải lái xe đến nơi làm việc. Đổi lại, tiêu dùng và nâng cao chất lượng sản phẩm do Trí tuệ nhân
gia tăng tạo ra một chu kỳ tích cực với nhiều điểm tạo. Tuy nhiên, vẫn có tiềm năng đáng kể cho lợi
tiếp xúc dữ liệu hơn và do đó có nhiều dữ liệu thế cạnh tranh trong các khu vực cụ thể của các
hơn, thông tin chi tiết hơn, sản phẩm tốt hơn và ngành khác, từ sản xuất theo yêu cầu cho đến
dẫn đến tiêu thụ nhiều hơn. định hướng mục tiêu nội dung sắc nét hơn trong
Cuộc cách mạng người tiêu dùng do Trí tuệ ngành giải trí.
nhân tạo tạo ra đã mở đường cho sự bứt phá 3.3. Một số công việc mất đi - nhưng cũng
mạnh mẽ khi các doanh nghiệp lâu năm và những có cơ hội việc làm mới
doanh nghiệp mới gia nhập thúc đẩy đổi mới và Việc áp dụng các công nghệ "không có con
phát triển các mô hình kinh doanh mới. Một phần người trong quy trình" sẽ có nghĩa là một số vị trí
quan trọng trong tác động của Trí tuệ nhân tạo sẽ công việc chắc chắn sẽ trở nên dư thừa, nhưng
đến từ khả năng tận dụng tối đa những sự phát những vị trí việc làm khác sẽ được tạo ra do sự
triển song song, chẳng hạn như kết nối IoT. thay đổi về năng suất và nhu cầu tiêu dùng phát
Những người đi tiên phong trong Trí tuệ nhân sinh từ Trí tuệ nhân tạo và thông qua bản thân
tạo sẽ có lợi thế là hiểu biết khách hàng sâu sắc chuỗi giá trị của Trí tuệ nhân tạo. Ngoài các loại
hơn. Những lợi ích cạnh tranh ngay lập tức của họ lao động mới, những người sẽ tập trung vào tư
bao gồm khả năng khai thác tốt hơn sở thích của duy sáng tạo về cách thức phát triển và áp dụng
người tiêu dùng, điều chỉnh sản lượng phù hợp Trí tuệ nhân tạo, một bộ phận nhân sự mới sẽ cần
với những nhu cầu riêng lẻ này, và nắm bắt được được xây dựng, duy trì, vận hành và điều chỉnh
thị trường lớn hơn bao giờ hết. Và khả năng của các công nghệ mới này. Ví dụ, chúng ta sẽ cần số
những người tiên phong trong việc định hình phát lượng kiểm soát viên không lưu tương đương để
triển sản phẩm xung quanh việc cung cấp dữ liệu kiểm soát những chiếc xe tự trị trên đường. Việc
khách hàng phong phú này sẽ ngày càng gây khó giao hàng trong ngày và đóng gói và kho bãi bằng
khăn hơn cho các đối thủ chậm chân hơn để có robot cũng dẫn đến nhiều việc làm hơn cho robot
thể bắt kịp và cuối cùng có thể làm cho lợi thế của và cho con người. Tất cả những điều này sẽ góp
họ không thể bị đe dọa. phần hỗ trợ cho việc tạo ra các công việc mới sẽ
Chúng ta có thể thấy sự đổi mới sáng tạo và không tồn tại trong một thế giới không có Trí tuệ
tạo ra sự khác biệt nhờ dữ liệu trong cách mà nhân tạo.
sách, âm nhạc, video và giải trí được tạo ra, phân N.M.Q. (theo PricewaterhouseCoopers - PwC,
phối và tiêu thụ, dẫn đến các mô hình kinh doanh 2017)
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 16
- KIẾN THỨC KHỞI NGHIỆP VÀ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
BỐN
CHIẾN
LẩỢC
KHỞI
NGHIỆP
CỦA
PETER F.
DRUCKER
Peter F. Drucker là giáo sư danh dự của Đại học
Claremont Graduate tại Claremont, California,
người được coi là cha đẻ của ngành quản trị
kinh doanh hiện đại. Ông là tác giả của hàng
chục bài báo xuất bản trên tạp chí Harvard
Business Review trong năm thập kỷ qua. Trong
bài báo này, chúng tôi tiếp tục giới thiệu chiến
lược khởi nghiệp thứ hai của ông (chiến lược
thứ nhất: chiếm lĩnh vị trí thống trị đã được giới
thiệu trong Bản tin số 5) được trích dẫn từ cuốn
sách của chính tác giả về quản lý khởi nghiệp
theo tinh thần đổi mới: Đổi mới và tinh thần
khởi nghiệp: Thực tiễn và Nguyên tắc
(Innovation and Entrepreneurship: Practice and
Principles, 1985).
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 17
- “Hit Them Where They Ain’t”
2. CHIẾN LƯỢC THỨ HAI: ĐÁNH VÀO ĐIỂM cho các nhà thiên văn học tại Đại học Columbia ở
YẾU CỦA ĐỐI PHƯƠNG New York. Một vài năm sau, công ty này chế tạo ra
Hai chiến lược khởi nghiệp hoàn toàn khác máy vi tính có cùng chức năng tính toán thiên văn
nhau được gộp chung trong một chiếc lược của học dành cho các nhà khoa học ở Harvard. Và đến
Willie Keeler, một vị tướng trong cuộc nội chiến cuối Thế chiến II, IBM đã cho ra đời một chiếc máy
Mỹ, đó là: "Đánh vào điểm yếu của đối phương". tính thực thụ. Đây là chiếc máy vi tính đầu tiên có
Hai chiến lược này là “sao chép sáng tạo” và "bộ nhớ" và có thể "lập trình". Tuy nhiên, có một số
“khai thác thói quen xấu của đối thủ”. lý do chính đáng khiến các cuốn sách lịch sử
SAO CHÉP SÁNG TẠO không hề nhắc đến IBM với vai trò của một nhà đổi
Sao chép sáng tạo, thuật ngữ do Theodore mới máy vi tính. Ngay khi trình diễn chiếc máy vi
Levitt của Trường Kinh doanh Harvard đưa ra, rõ tính đầu tiên vào năm 1945 trước công chúng ở
ràng là mâu thuẫn về mặt thuật ngữ. Sáng tạo là trung tâm New York, nơi thu hút một lượng khổng
tạo ra một cái gì đó nguyên bản và nếu có sự sao lồ khách tham quan - IBM đã từ bỏ thiết kế riêng
chép nào đó thì nó không còn "nguyên bản" nữa. của mình và chuyển sang thiết kế của đối thủ cạnh
Tuy nhiên thuật ngữ này lại hoàn toàn phù hợp khi tranh là dòng máy ENIAC được Đại học
mô tả một chiến lược được "sao chép" về chất. Pennsylvania phát triển. Dòng ENIAC phù hợp
Trong chiến lược này, người khởi nghiệp lặp lại hơn cho các ứng dụng kinh doanh như tính bảng
những việc người khác đã làm mặc dù vậy nó vẫn lương, chỉ có điều các nhà thiết kế ra nó không
được gọi là "sáng tạo" bởi vì người khởi nghiệp áp nhận ra điều này. Khi phiên bản ENIAC của IBM ra
dụng chiến lược "sao chép sáng tạo" hiểu rõ sự mắt vào năm 1953, nó ngay lập tức thiết lập tiêu
đổi mới còn tốt hơn cả những người đã tạo ra nó chuẩn cho các máy tính lớn thương mại, đa chức
và thực hiện đổi mới trước đó. năng.
Vào đầu những năm 1930, IBM đã chế tạo một Đây là một ví dụ điển hình cho chiến lược
chiếc máy tính tốc độ cao nhằm phục vụ tính toán "sao chép sáng tạo", có nghĩa là người khởi
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 6.2017 18
nguon tai.lieu . vn
