- Trang Chủ
- Kế toán - Kiểm toán
- Giáo trình Kế toán hành chính sự nghiệp (Nghề: Kế toán doanh nghiệp): Phần 1 - Trường CĐ Nghề Kỹ thuật Công nghệ
Xem mẫu
- TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tôi là: Triệu Thị Phương Hải
Đơn vị: Khoa Kinh tế và Công tác xã hội
Tôi là tác giả cuốn giáo trình Kế toán hành chính sự nghiệp, tôi đã biên soạn
cuốn giáo trình này căn cứ vào thông tư 107/2017/TTBTC, chương trình khung của
Bộ lao động thương binh và Xã hội dùng cho học sinh sinh viên cao đẳng nghề kế
toán doanh nghiệp không sao chép, vi phạm bản quyền của một ai.
Tài liệu này thuộc loại giáo trình nội bộ nên các nguồn thông tin có thể được
cho phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh nghiêm cấm.
Tác giả
Triệu Thị Phương Hải
1
- LỜI GIỚI THIỆU
Hiện nay công tác hành chính sự nghiệp được thực hiện theo Thông tư số
107/2017/TTBTC ban hành ngày 10/10/2017 của Bô Tài chính về việc hướng dẫn
chế độ kế toán hành chính sự nghiệp.
Với việc áp dụng chế độ kế toán theo Thông tư số 107 đã làm thay đổi khá căn
bản nội và phương pháp kế toán ở các đơn vị hành chính sự nghiệp của nước ta. Những
thay đổi này phù hợp với định hướng chuyển sang áp dụng cơ sở dồn tích cho kế toán
Hành chính sự nghiệp. Qua việc áp dụng chế độ kế toán này sẽ giúp cho thông tin kế
toán do các đơn vị Hành chính sự nghiệp cung cấp nâng cao được tính mính bạch và
tính hữu dụng cho các đối tượng sử dụng có liên quan. Chính điều này sẽ đảm bảo
cho sự chấp nhận rộng rãi của các đối tượng sử dụng trong nước và quốc tế đối với
thông tin do đơn vị Hành chính sự nghiệp cung cấp.
Nhằm đáp ứng yêu cầu về giáo trình giảng dạy, học tập, nghiên cứu của học
sinh sinh viên học nghề kế toán và đáp ứng kịp thời quá trình chuyển đổi của nền kinh
tế với những thay đổi về chế quản lý kinh tế tài chính, chế độ kế toán trong thời gian
qua, đồng thời đáp ứng chương trình khung của Bộ lao động thương binh và xã hội,
chúng tôi biên soạn cuốn sách này. Cuốn sách này gồm những nội dung cơ bản sau:
Chương 1: Những vấn đề chung về kế toán hành chính sự nghiệp
Chương 2: Kế toán vốn bằng tiền, các khoản phải thu, các khoản ứng trước và hàng
tồn kho
Chương 3 : Kế toán tài sản cố định, đầu tư xây dựng cơ bản
Chương 4: Kế toán các khoản nợ phải trả
Chương 5: Kế toán nguồn kinh phí và các loại vốn, quỹ
Chương 6: Kế toán các khoản thu và chi trong đơn vị hành chính sự nghiệp
Chương 7: Kế toán xác định kết quả hoạt động
Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong
nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo và các bạn học sinh sinh viên cùng
đông đảo bạn đọc để giáo trình ngày càng hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
2
- MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KẾ TOÁN HÀNH CHÍNH ............12
SỰ NGHIỆP ...............................................................................................................12
1. Đối tượng, nhiệm vụ và chức năng của kế toán hành chính sự nghiệp ..............12
1.1. Đơn vị hành chính sự nghiệp .......................................................................12
1.2. Đối tượng áp dụng kế toán HCSN ...............................................................12
1.3 Chức năng, nhiệm vụ kế toán HCSN ............................................................13
2. Tổ chức kế toán trong đơn vị HCSN ..................................................................13
2.1 Nội dung công tác kế toán trong đơn vị HCSN ............................................13
2.2 Hệ thống tài khoản sử dụng...........................................................................13
2.3 Lựa chọn hình thức kế toán ...........................................................................14
2.4 Vận dụng báo cáo tài chính ...........................................................................17
2.5 Tổ chức kiểm tra............................................................................................17
2.6 Tổ chức kiểm kê tài sản.................................................................................17
CHƯƠNG 2: KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN, CÁC KHOẢN PHẢI THU, CÁC
KHOẢN ỨNG TRƯỚC VÀ HÀNG TỒN KHO ......................................................18
1. Kế toán vốn bằng tiền .........................................................................................18
1.1 Kế toán tiền mặt tại quỹ ................................................................................18
1.2. Kế toán tiền gửi ngân hàng Kho bạc ..........................................................28
1.3. Kế toán tiền đang chuyển .............................................................................39
1.4. Kế toán đầu tư tài chính ...............................................................................41
1.5 Kế toán phải thu nội bộ .................................................................................48
1.6 Kế toán tạm chi .............................................................................................50
2. Kế toán các khoản ứng trước ..............................................................................53
2.1. Kế toán các khoản tạm ứng ..........................................................................53
2.2. Kế toán chi phí trả trước...............................................................................54
3. Kế toán vật tư hàng hóa ......................................................................................57
3.1 Kế toán nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ ....................................................57
3.2. Kế toán sản phẩm, hàng hóa.........................................................................71
4. Bài tập thực hành ứng dụng ................................................................................74
CHƯƠNG 3: KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH, ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN ..79
1. Kế toán tài sản cố định........................................................................................79
1.1. Tài sản cố định hữu hình ..............................................................................79
1.2 Tài sản cố định vô hình .................................................................................98
2. Kế toán khấu hao và hao mòn lũy kế tài sản cố định .......................................103
3
- 2.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................103
2.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 214 Khấu hao và hao mòn lũy
kế TSCĐ ............................................................................................................103
2.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........104
3. Kế toán xây dựng cơ bản ..................................................................................107
3.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................107
3.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 241 XDCB dở dang ..........108
3.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........109
4. Bài tập thực hành ứng dụng ..............................................................................115
CHƯƠNG 4: KẾ TOÁN CÁC KHOẢN NỢ PHẢI TRẢ .......................................120
1. Kế toán các khoản phải nộp theo lương ...........................................................120
1.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................120
1.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 332 Các khoản phải nộp theo
lương..................................................................................................................120
1.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........121
2. Các khoản phải nộp nhà nước...........................................................................123
2.1 Nguyên tắc kế toán.....................................................................................123
2.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 333 Các khoản phải nộp Nhà
nước ...................................................................................................................123
2.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........124
3. Kế toán phải trả người lao động .......................................................................130
3.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................130
3.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 334 Phải trả người lao động
...........................................................................................................................130
3.3 Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ............131
4. Kế toán phải trả nội bộ......................................................................................134
4.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................134
4.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 336 Phải trả nội bộ .............135
4.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........136
5. Kế toán tạm thu .................................................................................................137
5.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................137
5.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 337 Tạm thu .....................138
5.3 Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........138
6. Kế toán các khoản nhận trước chưa ghi thu .....................................................148
6.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................148
4
- 6.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 366 Các khoản nhận trước
chưa ghi thu .......................................................................................................148
6.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........149
7. Bài tập thực hành ứng dụng ..............................................................................156
CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN NGUỒN KINH PHÍ VÀ CÁC LOẠI VỐN, QUỸ .........158
1. Kế toán nguồn vốn kinh doanh .........................................................................158
1.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................158
1.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 411 Nguồn vốn kinh doanh
...........................................................................................................................159
1.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........159
2. Kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái ...................................................................159
2.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................159
2.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 413 Chênh lệch tỷ giá hối
đoái ....................................................................................................................161
2.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........161
3. Kế toán thặng dư (thâm hụt) lũy kế ..................................................................167
3.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................167
3.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 421 Thặng dư (thâm hụt) lũy
kế .......................................................................................................................167
3.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........168
4. Kế toán các quỹ ................................................................................................170
4.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................170
4.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 431 Các quỹ ......................170
4.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........171
5. Kế toán nguồn cải cách tiền lương ...................................................................174
5.1. Nguyên tắc kế toán .....................................................................................174
5.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 468 Nguồn cải cách tiền
lương..................................................................................................................174
5.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ...........174
CHƯƠNG 6: KẾ TOÁN CÁC KHOẢN THU VÀ CHI TRONG ĐƠN VỊ HÀNH
CHÍNH SỰ NGHIỆP ...............................................................................................176
1. Kế toán các khoản thu.......................................................................................176
1.1. Kế toán thu hoạt động ngân sách nhà nước cấp .........................................176
1.2. Kế toán thu viện trợ, vay nợ nước ngoài ....................................................181
1.3. Kế toán thu phí được khấu trừ, để lại .........................................................184
1.4. Kế toán doanh thu tài chính........................................................................187
5
- 1.5. Kế toán doanh thu hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ ......................190
2. Kế toán các khoản chi .......................................................................................194
2.1. Kế toán chi phí hoạt động ..........................................................................194
2.2. Kế toán nguồn viện trợ, vay nợ nước ngoài ...............................................198
2.3. Kế toán chi phí hoạt động thu phí ..............................................................202
2.4. Kế toán chi phí tài chính ............................................................................204
2.5. Kế toán giá vốn hàng bán ...........................................................................208
2.6. Kế toán chi phí quản lý của hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ ........209
2.7. Kế toán chi phí chưa xác định được đối tượng chịu chi phí ......................211
CHƯƠNG 7: KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG ..........................213
1. Nguyên tắc kế toán ...........................................................................................213
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 911 Xác định kết quả. .............213
3. Phương pháp phản ánh .....................................................................................214
3.1. Xác định kết quả hoạt động HCSN ............................................................214
3.2. Xác định kết quả hoạt động SXKD .................................................................................... 215
6
- GIÁO TRÌNH MÔN HỌC
Tên môn học: Kế toán hành chính sự nghiệp
Mã số môn học: MH KTDN 24
Vị trí, tính chất của môn học:
Vị trí: Môn học kế toán Hành chính sự nghiệp là một trong những môn học
thuộc hệ thống kế toán quốc gia, được bố trí học vào học kỳ 2 năm thứ 2.
Tính chất: Môn học kế toán Hành chính sự nghiệp là một môn học chuyên
ngành bắt buộc có chức năng thu thập, xử lý và cung cấp thông tin về hoạt động kinh
tế tài chính phát sinh trong đơn vị hành chính sự nghiệp.
Mục tiêu của môn học:
Kiến thức
+ Vận dụng được các kiến thức đã học về kế toán hành chính sự nghiệp trong việc
thực hiện thực hiện các nghiệp vụ kế toán tại các đơn vị Hành chính sự nghiệp.
+ Giải quyết được những vấn đề về chuyên môn kế toán và tổ chức được công
tác kế toán trong đơn vị hành chính sự nghiệp;
+ Vận dụng được các kiến thức kế toán HCSN đã học vào ứng dụng các phần
mềm kế toán.
Kỹ năng:
+ Tổ chức được công tác kế toán tại các đơn vị HCSN
+ Lập được chứng từ, kiểm tra, phân loại, xử lý chứng từ kế toán ;
+ Sử dụng được chứng từ kế toán trong ghi sổ kế toán chi tiết và tổng hợp;
+ Lập được các báo cáo tài chính theo quy định
+ Sử dụng thành thạo các phần mềm kế toán vào thực tiễn công tác kế toán.
+ Kiểm tra đánh giá được công tác kế toán tài chính trong đơn vị HCSN
Năng lực tự chủ và trách nhiệm:
+ Tuân thủ các chế độ kế toán hành chính sự nghiệp do Nhà nước ban hành
+ Có đạo đức, lương tâm nghề nghiệp, có ý thức tổ chức kỷ luật, sức khỏe giúp cho
người học sau khi tốt nghiệp có khả năng tìm kiếm việc làm tại các đơn vị HCSN.
Nội dung môn học:
Thời gian (giờ)
TT Tên chương, mục Tổng Lý TH, Kiểm
số thuyết thảo tra
7
- luận,
bài tập
Một số vấn đề chung về kế toán hành 2 2 0
chính sự nghiệp
1. Đối tượng, nhiệm vụ và chức năng của
kế toán hành chính sự nghiệp 0.5
1.1 Đơn vị hành chính sự nghiệp
1.2 Đối tượng áp dụng kế toán HCSN
1.3 Chức năng, nhiệm vụ kế toán HCSN
2. Tổ chức kế toán trong đơn vị HCSN
2.1 Nội dung công tác kế toán trong đơn vị 1.5
HCSN
I 2.2 Hệ thống tài khoản sử dụng
2.3 Lựa chọn hình thức kế toán
2.4 Vận dụng báo cáo tài chính
2.5 Tổ chức kiểm tra
2.6 Tổ chức kiểm kê tài sản
Kế toán vốn bằng tiền, các khoản phải 13 5 7 1
thu, các khoản ứng trước và hàng tồn
kho 2
1. Kế toán vốn bằng tiền
1.1. Kế toán tiền mặt
1.2. Kế toán tiền gửi ngân hàng –Kho bạc
1.3. Kế toán tiền đang chuyển
1.4. Kế toán phải thu nội bộ
II 1.5. Kế toán tạm chi 1
2. Kế toán các khoản ứng trước 0.5
2.1. Kế toán các khoản tạm ứng 0.5
2.2. Kế toán chi phí trả trước 2
3. Kế toán vật tư hàng hóa 1
3.1. Kế toán nguyên vật liệu, Công cụ dụng 1
cụ 7
3.2. Kế toán sản phẩm, hàng hóa
4. Thực hành
Định khoản các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh
Xác định chứng từ
Vào sổ chi tiết
Vào sổ kế toán tổng hợp của các tài 1
khoản111, 112, 121, 152 theo hình thức nhật
ký sổ cái
5. Kiểm tra:
Kế toán tài sản cố định và đầu tư xây 12 7 5
dựng cơ bản
1. Kế toán tài sản cố định
1.1. Quy định chung khi hạch toán 3
1.2. Nội dung, kết cấu tài khoản sử dụng 0.5
1.3. Kế toán TSCĐ hữu hình 0.5
8
- 1.4. Kế toán TSCĐ vô hình 1
2. Kế toán hao mòn TCSĐ 1
2.1. Quy định chung khi hạch toán 2
2.2. Nội dung, kết cấu tài khoản sử dụng 0.5
2.3. Phương pháp hạch toán một số nghiệp 0.5
vụ chủ yếu 1
III 3. Kế toán XDCB
3.1. Quy định chung khi hạch toán 2
3.2. Nội dung, kết cấu tài khoản sử dụng 0.5
3.3. Phương pháp hạch toán một số nghiệp 0.5
vụ chủ yếu 1
4. Thực hành 5
Kế toán tài sản cố định, XDCB và đầu tư
tài chính dài hạn
Xác định chứng từ
Vào sổ chi tiết
Vào sổ kế toán tổng hợp của các tài khoản
211,213, 241 theo hình thức nhật ký chung
Kế toán các khoản nợ phải trả 8 3 3 2
1. Kế toán các khoản phải nộp theo lương 1
1.1. Nguyên tắc kế toán
1.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài
khoản
1.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số
hoạt động kinh tế chủ yếu
2. Kế toán các khoản phải nộp nhà nước 1
IV 2.1. Nguyên tắc kế toán
2.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài
khoản
2.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số
hoạt động kinh tế chủ yếu
3. Kế toán phải trả người lao động 1
3.1. Nguyên tắc kế toán
3.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài
khoản
3.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số
hoạt động kinh tế chủ yếu
4. Thực hành 3
Định khoản các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh
Xác định chứng từ
Vào sổ chi tiết
Vào sổ kế toán tổng hợp của các tài khoản
332, 333, 334 theo hình thức nhật ký chung 2
5. Kiểm tra:
Kế toán nguồn kinh phí và các loại vốn, 9 5 4
quỹ
9
- 1. Kế toán nguồn vốn kinh doanh 1
1.1. Nguyên tắc kế toán
1.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài
khoản
1.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số
hoạt động kinh tế chủ yếu
2. Kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái 1
2.1. Nguyên tắc kế toán
2.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài
khoản
2.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số
hoạt động kinh tế chủ yếu
3. Kế toán thặng dư (thâm hụt) lũy kế 1
3.1. Nguyên tắc kế toán
3.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài
khoản
3.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số
hoạt động kinh tế chủ yếu
4. Kế toán các quỹ
4.1. Nguyên tắc kế toán 1
4.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài
V khoản
4.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số
hoạt động kinh tế chủ yếu
5. Kế toán nguồn cải cách tiền lương
5.1. Nguyên tắc kế toán 1
5.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài
khoản
5.3. Phương pháp hạch toán kế toán một số
hoạt động kinh tế chủ yếu
6. Thực hành: Kế toán nguồn kinh phí 4
Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh
Xác định chứng từ liên quan đến nguồn
kinh phí
Vào sổ chi tiết
Vào sổ kế toán tổng hợp của các tài khoản
411, 421, 413,468 theo hình thức chứng từ
ghi sổ
Kế toán các khoản thu và chi trong đơn 11 5 5 1
vị HCSN
1. Kế toán các khoản thu 2.5
1.1 Kế toán thu hoạt động do ngân sách nhà 0.5
nước cấp
1.2 Kế toán thu viện trợ, vay nợ nước ngoài 0.5
1.3 Kế toán thu phí được khấu trừ, để lại 0.5
1.4. Kế toán doanh thu tài chính 0.5
0.5
10
- 1.5. Kế toán doanh thu hoạt động sản xuất
kinh doanh, dịch vụ 2.5
2. Kế toán các khoản chi 0.5
VI 2.1 Kế toán chi hoạt động 0.5
2.2 Kế toán chi phí nguồn viện trợ, vay nợ
nước ngoài 0.5
2.3 Kế toán hoạt động thu phí 0.5
2.4 Kế toán chi phí tài chính 0.5
2.5 Kế toán chi phí chưa xác định được đối
tượng chịu chi phí 5
3. Thực hành:
Xác định chứng từ
Vào sổ chi tiết liên quan đến các tài khoản
511,512,514,515,531,611, 612,614,615,652
Vào sổ kế toán tổng hợp của các tài khoản
511,512,514,515,531,611,612,614,615,652
theo hình thức nhật ký chung 1
4. Kiểm tra
Kế toán xác định kết quả hoạt động 5 3 2
1. Tài khoản sử dụng 0.5
2. Phương pháp phản ánh 2.5
2.1. Xác định kết quả hoạt động HCSN 1
VII 2.2. Xác định kết quả hoạt động SXKD 1.5
3. Thực hành: 2
Thưc hiện các bút toán kết chuyển
Cộng 60 30 26 04
11
- CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KẾ TOÁN HÀNH CHÍNH
SỰ NGHIỆP
Mã chương: MH KTDN 24.01
- Giới thiệu:
Kế toán hành chính sự nghiệp là môn học bắt buộc với hệ thống kế toán, tài
khoản riêng biệt. Chương này sẽ giới thiệu về đối tượng, nhiệm vụ và chức năng của
kế toán hành chính sự nghiệp; hệ thống tài khoản; các hình thức sổ kế toán.
- Mục tiêu của bài:
+ Trình bày được khái niệm và nhiệm vụ, chức năng của kế toán HCSN
+ Trình bày được phương pháp tổ chức kế toán trong đơn vị HCSN
+ Phân biệt được mục lục ngân sách
+ Sử dụng được các tài khoản kế toán
+ Phân biệt được các hình thức ghi sổ kế toán
+ Sử dụng được mục lục ngân sách Nhà nước
+ Tuân thủ các quy định theo luật kế toán
- Nội dung chính:
1. Đối tượng, nhiệm vụ và chức năng của kế toán hành chính sự nghiệp
1.1. Đơn vị hành chính sự nghiệp
Là đơn vị do Nhà nước quyết định thành lập nhằm thực hiện 1 nhiệm vụ chuyên
môn nhất định hay quản lý Nhà nước về 1 hoạt động nào đó.
Đặc trưng cơ bản của các đơn vị HCSN là được trang trải các chi phí hoạt
động và thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao bằng nguồn kinh phí từ ngân quỹ nhà
nước hoặc từ quỹ công theo nguyên tắc không bồi hoàn trực tiếp.
1.2. Đối tượng áp dụng kế toán HCSN
Cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức có sử dụng kinh phí ngân sách
Nhà nước, bao gồm: Các cơ quan, tổ chức có nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước
cấp; Văn phòng Quốc hội; Văn phòng Chính phủ; Tòa án nhân dân các cấp; Viện kiểm
soát nhân dân các cấp; Các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang nhân dân; Hội đồng nhân
dân, Ủy ban nhân dân các cấp; Các tổ chức quản lý tài sản quốc gia…
Đơn vị sự nghiệp, tổ chức không sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước, bao
gồm: Đơn vị sự nghiệp tự cân đối thu, chi; Đơn vị sự nghiệp ngoài công lập; Tổ chức
phi chính phủ; Các hội, liên hiệp hội, tổng hội tự cân đối thu chi; …
12
- 1.3 Chức năng, nhiệm vụ kế toán HCSN
* Chức năng: Tổ chức hệ thống thông tin đã kiểm tra về tình hình tiếp nhận và sử
dụng quyết toán kinh phí; tình hình chấp hành các dự toán thu, chi và thực hiện các
tiêu chuẩn, định mức của Nhà nước.
* Nhiệm vụ:
Thu nhận, phản ánh, xử lý và tổng hợp thông tin về nguồn kinh phí được cấp, được
tài trợ
Kiểm tra, giám sát các khoản thu chi tài chính
Kiểm toán tình hình phân phối kinh phí cho các đơn vị cấp dưới
Tổng hợp số liệu, lập và gửi đầy đủ, đúng hạn các loại báo cáo tài chính
Thực hiện công tác phân tích kế toán, đánh giá hiệu quả sử dụng các nguồn kinh phí,
vốn quỹ ở đơn vị
2. Tổ chức kế toán trong đơn vị HCSN
2.1 Nội dung công tác kế toán trong đơn vị HCSN
Kế toán vốn bằng tiền
Kế toán vật tư, tài sản
Kế toán thanh toán
Kế toán nguồn kinh phí, nguồn vốn, quỹ
Kế toán các khoản thu
Kế toán các khoản chi
Lập các loại báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán
2.2 Hệ thống tài khoản sử dụng
TK kế toán là phương pháp kế toán để phân loại và hệ thống hóa các nghiệp vụ kinh
tế, tài chính theo nội dung kinh tế
Hệ thống tài khoản kế toán là bảng kê các tài khoản kế toán cần sử dụng cho các lĩnh
vực hoạt động
Hệ thống tài khoản kế toán của đơn vị HCSN gồm 10 loại sau:
+ Loại 1: Tiền và vật tư + Loại 6: Các khoản chi
+ Loại 2: Tài sản cố định + Loại 7 Thu nhập khác
+ Loại 3: Thanh toán + Loại 8: Chi phí khác
+ Loại 4: Nguồn kinh phí + Loại 9: Xác định kết quả hoạt động
+ Loại 5: Các khoản thu + Loại 0: Tài khoản ngoài bảng
13
- 2.3 Lựa chọn hình thức kế toán
a. Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký – sổ cái
Chứng từ kế toán
Sổ quỹ Bảng tổng
hợp chứng Sổ, thẻ kế
từ kế toán toán chi tiết
cùng loại
NHẬT KÝ – SỔ CÁI Bảng tổng
hợp chi tiết
BÁO CÁO TÀI
CHÍNH
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng hoặc định kỳ
Quan hệ đối chiếu.
14
- b. Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký chung
Chứng từ gốc
Sổ, thẻ kế toán
Sổ Nhật ký Sổ Nhật ký
chi tiết
đặc biệt chung
Bảng tổng hợp
Sổ Cái
chi tiết
Bảng cân đối số
phát sinh
Báo cáo tài
chính
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng hoặc định kỳ
Quan hệ đối chiếu.
15
- c. Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Chứng từ - Ghi sổ
Chứng từ gốc
Bang tổng hợp Sổ, thẻ kế toán
Sổ quỹ
chứng từ gốc chi tiết
Sổ đăng ký
Chứng từ ghi sổ
chứng từ ghi sổ
Bảng
tổng
hợp
Sổ Cái chi tiết
Bảng cân đối
số phát sinh
Báo cáo tài chính
Chú thích:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Quan hệ đối chiếu.
16
- d. Hình thức kế toán máy
Sổ kế toán
Chứng từ PHẦN
kế toán MỀM KẾ
TOÁN Sổ tổng hợp
Sổ chi tiết
ACMAN
Bảng tổng
hợp chứng Báo cáo:
từ cùng BCTC, BCQT
loại Báo cáo thuế
MÁY VI TÍNH
2.4 Vận dụng báo cáo tài chính
Phần I: Báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán áp dụng cho các đơn vị kế toán cấp
cơ sở
Phần II: Báo cáo tài chính tổng hợp và báo cáo tổng hợp quyết toán áp dụng cho đơn
vị kế toán cấp I và cấp II.
2.5 Tổ chức kiểm tra
Kiểm tra kế toán là việc xem xét đánh giá việc thực thi pháp luật về kế toán, sự
trung thực, chính xác của thông tin số liệu kế toán.
Kiểm tra kế toán nhằm xác định tính hợp pháp cảu các nghiệp vụ kế toán phát sinh,
tính chính xác của việc tính toán ghi chép, tính hợp lý của các phương pháp kế toán
được áp dụng.
2.6 Tổ chức kiểm kê tài sản
Kiểm kê tài sản là công việc gắn liền với công tác kế toán của đơn vị
Mục đích kiểm kê tài sản là đảm bảo sự khớp đúng giữa số liệu trên sổ kế toán với
giá trị thực tế của các loại vật tư, tài sản, tiền quỹ
Kiểm kê tài sản được tiến hành định kỳ hoặc bất thường
17
- CHƯƠNG 2: KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN, CÁC KHOẢN PHẢI THU, CÁC
KHOẢN ỨNG TRƯỚC VÀ HÀNG TỒN KHO
Mã chương: MH KTDN 24.02
- Giới thiệu:
Với mỗi đơn vị cách quản lý vốn hợp lý là điều rất quan trọng. Trong chương
2 sẽ giới thiệu về Kế toán vốn bằng tiền, các khoản phải thu, các khoản ứng trước và
hàng tồn kho quy định hiện hành.
- Mục tiêu của bài:
+ Trình bày được nguyên tắc kế toán, kết cấu tài khoản và phương pháp kế
toán toán vốn bằng tiền, các khoản phải thu, các khoản ứng trước và hàng tồn kho.
+ Vận dụng làm được bài tập thực hành liên quan
+ Phân biệt được nội dung và kết cấu các tài khoản sử dụng
+ Xác định được các chứng từ kế toán liên quan đến vốn bằng tiền, đầu tư tài
chính ngắn hạn và vật tư hàng hóa
+ Vào được sổ kế toán chi tiết các tài khoản liên quan
+ Vào được sổ kế toán chi, tổng hợp cho các tài khoản liên quan theo hình thức
nhật ký sổ cái
+ Tuân thủ các quy định theo luật kế toán
- Nội dung chính:
1. Kế toán vốn bằng tiền
1.1 Kế toán tiền mặt tại quỹ
a. Nguyên tắc:
Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình thu, chi, tồn quỹ tiền mặt của đơn vị, bao
gồm tiền Việt Nam, ngoại tệ.
Chỉ phản ánh vào TK 111 Tiền mặt về giá trị tiền mặt, ngoại tệ thực tế nhập, xuất
quỹ.
Kế toán quỹ tiền mặt phải có trách nhiệm mở sổ kế toán quỹ tiền mặt, ghi chép hàng
ngày liên tục theo trình tự phát sinh các khoản nhập, xuất quỹ tiền mặt, ngoại tệ và
tính ra số tồn quỹ tại mọi thời điểm, luôn đảm bảo khớp đúng giữa giá trị ghi trên sổ
kế toán, sổ quỹ và thực tế.
Thủ quỹ chịu trách nhiệm quản lý và nhập, xuất quỹ tiền mặt. Hàng ngày, thủ quỹ
phải kiểm kê số tồn quỹ tiền mặt thực tế, đối chiếu số liệu sổ quỹ tiền mặt và sổ kế
18
- toán tiền mặt. Mọi chênh lệch phát sinh phải xác định nguyên nhân, báo cáo lãnh đạo,
kiến nghị biện pháp xử lý chênh lệch.
Kế toán tiền mặt phải chấp hành nghiêm chỉnh các quy định trong chế độ quản lý
lưu thông tiền tệ hiện hành và các quy định về thủ tục thu, chi, nhập quỹ, xuất quỹ,
kiểm soát trước quỹ và kiểm kê quỹ của Nhà nước.
b. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 111- Tiền mặt
Bên Nợ: Các khoản tiền mặt tăng, do:
Nhập quỹ tiền mặt, ngoại tệ;
Số thừa quỹ phát hiện khi kiểm kê;
Giá trị ngoại tệ tăng khi đánh giá lại số dư ngoại tệ tại thời điểm báo cáo (trường hợp
tỷ giá tăng).
Bên Có: Các khoản tiền mặt giảm, do:
Xuất quỹ tiền mặt, ngoại tệ;
Số thiếu hụt quỹ phát hiện khi kiểm kê;
Giá trị ngoại tệ giảm khi đánh giá lại số dư ngoại tệ tại thời điểm báo cáo (trường
hợp tỷ giá giảm).
Số dư bên Nợ: Các khoản tiền mặt, ngoại tệ còn tồn quỹ.
Tài khoản 111 - Tiền mặt có 2 tài khoản cấp 2:
- Tài khoản 1111- Tiền Việt Nam: Phản ánh tình hình thu, chi, tồn tiền Việt Nam tại
quỹ tiền mặt.
- Tài khoản 1112- Ngoại tệ: Phản ánh tình hình thu, chi, tồn ngoại tệ (theo nguyên tệ
và theo đồng Việt Nam) tại quỹ của đơn vị.
c. Phương pháp hạch toán kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu
1 Khi rút tiền gửi Ngân hàng, Kho bạc về quỹ tiền mặt của đơn vị, ghi:
Nợ TK 111 Tiền mặt
Có TK 112 Tiền gửi Ngân hàng, Kho bạc.
2 Trường hợp rút tạm ứng dự toán chi hoạt động về quỹ tiền mặt của đơn vị để chi
tiêu:
a) Khi rút tạm ứng dự toán chi hoạt động, ghi:
Nợ TK 111 Tiền mặt.
Có TK 337 Tạm thu (3371).
Đồng thời, ghi:
19
- Có TK 008 Dự toán chi hoạt động (008211, 008221).
b) Các khoản chi trực tiếp từ quỹ tiền mặt thuộc nguồn ngân sách nhà nước mà trước
đó đơn vị đã tạm ứng, ghi:
Nợ TK 611 Chi phí hoạt động
Có TK 111 Tiền mặt.
Đồng thời, ghi:
Nợ TK 337 Tạm thu (3371)
Có TK 511 Thu hoạt động do NSNN cấp.
c) Xuất quỹ tiền mặt tạm ứng cho người lao động trong đơn vị, ghi:
Nợ TK 141 Tạm ứng
Có TK 111 Tiền mặt.
Khi người lao động thanh toán tạm ứng, ghi:
Nợ TK 611 Chi phí hoạt động
Có TK 141 Tạm ứng
Đồng thời, ghi:
Nợ TK 337 Tạm thu (3371)
Có TK 511 Thu hoạt động do NSNN cấp.
d) Thanh toán các khoản phải trả bằng tiền mặt, ghi:
Nợ các TK 331, 332, 334...
Có TK 111 Tiền mặt.
Đồng thời, ghi:
Nợ TK 337 Tạm thu (3371)
Có TK 511 Thu hoạt động do NSNN cấp.
đ) Đối với các khoản ứng trước cho nhà cung cấp:
Căn cứ hợp đồng và các chứng từ có liên quan, xuất quỹ tiền mặt ứng trước cho nhà
cung cấp, ghi:
Nợ TK 331 Phải trả cho người bán
Có TK 111 Tiền mặt.
Khi thanh lý hợp đồng với nhà cung cấp, ghi:
Nợ 611 Chi phí hoạt động
Có TK 331 Phải trả cho người bán.
20
nguon tai.lieu . vn
