Xem mẫu

  1. MỤC LỤC  PHẦN    M   Ở    ĐẦU                                                                                                    ................................................................................................      4 1.  Lý    do    chọn    đề    tài    nghiên    cứu ...........................................................4 2.  Mục    tiêu    nghiên    cứu .........................................................................5 3.  Tóm    tắt    nội    dung    nghiên    cứu ...........................................................6 4.  Phƣơng    pháp    nghiên    cứu                                                                      ..................................................................      6 5.  Đối    tƣợng    và    phạm    vi    giới    hạn    đề    tài                                                 .............................................      7 6.  Đóng    góp    của    đề    tài                                                                              ..........................................................................      7  CHƢƠNG    1:    TỔNG    QUAN    VỀ    NGÂN    HÀNG    THƢƠNG    MẠI    VÀ    HIỆU     QUẢ   HOẠT    ĐỘNG    KINH    DOANH    NGÂN    HÀNG    THƢƠNG    MẠI            ........      8 1.1 TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI......................8 1.1.1  Khái    ni ệ    m                                                                                            .....................................................................................      8 1.1.2  Hệ    thống    ngân    hàng    thƣơng    mại    Việt    Nam                                   ...............................      9 1.1.3  Chức    năng    của    ngân    hàng    thƣơng    mại                                           .......................................      9 1.1.4  Vai    trò    của    ngân    hàng    thƣơng    mại                                                ............................................    0  1 1.1.5  Các    nghiệp    vụ    chủ    yếu    của    ngân    hàng    thƣơng    mại                    ................       11 1.2  HIỆU    QUẢ    HOẠT    ĐỘNG    KINH    DOANH     NGÂN    HÀNG    THƢƠNG    M  ẠI  13 1.2.1  Khái    niệm    về    hiệu    quả    hoạt    động    kinh    ngân    hàng    thƣơng    m ạ    i  ...    1 3 1.2.2  Các    chỉ    tiêu    đánh    giá    hiệu    quả    hoạt    động    kinh    doanh                  ..............    4  1 1.2.2.1  Các    chỉ    tiêu    đảm    bảo    an    toàn    hoạt    động    kinh    doanh    NHTM        ..  1 4 1.2.2.2  Các    chỉ    tiêu    đánh    giá    hiệu    quả    hoạt    động    kinh    doanh    NHTM    .  1 5 1.3  CÁC     NHÂN     TỐ     ẢNH     HƢỞNG     HIỆU     QUẢ     HOẠT     ĐỘNG    KINH DOANH       NGÂN    HÀNG    THƢƠNG    MẠI                                              ..........................................    8  1 1.3.1  Môi    trƣờng    bên    trong                                                                     .................................................................    8  1 1.3.2  Môi    trƣờng    bên    ngoài                                                                    ................................................................       19  1.4    SỰ    CẦN    THIẾT    PHẢI    NÂNG    CAO    HIỆU    QUẢ    HOẠT    ĐỘNG    KINH    DOANH    NGÂN    HÀNG    THƢƠNG    MẠI .....................................................20 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1
  2.  CHƢƠNG       2:       PHÂN       TÍCH       HIỆU       QUẢ       HOẠT       ĐỘNG       KINH       DOANH   CỦA   NGÂN      HÀNG      TMCP      CÔNG      THƢƠNG      VIỆT      NAM      –      CHI      NHÁNH    BẾN    TRE  .............................................................................................................................      22 2.1  GIỚI    THIỆU    VỀ    NGÂN    HÀNG    TMCP    CÔNG    TH ƢƠ    NG      BẾN    TRE.                                                                                               ...........................................................................................       22 2.1.1  Lịch    sử    hình    thành                                                                          ......................................................................       22 2.1.2  Quá    trình    phát    triển                                                                        ....................................................................       22 2.1.3  Chức    năng    và    nhiệm    vụ                                                                ............................................................       23 2.1.4  Cơ    cấu    tổ    chức    và    nhân    sự                                                            ........................................................       25 2.1.5  Chức    năng    và    nhiệm    vụ    từng    phòng    ban                                      ..................................       26 2.2  PHÂN     TÍCH     HIỆU     QUẢ     HO  ẠT     ĐỘ   NG     C Ủ    A        VIETINBANK     B Ế    N       TRE                4  0 2.2.1  Tình    hình    ho  ạt    độ ng       kinh    doanh    c ủ    a     chi    nhánh    2010­2011 .......40 2.2.2 Phân tích môi trƣờng kinh doanh..............................................54 2.2.2.1 Phân tích môi trƣờng bên trong..............................................55 2.2.2.2 Phân tích môi trƣờng bên ngoài..............................................58 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2  CHƢƠNG      3:      GI Ả    I       PHÁP      NÂNG      CAO      HIỆU      QUẢ      HOẠT      ĐỘNG      KINH    DOANH     CHO     NGÂN     HÀNG     TMCP     CÔNG     TH ƢƠ    NG        VI Ệ    T        NAM     –     CHI    NHÁNH    BẾN    TRE                                                                                               ...........................................................................................       64 3.1  M Ụ    C       TIÊU    VÀ    ĐỊ NH       H ƢỚ       PHÁT    TRI  ỂN    ĐẾ N    NG       2015 ........65 3.2  GI Ả       ĐỂ    NÂNG    CAO    HIỆU    QUẢ    HOẠT    KINH    DOANH    CỦA      I   PHÁ P  VIETINBANK    BẾN    TRE ..............................................................................65 3.2.1  Gi ả    i   pháp    v ề       ngu ồ      nhân    l ự c                                                          n   ....................................................    5  6 3.2.2  Gi ả       m  ạng    l ƣ ớ    i   pháp    v ề    i   ho  ạt    độ ng                                                 ..........................................    6  6 3.2.3  Gi ả    i   pháp    v ề       huy    độ ng       v ố    n                                                             .......................................................    7  6 3.2.4  Gi ả    i   pháp    v ề       cho    vay                                                                     .................................................................       69 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 3.3  NH Ữ    NG       KI Ế    N       NGH Ị  ...................................................................70
  3. 3.3.1  Ki ế    n      ngh ị   v ớ    i   Chính    ph ủ    ,   Ngân    hàng    Nhà    n ƣớ    c  ......................70 3.3.2  Ki ế    n    ngh    ị   v ớ    i   Hi ệ    p      h ộ    i   Ngân    Hàng ...........................................71 3.3.3  Ki ế    n      ngh ị   v ớ    i   Ngân    hàng    TMCP    Công    th ƣơ    ng       Vi ệ    t   Nam   .......        7    2  PHẦN    KẾT    LUẬN ...........................................................................................73 TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................74 PHỤ LỤC 1: Chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh năm 2010, 2011  PHỤ LỤC 2: Chỉ tiêu phát triển mạng lƣới năm 2011 PHỤ LỤC 3: Tình hình hoạt động các đơn vị mạng lƣới(phòng giao dịch)  PHỤ LỤC 4, 5, 6 : Bảng khảo sát PHỤ LỤC 7 : Chỉ tiêu kế hoạch hoạt động kinh doanh năm 2012
  4. CÁC TỪ VIẾT TẮT ­ WTO: Tổ chức thƣơng mại thế giới (World Trade Organization) ­ Ma trận SWOT: Ma trận kết hợp các yếu tố điểm mạnh ­ điểm yếu – cơ  hội – thách thức (Strength – Weakness – Opportunity – Threat) ­ Ma trận EFE: Ma trận đánh giá các yếu bên ngoài (External Factor  Evaluation Matrix) ­ Ma trận IFE: Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong (Internal Factor  Evaluation  Matrix) ­ Ma trận QSPM: Ma trận hoạch định chiến lƣợc có thể định lƣợng  (Qualitative  Strategic Planning Matrix) ­ NHNN: Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam (The State Bank of Vietnam) ­ NHCT:  Ngân  hàng  TMCP  Công  thƣơng  Việt  Nam  (Vietnam  Joint   Stock  Commercial Bank for Industry and Trade(VietinBank)) ­ VBA: Hiệp hội ngân hàng(Vietnam Bank Association) ­ TCTD: Tổ chức tín dụng. ­ SWIFT: Hiệp hội Viễn thông tài chính Tài chính Liên ngân hàng toàn thế  giới (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication)
  5. PHẦN MỞ ĐẦU 3.3.1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu Ngân  Hàng  thƣơng  mại  cổ  phần  Công  Thƣơng  Việt  Nam  đƣợc  thành  lập  từ  năm  1988  sau  khi  tách  ra  từ  Ngân  hàng  Nhà  nƣớc  Việt  Nam.  Là  Ngân  hàng  thƣơng mại  lớn, giữ vai trò quan trọng, trụ cột của ngành Ngân hàng Việt Nam. Có  hệ thống mạng  lƣới trải rộng toàn quốc với 150 Sở Giao dịch, chi n .  Có  4  Công  ty  hạch  toán  độc  lập  là  Công  ty  Cho  thuê  Tài  chính,  Công  ty Chứng  khoán  Công  thƣơng,  Công  ty  Quản  lý  Nợ  và  Khai  thác  Tài  sản,  Công  ty TNHH Bảo hiểm và 3 đơn vị sự nghiệp là Trung tâm Công nghệ Thông tin,  Trung tâm  Thẻ, Trƣờng Đào tạo và P     lớn trên  toàn  thế  giới.  Ngân  hàng  TMCP  Công  Thƣơng  Việt  Nam  là  một  Ngân  hàng đầu tiên của Việt Nam đƣợc cấp chứng chỉ ISO 9001:2000. Là  thành  viên  của  Hiệp hội  Ngân  hàng Việt  Nam,  Hiệp  hội  các ngân  hàng  Châu  Á,  Hiệp  hội  Tài  chính  viễn  thông  Liên  ngân  hàng  toàn  cầu,  Tổ  chức  Phát  hành  và  Thanh  toán  thẻ  VISA,  MASTER  quốc  tế.  Là  ngân  hàng  tiên  phong  trong  việc  ứng  dụng công nghệ hiện  đại và  thƣơng  mại  điện tử tại  Việt  Nam.  Không  ngừng  nghiên  cứu,  cải  tiến  các  sản  phẩm,  dịch  vụ  hiện  có  và  phát  triển  các  sản  phẩm mới nhằm đáp  ứng cao nhất nhu cầu của khách hàng. Sứ  mệnh:  Là  Tập  đoàn  tài  chính  ngân  hàng  hàng  đầu  của  Việt  Nam,  hoạt  động  đa  năng, cung  cấp sản  phẩm và dịch vụ theo  chuẩn  mực quốc  tế, nhằm nâng giá  trị cuộc sống. Tầm nhìn:  Trở thành Tập đoàn tài chính ngân hàng hiện đại, hiệu quả hàng đầu  trong  nƣớc và Quốc  tế. Giá trị cốt lõi:
  6. ­ Mọi hoạt động đều hƣớng tới khách hàng. ­ Năng động, sáng tạo, chuyên nghiệp, tận tâm, minh bạch, hiện đại. ­ Ngƣời lao động  đƣợc  quyền phấn đấu, cống  hiến làm việc hết  mình  –  đƣợc  quyền hƣởng thụ đúng với chất lƣợng, kết quả, hiệu quả của cá  nhân đóng góp – đƣợc quyền tôn vinh cá nhân xuất sắc, lao động giỏi. Triết lý kinh doanh: ­ An toàn, hiệu quả, bền vững và chuẩn mực quốc tế; ­ Đoàn kết, hợp tác, chia sẻ và trách nhiệm xã hội; ­ Sự thịnh vƣợng của khách hàng là sự thành công của VietinBank. Slogan: Nâng giá trị cuộc sống Chi  nhánh  Bến  Tre  là  một  trong  150  chi  nhánh  trong  cả  nƣớc  của  hệ  thống  Vietinbank,  nằm ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, có mạng lƣới bao gồm hội  sở chi nhánh và  08 phòng giao dịch trực thuộc tại các huyện, thành phố. Trong  những  năm  qua  hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  tại  Chi  nhánh  còn  thấp  so  với  mục tiêu đề ra cũng nhƣ so với tiềm năng thực sự của chi nhánh, thị phần về  tín  dụng  liên  tục  bị  sụt  giảm,  mất  khách  hàng,  kết  quả  lợi  nhuận  hàng  năm  đều  đạt  thấp  so  với  kế  hoạch  mà  Ngân  hàng  Công  thƣơng  Việt  Nam  giao.  Để  góp  phần  giải  quyết  những  đòi  hỏi  bức  xúc  đó,  với  mong  muốn  ứng  dụng  những  kiến  thức  đã  tiếp  thu  từ  nhà  Trƣờng và kinh nghiệm thực tế trong quá trình làm  việc tại Ngân  hàng TMCP Công  thƣơng Việt Nam, bản thân rất tâm đắc khi chọn  đề  tài  “Giải  pháp  nâng  cao  hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  cho  Ngân  hàng  Công  thương  Việt  Nam  –  Chi  nhánh  Bến  Tre .” để làm luận văn tốt nghiệp lớp  cao học kinh tế.
  7. 3.3.2. Mục tiêu nghiên cứu Một là: Nghiên cứu những vấn đề lý thuyết cơ bản về hiệu quả hoạt động  kinh  doanh ngân hàng thƣơng mại. Hai  là:  Từ  việc  nghiên  cứu  thực  trạng  hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  tại  chi  nhánh NHCT Bến Tre giai đoạn 2010­2011 để thấy các yếu tố  ảnh hƣởng đến  hiệu quả hoạt động kinh doanh tại chi nhánh. Ba là: Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị chủ yếu nhằm nâng cao hiệu  quả hoạt động kinh doanh tại chi nhánh từ nay đến 2015 và những năm tiếp  theo. 3.3.3. Tóm tắt nội dung nghiên cứu Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, đề tài còn có các nội dung sau: CHƢƠNG 1: Tổng quan về Ngân hàng thƣơng mại và Cơ sở lý luận  về  hiệu quả hoạt động kinh doanh ngân hàng thƣơng mại. CHƢƠNG  2:  Phân  tích  hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  của  Ngân  hàng  TMCP Công thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Bến Tre CHƢƠNG  3:  Giải  pháp  nâng  cao  hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  cho Ngân  hàng  cho  Ngân  hàng  TMCP  Công  thƣơng  Việt  Nam  –  Chi  nhánh  Bến  Tre. 3.3.4. Phƣơng pháp nghiên cứu Trên  cơ  sở  nghiên  cứu  số  liệu  từ  các  nguồn  nhƣ:  số  liệu  cân  đối,  báo  cáo  kinh  doanh, các thông tin, tài liệu nội bộ …v.v. Tác giả đã vận dụng hệ thống các  phƣơng  pháp  sau  để  thu  thập  thông  tin  và  phân  tích  các  yếu  tố  ảnh  hƣởng  đến  tình  hình  hoạt  động  kinh  doanh  của  Ngân  hàng  TMCP  Công  thƣơng  Việt  Nam  –  Chi nhánh Bến Tre: • Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp, đánh giá.
  8. • Phƣơng pháp liệt kê, so sánh. 3.3.5. Đối tƣợng và phạm vi giới hạn đề tài Về đối tượng nghiên cứu: là nghiên cứu hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM Về không gian: Đề tài đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng  TMCP  Công thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Bến Tre. Về thời gian: Đề tài nghiên cứu, đánh giá hiệu quả hoạt động kinh  doanh tại   Ngân  hàng TMCP Công thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Bến Tre các năm 2010­2011. 3.3.6. Đóng góp của luận văn Hệ thống hóa các tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động ngân hàng Phân tích đánh giá tình hình hiệu quả hoạt động kinh doanh tại NHCT Bến Tre Đề  xuất  các  giải  pháp  nâng  cao  hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  tại  Chi  nhánh  NHCT  Bến Tre. Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể làm tài liệu hữu ích cho  Chi  nhánh  NHCT  Bến  Tre  trong  việc  ứng  dụng  nâng  cao  hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  của mình.
  9. CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VÀ HIỆU  QUẢ  HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. Tổng quan Ngân hàng thƣơng mại: 1.1.1. Khái niệm Ngân  hàng  thƣơng  mại  đã  hình  thành,  tồn  tại  và  phát  triển  gắn  liền  với  sự  phát  triển của kinh tế hàng hóa. Sự phát triển của hệ thống ngân hàng thƣơng mại  đã có tác  động rất lớn và quan trọng đến quá trình phát triển của nền kinh tế hàng  hóa, ngƣợc lại  kinh tế hàng hóa phát triển mạnh mẽ đến giai đoạn cao của nó –  kinh tế thị trƣờng – thì  ngân hàng thƣơng mại cũng ngày càng đƣợc hoàn thiện và  trở thành định chế tài chính  không thể thiếu đƣợc. Có  rất  nhiều  khái  niệm  về  Ngân  hàng  thƣơng  mại  nhƣng  nhìn  chung  có  hai  khái niệm đặc trƣng nhất nhƣ sau: ­ Theo tài liệu “Quản trị ngân hàng thƣơng mại” của Peter S.Rose: Ngân hàng thƣơng mại là loại hình tổ chức có vai trò quan trọng đối với nền  kinh  tế  nói  chung  và  đối  với  cộng  đồng  nói  riêng.  Các  ngân  hàng  có  thể  đƣợc  định nghĩa  thông qua các chức năng mà chúng thực hiện trong nền kinh tế. Theo đó ngân  hàng là  loại hình  tổ  chức tài  chính cung  cấp  một  danh  mục các  dịch  vụ  tài  chính  đa  dạng  nhất,  đặc  biệt  là  tín  dụng,  tiết  kiệm  và  dịch  vụ  thanh  toán,  thực  hiện  nhiều  chức  năng  tài  chính  nhất  so  với  bất  kỳ  một  tổ  chức  kinh  doanh nào trong  nền kinh tế. ­ Theo  Điều  20  Luật  các  tổ  chức  tín  dụng(Luật  số  02/QH/10):  Ngân  hàng  thƣơng  mại  là  ngân  hàng  trực  tiếp  giao  dịch  với  các  công  ty,  xí  nghiệp,  tổ  chức  kinh  tế,  cơ  quan đoàn thể và các cá nhân bằng việc nhận tiền gửi, tiền tiết kiệm,...  cho vay và cung cấp các dịch vụ ngân hàng cho các đối tƣợng trên.
  10. Bản chất của ngân hàng thƣơng mại đƣợc thể hiện qua các điểm sau: ­ Ngân hàng thƣơng mại là một tổ chức kinh tế. ­ Ngân hàng thƣơng mại hoạt kinh doanh trong lĩnh vực tiền tệ tín dụng và dịch  vụ ngân hàng. 1.1.2. Hệ thống ngân hàng thƣơng mại Việt Nam: 1. Ngân hàng thƣơng mại quốc doanh: Là ngân hàng thƣơng mại đƣợc  thành lập bằng 100% vốn ngân sách nhà nƣớc bao gồm: ­ Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam, hiện nay  100% vốn của Nhà nƣớc. ­ Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam, đã cổ phần hóa từ năm 2009. ­ Ngân hàng đầu tƣ và phát triển Việt Nam, đã cổ phần hóa từ năm 2011. ­ Ngân hàng ngoại thƣơng Việt Nam. 2. Ngân hàng thƣơng mại cổ phần: Là ngân hàng thƣơng mại đƣợc thành  lập  dƣới hình thức công ty cổ phần. Trong đó cá nhân hay pháp nhân chỉ đƣợc sở  hữu một số cổ phần nhất định theo quy định của Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam. 3. Ngân hàng liên doanh: thuộc loại hình tổ chức tín dụng liên doanh. 4. Chi  nhánh  ngân  hàng  nƣớc  ngoài:  là  ngân  hàng  đƣợc  thành  lập  theo  pháp  luật nƣớc ngoài, đƣợc phép mở chi nhánh tại Việt Nam, hoạt động theo pháp  luật Việt  Nam. 1.1.3 Chức năng của Ngân hàng thƣơng mại Các Ngân hàng thƣơng mại đều có những chức năng sau: 1.1.3.1 Trung gian tín dụng: Đây  là  chức  năng  quan  trọng  và  cơ  bản  của  ngân  hàng  có  ý  nghĩa  trong  việc  thúc  đẩy nền  kinh  tế  phát  triển.  Thực  hiện  chức  năng  này,  ngân  hàng  đóng  vai  trò  là  ngƣời  trung  gian  đứng  ra  tập  trung,  huy  động  tối  đa  các  nguồn vốn tạm
  11. thời nhàn rỗi trong nền kinh  tế để hình thành nguồn vốn tín dụng, đáp  ứng  các  nhu cầu về vốn cho nền kinh tế. 1.1.3.2 Trung gian thanh toán: Nội  dung  của  chức  năng  này  các  ngân  hàng  thƣơng  mại  đứng  ra  làm  trung  gian  thực hiện các khoản giao dịch thanh toán giữa các khách hàng để hoàn  tất  các  quan  hệ  kinh  tế  thƣơng  mại  giữa  họ  với  nhau.  Ngân  hàng  có  thể  thực hiện các  dịch vụ thanh toán theo yêu cầu của các khách hàng thông qua  tài khoản của họ  bằng các  phƣơng  tiện  thanh  toán  nhƣ:  Ủy nhiệm thu,  Ủy  nhiệm  chi,  Séc,  thẻ  thanh  toán,....  Ngày  nay  sự  phát  triển  của  công  nghệ  thông  tin  đã  tạo  điều  kiện  cho  việc  hiện  đại  hóa  các  hoạt  động  của  ngân  hàng,  từ  đó  tạo  cơ  hội  cho  ngân  hàng  thực  hiện  chức  năng  này  với  chất  lƣợng cao hơn và khối lƣợng nhiều hơn. 1.1.3.3 Cung cấp dịch vụ ngân hàng Ngoài  hoạt  động  trung  gian  tín  dụng,  trung  gian  thanh  toán,  các  ngân  hàng  thƣơng mại còn cung  ứng ngày càng đa dạng các dịch vụ khác cho nền  kinh  tế  nhƣ:  dịch  vụ  ngân  quỹ,  dịch  vụ  kiều  hối,  nghiệp  vụ  ủy  thác,  dịch  vụ  bảo  quản  hiện vậy quý, giấy tờ có giá, cho thuê tủ két sắt, dịch vụ tƣ  vấn đầu tƣ,... Cùng với phát triển của công nghệ thông tin nên các dịch vụ hiện đại cũng  đƣợc  các  ngân  hàng  khai  thác  nhƣ:  Internet  Banking,  Phone  Banking,  Home  Banking,... Nhƣ vậy, việc phát triển dịch vụ ngân hàng đã từng bƣớc  nâng cao  khả năng và chất lƣợng phục vụ khách hàng. Điều này có tác dụng  hỗ trợ trở lại  đối với hoạt động kinh doanh ngân hàng nói chung. 1.1.4 Vai trò của Ngân hàng thƣơng mại: Hoạt động của các NHTM đóng vai trò, vị trí quan trọng trong nền kinh tế,  nó  góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế ­ xã hội. Mặt khác, kinh tế ­ xã  hội có
  12. tác động ngƣợc trở lại đối với hoạt động ngân hàng, nó thúc đẩy hoặc kìm  hãm  hoạt động ngân hàng. Thông  qua  chức  năng  làm  trung  gian  tín  dụng,  NHTM  đã  góp  phần  không  nhỏ  vào  việc  điều  hòa  vốn  trong  toàn  bộ  nền  kinh  tế  quốc  dân,  tạo  điều  kiện phát triển sản xuất làm cho sản phẩm xã hội tăng lên, vốn đầu tƣ đƣợc  mở rộng và từ  đó đời sống nhân dân đƣợc cải thiện, nó là cầu nối tiết kiệm  và đầu tƣ, tạo thế cân bằng và ổn định cho nền kinh tế. Với chức năng làm trung  gian thanh toán NHTM đã góp  phần làm giảm chi  phí  lƣu thông tiền tệ đối với từng khách hàng cũng nhƣ đối với toàn bộ xã  hội. Nó  góp phần thúc đẩy quá trình lƣu thông hàng hóa đƣợc tiến hành một  cách nhanh chóng. Ngoài  ra  NHTM  còn  giúp  NHNN  trong  việc  điều  tiết  và  kiểm  soát  thị  trƣờng  tiền tệ, thị trƣờng vốn, góp phần thu hút, mở rộng đầu tƣ trong và  ngoài nƣớc. Để đảm bảo các NHTM thực hiện tốt vai trò của mình, NHNN  cần  quản  lý  tốt  các  NHTM  nhằm  mục  đích  thực  thi  chính  sách  tiền  tệ,  bảo  đảm cho  sự  hoạt động lành mạnh, hiệu quả của hệ thống ngân hàng và  bảo  vệ  quyền  lợi  của  mọi  thành  phần  kinh  tế,  giữ  cho  nền  kinh  tế  phát  triển  đƣợc  thuận  lợi.  NHTM  tạo  điều  kiện  thúc  đẩy  ngoại  thƣơng  phát  triển. 1.1.5 Các nghiệp vụ chủ yếu của Ngân hàng thƣơng mại 1.1.5.1 Nghiệp vụ nguồn vốn(Tài sản nợ) của Ngân hàng thƣơng mại Nghiệp  vụ  huy  động  vốn  là  hoạt  động  tiền  gửi  có  ý  nghĩa  đối  với  bản  ngân  hàng  cũng nhƣ đối với xã hội. Trong nghiệp vụ này, ngân hàng thƣơng mại đƣợc  phép  sử  dụng  những  công  cụ  và  biện  pháp  cần  thiết  mà  luật  pháp  cho  phép  để  huy động các  nguồn tiền nhàn rỗi trong xã hội làm nguồn vốn tín dụng để cho vay  đối với nền kinh  tế. Thành phần nguồn vốn của ngân hàng thƣơng mại bao gồm:
  13. + Vốn điều lệ + Các quỹ dự trữ + Vốn huy động + Vốn đi vay + Vốn tiếp nhận + Vốn khác 1.1.5.2 Nghiệp vụ sử dụng vốn – Tài sản có(cấp tín dụng và đầu tƣ). Nghiệp vụ cho vay và đầu tƣ là nghiệp vụ sử dụng vốn quan trọng nhất, quyết  định  đến  khả  năng  tồn  tại  và  hoạt  động  của  ngân  hàng  thƣơng  mại.  Đây  là  nghiệp vụ cấu  thành bộ phận chủ yếu và quan trọng của tài sản Có của ngân hàng.  Thành phần tài sản có của ngân hàng bao gồm: + Dự trữ + Cho vay + Đầu tƣ + Tài sản Có khác. 1.1.5.3 Các hoạt động kinh doanh dịch vụ của ngân hàng Những  dịch  vụ  ngân  hàng  ngày càng  phát  triển  vừa  cho  phép  hỗ  trợ  đáng  kể  cho  nghiệp  vụ  khai  thác  nguồn  vốn,  mở  rộng  các  nghiệp  vụ  đầu  tƣ,  vừa  tạo  ra  thu  nhập cho  ngân  hàng  bằng các  khoản  tiền  hoa hồng,  lệ  phí...  có vị  trí  xứng  đáng  trong giai đoạn phát triển hiện nay của ngân hàng thƣơng mại.  Các hoạt động này bao gồm: + Các dịch vụ thanh toán thu chi hộ cho khách hàng nhƣ chuyển tiền, thu hộ  séc,  dịch  vụ  thu hộ tiền điện, cƣớc viễn  thông,  ngân sách  nhà nƣớc, thẻ  tín  dụng,....
  14. + Nhận bảo quản các tài sản quí giá, các giấy tờ chứng thƣ quan trọng của  công chúng. + Bảo quản, mua bán hộ chứng khoán theo uỷ nhiệm của khách hàng. + Kinh doanh mua bán ngoại tệ, vàng bạc đá quý. + Tƣ vấn tài chính, giúp đỡ các công ty, tập đoàn phát hành cổ phiếu, trái phiếu. 1.2 HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG  MẠI 1.2.1Khái niệm về hiệu quả hoạt động kinh doanh của các Ngân hàng  thƣơng  mại: Hoạt  động  kinh  doanh  của  các  ngân  hàng  thƣơng  mại  là  một  phạm  trù  kinh  tế, phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực đã có để đạt đƣợc kết quả cao nhất  với chi  phí thấp nhất. Đây cũng là mục tiêu mà các ngân hàng cần đạt đƣợc trong  hoạt động  kinh doanh. Hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  của  NHTM  đƣợc  đo  lƣờng  một  cách  tổng  quát  thông qua tỷ lệ giữa lợi nhuận đối với tổng tài sản và vốn chủ hữu. Lợi nhuận  phản  ánh  khả  năng  sinh  lời  của  ngân  hàng  thƣơng  mại,  nó  đƣợc  quyết  định  bở  mức lãi thu đƣợc  từ các khoản cho vay và đầu tƣ, bởi nguồn thu từ hoạt động dịch  vụ, bởi quy mô, chất  lƣợng và thành phần của các tài sản có. Hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM quyết định trực tiếp tới vấn đề  tồn  tại và phát triển của mỗi ngân hàng. Nếu NHTM hoạt động có hiệu quả  kinh  doanh thì  uy tín của ngân hàng đó sẽ đƣợc tăng lên, ngƣời gửi tiền sẽ yên tâm và  tin tƣởng và do  đó  công  tác  huy  động  vốn  của  ngân  hàng  sẽ  đƣợc  thuận  lợi  và  phát  triển.  Trên  cơ  sở  nguồn  vốn huy  động  tăng đó  NHTM  mới có  khả năng  mở  rộng quy mô hoạt động kinh  doanh  của  mình  và  tạo  ra  hiệu  quả  ngày  càng  tăng.  Chính  vì  vậy  mà  các  NHTM  coi  hiệu  quả  là  mục  tiêu  quan  trọng  hàng  đầu  của  hoạt động kinh doanh.
  15. Việc  phân  tích  hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  NHTM  thông  qua  các  tỷ  số  phải  đƣợc xem  xét qua  nhiều  thời kỳ  khác  nhau để  thấy  xu hƣớng  phát triển và  quy  luật  vận  động  của  chúng,  ngoài  ra  việc  nghiên  cứu  còn  phải  dựa  vào  thực  tiễn  hoạt  động  của  chính  ngân  hàng  đang  phân  tích,  từ  đó  sẽ  dễ  dàng  xác  định  nguyên  nhân  tăng  giảm  của  các  chỉ  tiêu,  và  từ  đó  tìm  ra  đƣợc  các  biện  pháp  giải  quyết thích hợp. 1.2.2 Các chỉ  tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của các Ngân  hàng thƣơng mại: Hiệu  quả  hoạt  động  kinh  doanh  của  các  NHTM  đƣợc  đánh  giá  thông  qua  năng  lực tài chính của ngân  hàng đƣợc thể hiện ở các chỉ tiêu giới thiệu ở  phần  này  và  năng  lực  về  hoạt  động  kinh  doanh  đƣợc  thể  hiện  thông  qua  việc  phân  tích  các  phân  tích  các  nhân  tố  ảnh  hƣởng  đến  hoạt  động  kinh  doanh của ngân hàng trong  phần tiếp theo. Để đảm bảo cho hiệu quả hoạt động của các NHTM đƣợc ổn định và ngày  càng  phát  triển  thì  việc  phải  đảm  bảo  về  các  chỉ  tiêu  an  toàn  trong  hoạt  động ngân hàng là điều cần thiết. 1.2.2.1 Các chỉ tiêu đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh của NHTM + Chỉ tiêu an toàn vốn tối thiểu: Đây  là  một  chỉ  tiêu  rất  quan  trọng  nhằm  đánh  giá  mức  độ  an  toàn  về  vốn  của  các  NHTM. Tỷ số này giúp xác định khả năng bù đắp các rủi ro bằng nguồn vốn tự  có của ngân hàng. Tỷ lệ vốn an toàn tối thiểu = Tại chi nhánh sử dụng chỉ tiêu: Tỷ trọng vốn không kỳ hạn/Tổng vốn huy động. Huy động vốn bình quân đầu ngƣời = Tổng vốn huy động/Số lƣợng cán  bộ
  16. + Giới hạn tín dụng đối với khách hàng: Để kiểm soát và hạn chế rủi ro tín dụng, NHNN đã quy định giới hạn  tín dụng đối với khách hàng. Căn cứ vào tỷ lệ dƣ nợ của từng khách  hàng  hay  nhóm  khách  hàng  mà  các  NHTM  có  cách  tổ  chức  theo  dõi  riêng.  Quy  định  cụ  thể  giới  hạn  tín  dụng  đối  với  khách  hàng  đƣợc  thể hiện tạo  QĐ số 457/2005/QĐ­NHNN ngày 19/04/2005. + Tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn để sử dụng cho vay  trung dài  hạn: Để  hoạt  động  kinh  doanh  của  ngân  hàng  đƣợc  diễn  ra  thông  suốt,  cần  phải  cân  đối  đƣợc  nguồn  vốn  huy  động  và  cho  vay.  Mọi  ngân  hàng đều nhận thấy rằng dùng tiền gửi ngắn hạn để cho vay trung dài  hạn  đều  đem  lại  khoản  lợi  nhuận  tối  đa.  Nhƣng  để  đảm  bảo  an  toàn  nếu  xảy  ra  tình  trạng  rút  tiền  ào  ạt  dẫn  đến  vỡ  nợ  thì  NHNN  quy  định  tỷ  lệ  tối  đa  của  nguồn  vốn  ngắn  hạn  TCTD  để  sử  dụng  cho  vay  trung  dài  hạn  đối  với  NHTM là 40%, đối với TCTD khác là  30% theo QĐ số 457/2005/QĐ­  NHNN ngày 19/04/2005. Tại chi nhánh sử dụng chỉ tiêu: Tỷ lệ cho vay trung dài hạn = Dƣ  nợ TDH/ Tổng dƣ nợ 1.2.2.2 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả  hoạt động kinh doanh của NHTM + Lợi nhuận của NHTM: Lợi nhuận trƣớc thuế = Doanh thu – Chi phí Lợi nhuận sau thuế = Lợi nhuận trƣớc thuế ­ Thuế thu nhập + Các chỉ tiêu đƣợc dùng để đo lƣờng tại chi nhánh: Lợi  nhuận  bình  quân  đầu  ngƣời  =  Lợi  nhuận  trƣớc  thuế/Số  lƣợng  cán bộ Thu dịch vụ bình quân đầu ngƣời = Tổng thu dịch vụ/Số lƣợng  cán bộ
  17. + Chỉ tiêu về khả năng sinh lời: Tỷ lệ ROA (Return on Assets) ROA =  Tỷ lệ  này  phản  ánh  hiệu  quả  kinh  doanh  trên  một  đơn  vị  tài  sản  có  của  ngân hàng, là thƣớc đo hiệu quả đầu tƣ của ngân hàng bởi vì mọi  tài sản  có đều là những khoản đầu tƣ sinh lãi mỗi ngày ngoại trừ hai  loại tài sản tiền mặt và tài sản cố định. Chỉ  tiêu  ROA  giúp  nhà  quản  trị  thấy  đƣợc  khả  năng  bao  quát  của  ngân  hàng  trong  việc  tạo  ra  thu  nhập  từ  từ  tài  sản  có.  ROA  cao  khẳng  định hiệu quả  kinh  doanh  tốt,  ngân  hàng có  cơ  cấu tài  sản  có  hợp  lý,  có  sự  điều  động  đổi  linh  hoạt  giữa  các  khoản  mục  trên  tài  sản có trƣớc những  biến động của nền kinh. Do vậy, ROA còn phản  ánh khả năng thích  ứng của Ban lãnh đạo ngân hàng trƣớc những thay  đổi  chung  của  nền  kinh  tế.  Để  tăng  ROA,  các  ngân  hàng  phải  tìm  cách  gia  tăng  các  khoản  mục  tài  sản  có  sinh  lời.  Trong  các  khoản  mục  của  tổng  tài  sản  thì  cho  vay  là  khoản  đem lại  lợi nhuận chủ  yếu cho ngân hàng. Tỷ lệ ROE (Return on Equity) ROE =  Chỉ tiêu này đo lƣờng hiệu quả sử dụng một đồng vốn chủ sở hữu,  đo  lƣờng  khả  năng  lành  mạnh  trong  hoạt  động  của  một  ngân  hàng.  Do tỷ lệ  ROE phản ánh lợi nhuận kiếm đƣợc từ một đơn vị vốn chủ  sở hữu. Vốn  chủ sở hữu bao gồm vốn của ngân hàng  và các quỹ dự  trữ,  qua  đó  tỷ  lệ  này  cho  biết  khả  năng sử  dụng  vốn  cổ  phần  của  ngân hàng nên ROE có ý  nghĩa quan trọng đối với cổ đông. ROE càng  lớn cho thấy kết quả hoạt động trên vốn cổ phần của ngân hàng tốt. Tại chi nhánh đo lƣờng bằng chỉ tiêu:
  18. Tỷ suất lợi nhuận = (Lợi nhuận – thu XLRR )/ (Tổng thu nhập –  thu – XLRR) + Chỉ tiêu về quy mô và chất lƣợng tín dụng: Hoạt động tín dụng là một hoạt động kinh doanh truyền thống nhưng lại là hoạt động kinh doanh chủ yếu của các NHTM hiện nay. Theo số liệu thống kê của các NHTM thì tài sản sinh lời về các khoản cho vay  thường chiếm tỷ trọng lớn khoảng 60% đến 70% tổng tài sản có. Đây  là nghiệp vụ mang lại lợi nhuận chủ yếu cho ngân hàng. Do đó việc  xem  xét  quy  mô  cũng  như chất  lượng  tín  dụng  là  việc  làm  rất  cần  thiết trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Các chỉ tiêu liên quan  đến tín dụng như: Tỷ lệ sử dụng vốn =   Tỷ lệ này cho biết hiệu quả đầu tƣ tín dụng của vốn huy động và giúp so  sánh  khả năng cho vay với khả  năng huy động vốn của ngân hàng. Thƣờng  tỷ số này  đạt từ 0,6 đến 0,7 là tốt vì thể hiện ngân hàng đã sử dụng hiệu quả  đồng  vốn  huy  động  vào  các  hoạt  động  mang  lại  thu  nhập  và  đảm  bảo  an  toàn. Tại chi nhánh sử dụng chỉ tiêu: Cho vay bình quân đầu ngƣời = Dƣ  nợ/Số lƣợng cán bộ Tỷ lệ tổng dƣ nợ/Tổng tài sản có =  Tỷ lệ này cho biết quy mô hoạt động tín dụng của NHTM. Thông thƣờng  tỷ trọng hoạt động tín dụng chiếm từ 60% đến 70% tổng tài sản của ngân  hàng. Tỷ lệ nợ quá hạn =  Hiện nay các ngân hàng phân chia tỷ lệ này cụ thể  hơn:  Tỷ lệ nợ nhóm 2 =
nguon tai.lieu . vn