Xem mẫu

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài “Nâng cao hiệu quả hoạt động đại lý Bảo Hiểm Nhân Thọ ở Việt Nam hiện nay”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm Lêi Nãi §Çu NÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang cã mét b­íc ph¸t triÓn kh¸ cao vµ æn ®Þnh so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. §Ó ®¹t ®­îc thµnh qu¶ ®ã cã sù ®ãng gãp cña tÊt c¶ c¸c ngµnh,thµnh phÇn kinh tÕ,trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn dÞch vô B¶o HiÓm-ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ chiÒu s©u vµ chiÒu réng. §Æc biÖt sau khi luËt kinh doanh B¶o HiÓm ra ®êi ®· t¹o hµnh lang ph¸p lý cho nã ho¹t ®éng mét c¸ch toµn diÖn h¬n. Dï ho¹t ®éng trong bÊt kú lÜnh vùc nµo ®i n÷a th× mong muèn cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp lµ lµm thÕ nµo ®Ó tiªu thô ®­îc nhiÒu s¶n phÈm nhÊt –thu ®­îc lîi nhuËn cao nhÊt. Doanh nghiÖp B¶o HiÓm nãi chung vµ doanh nghiÖp B¶o HiÓm Nh©n Thä (BHNT) nãi riªng còng vËy,do ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã doanh nghiÖp BHNT ph¶i tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh trªn kªnh ph©n phèi lµ ®¹i lý BHNT vµ m«i giíi BHNT. C¸c ®¹i lý BHNT ngµy cµng t¨ng lªn,tuy nhiªn thùc tÕ hiÖn nay bªn c¹nh nhiÒu ®¹i lý khai th¸c tèt cã bÒ dµy kinh nghiÖm vµ kü n¨ng, vÉn cã kh«ng Ýt ®¹i lý BHNT cßn cã c¸ch nghÜ , c¸ch lµm kh¸ ®¬n gi¶n, xem nhÑ tÝnh khoa häc cña qu¸ tr×nh khai th¸c,g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi hiÖu qu¶ khai th¸c còng nh­ kh¶ n¨ng duy tr× hîp ®ång, ®Æc biÖt lµ t¸c ®éng tiªu cùc tíi tÝnh chuyªn nghiÖp cña ®éi ngò ®¹i lý. V× vËy em ®· chän ®Ò tµi : “N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®¹i lý B¶o HiÓm Nh©n Thä ë ViÖt Nam hiÖn nay” víi mong muèn gãp phÇn nhá bÐ cña m×nh vµo viÖc ph¸t triÓn dÞch vô B¶o HiÓm nãi riªng vµ kinh tÕ ®Êt n­íc nãi chung. Do thêi gian nghiªn cøu vµ sù hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ nªn ®Ò ¸n kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o cïng c¸c b¹n. Qua ®©y em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o T« Thiªn H­¬ng ®· tËn t×nh chØ b¶o vµ gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy. Hµ Néi th¸ng 11-2003. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm Néi Dung I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ §¹i lý BHNT 1-Kh¸i niÖm Theo thuËt ng÷ ph¸p lý, ®¹i lý lµ ng­êi lµm viÖc cho mét ng­êi kh¸c trªn c¬ së hîp ®ång ®¹i lý. Theo thuËt ng÷ B¶o HiÓm,®¹i lý B¶o HiÓm lµ ng­êi lµm viÖc cho doanh nghiÖp B¶o HiÓm,thay mÆt cho doanh nghiÖp b¸n c¸c s¶n phÈm B¶o HiÓm cho ng­êi mua. Theo luËt kinh doanh B¶o HiÓm ViÖt Nam th× “®¹i lý B¶o HiÓm lµ tæ chøc, c¸ nh©n®­îc doanh nghiÖp B¶o HiÓm uû quyÒn trªn c¬ së hîp ®ång ®¹i lý B¶o HiÓm ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng ®¹i lý B¶o HiÓm theo quy ®Þnh cña luËt nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt cã liªn quan”. §¹i lý BHNT : Lµ ng­êi ®­îc doanh nghiÖp BHNT uû quyÒn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn c«ng viÖc khai th¸c BHNT, thu phÝ B¶o HiÓm vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c trong khu«n khæ vÒ quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña ®¹i lý ®­îc nªu trong hîp ®ång ®¹i lý. Ho¹t ®éng ®¹i lý lµ ph­¬ng thøc b¸n B¶o HiÓm theo dã ®¹i lý chÞu tr¸ch nhiÖm thu xÕp viÖc kÝ kÕt c¸c hîp ®ång B¶o HiÓm gi÷a doanh nghiÖp B¶o HiÓm vµ ng­êi mua B¶o HiÓm theo uû quyÒn cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm trªn c¬ së hîp ®ång ®¹i lý ®Ó ®­îc h­ëng hoa hång B¶o HiÓm. §¹i lý B¶o HiÓm nãi chung vµ BHNT nãi riªng cã thÓ lµ c¸c tæ chøc ng©n hµng hay luËt s­, nh÷ng ng­êi nµy lµm ®¹i lý rÊt thuËn lîi do cã sù tiÕp xóc víi nhiÒu kh¸ch hµng ; ®ång thêi B¶o HiÓm lµ mét dÞch vô bæ sung cho kh¸ch hµng cña hä. §¹i lý còng cã thÓ lµ mét c¸ nh©n ho¹t ®éng chuyªn tr¸ch hoÆc b¸n chuyªn tr¸ch… 2-Vai trß cña ®¹i lý BHNT ®èi víi c¸c c«ng ty BHNT Theo luËt kinh doanh B¶o HiÓm, ®¹i lý BHNT cã thÓ ®­îc doanh nghiÖp BHNT uû quyÒn tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng sau: 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm - Giíi thiÖu, chµo b¸n BHNT ; - Thu xÕp viÖc giao kÕt hîp ®ång BHNT ; - Thu phÝ B¶o HiÓm; - Thu xÕp gi¶i quyÕt båi th­êng, tr¶ tiÒn B¶o HiÓm khi x¶y ra sù kiÖn B¶o HiÓm; - Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn hîp ®ång B¶o HiÓm. Nh­ vËy, chøc n¨ng c¬ b¶n nhÊt cña ®¹i lý BHNT lµ khai th¸c hîp ®ång míi vµ ch¨m sãc kh¸ch hµng. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh, ®¹i lý t¹o lËp mèi quan hÖ gi÷a kh¸ch hµng víi c¸c c«ng ty BHNT. Còng gièng nh­ c¸c chñ thÓ trung gian kh¸c, nã lµ mét chiÕc cÇu nèi gi÷a c«ng ty víi kh¸ch hµng mµ qua ®ã kh¸ch hµng biÕt vÒ c«ng ty uû quyÒn vµ c«ng ty BHNT cung cÊp dÞch vô cña m×nh tíi ngêi tiªu dïng. Mèi quan hÖ nay cµng thÓ hiÖn s©u s¾c trong BHNT v× ë ®©y cã sù chuyÓn giao rñi ro tõ phÝa kh¸ch hµng cho c«ng ty. H¬n n÷a, trong BHNT tån t¹i mét nguyªn t¾c bÊt di bÊt dÞch ®ã lµ nguyªn t¾c: “ Trung thùc tuyÖt ®èi”. Mét khi cã sù tin t­ëng tuyÕt ®èi gi÷a kh¸ch hµng víi c«ng ty th× mèi quan hÖ nµy míi ®îc thiÕt lËp. Mét khi kh¸ch hµng thÊy ®­îc b¶n chÊt, vai trß còng nh­ lîi Ých cña lo¹i h×nh dÞch vô nµy th× hä míi chÊp nhËn mua s¶n phÈm cña c«ng ty. §¹i lý lµ nh©n tè ®ãng vai trß tÝch cùc trong mèi quan hÖ ®ã. Trong qu¸ tr×nh khai th¸c hîp ®ång míi, ®¹i lý cßn gióp doanh nghiÖp t×m kiÕm ®­îc kh¸ch hµng tiÒm n¨ng – mét ®èi t­îng quan träng kh«ng kÐm so víi kh¸ch hµng hiÖn t¹i. Kh¸ch hµng tiÒm n¨ng lµ nh÷ng kh¸ch hµng cã nhu cÇu vµ cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. ViÖc khai th¸c ®îc kh¸ch hµng tiÒm n¨ng gióp c¸c c«ng ty cã thÓ dù ®o¸n ®­îc nhu cÇu thùc sù vÒ s¶n phÈm BHNT, më réng thÞ phÇn, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Th«ng qua tiÕp xóc, pháng vÊn trùc tiÕp víi kh¸ch hµng mµ ®¹i lý ph¶n ¸nh ®­îc nhu cÇu vÒ s¶n phÈm BHNT, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña hä, hoÆc kh¬i dËy nhu cÇu mua s¶n phÈm cña c«ng ty mµ tr­íc ®©y hä kh«ng hÒ biÕt tíi. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm §¹i lý BHNT cã vai trß cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c nghiÖp vô BHNT cho kh¸ch hµng, ®©y còng lµ mét trong nh÷ng chøc n¨ng quan träng cña ®¹i lý BHNT. V× ®Æc thï cña s¶n phÈm BHNT lµ s¶n phÈm v« h×nh tõ ng÷ ®­îc ghi trong hîp ®ång sÏ khã hiÓu v× ®©y lµ lo¹i h×nh B¶o HiÓm t¬ng ®èi míi mÎ. §ång thêi ®©y lµ s¶n phÈm cã chu kú kinh doanh ®¶o ng­îc tøc lµ ng­êi tiªu dïng ph¶i tr¶ tiÒn tr­íc khi ®­îc cung cÊp dÞch vô. H¬n n÷a, thêi gian kÝ kÕt hîp ®ång dµi cho nªn ng­êi tiªu dïng sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng th¾c m¾c vÒ quyÒn lîi, néi dung cña c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång. §iÒu ®Æc biÖt lµ mçi c«ng ty l¹i thÓ hiÖn tªn s¶n phÈm cña m×nh víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau ( Nh s¶n phÈm BHNT cña c«ng ty B¶o HiÓm Prudential bao gåm: Phó tÝch luü gi¸o dôc, phó tÝch luü an khang, phó tÝch luü ®Þnh kú, phó hoµ nh©n an, BHNT cã kú h¹n, hay phó tr­êng an… Cßn c«ng ty AIA l¹i ®Æt tªn cho c¸c s¶n phÈm cña m×nh lµ: An sinh tr­êng thä, an sinh gi¸o dôc, an sinh thÞnh v­îng, an sinh tÝch luü...). Cïng víi viÖc cung cÊp th«ng tin cho kh¸ch hµng, ®¹i lý gãp phÇn lµm t¨ng uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. T¹o lËp ®­îc uy tÝn lµ mét c¸ch tèt nhÊt ®Ó c¸c c«ng ty ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng mµ nhê vµo ®ã, hä kÝ kÕt ®­îc hîp ®ång víi kh¸ch hµng tõ ®ã t¹o ra lîi nhuËn.Th«ng qua c«ng t¸c ®Òn bï tæn thÊt cho kh¸ch hµng mét c¸ch nhanh chãng, thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng cam kÕt víi kh¸ch hµng, hay thùc hiÖn tèt kh©u ch¨m kh¸ch hµng, ®¹i lý thay mÆt c«ng ty ®ãng gãp phÇn lín vµo viÖc t¹o ra h×nh ¶nh tèt ®Ñp vµ lßng tin vÜnh cöu trong lßng kh¸ch hµng. §¹i lý cã vai trß trong viÖc kÝ kÕt hîp ®ång víi kh¸ch hµng, t¹o ra lîi nhuËn cho c«ng ty BHNT. §¹i lý cßn lµ mét bé phËn quan träng lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm trªn thÞ tr­êng, kh¶ n¨ng më réng thÞ phÇn, më réng quy m« doanh nghiÖp. §©y lµ mét trong c¸ch tiÕn hµnh Marketing cña ®¹i lý vµ cña chÝnh c«ng ty uû quÒn. §¹i lý cã thÓ võa cung cÊp th«ng tin võa so s¸nh nh÷ng lîi thÕ h¬n h¼n vÒ s¶n phÈm cña c«ng ty ®ang chµo b¸n mµ kh¸ch 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm hµng cã thÓ thu ®îc nÕu dïng s¶n phÈm cña c«ng ty. Nh÷ng lîi thÕ cã thÓ kÓ ®Õn lµ phÝ B¶o HiÓm gi¶m, møc ®é an toµn ®­îc ®¶m b¶o quyÒn lîi, hay chÊt l­îng sau b¸n hµng.. Tãm l¹i, trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ë ViÖt Nam hiÖn nay, ®¹i lý BHNT cã mét tÇm quan träng to lín gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng B¶o HiÓm n­íc nhµ. §èi víi c¸c c«ng ty BHNT, sö dông vµ khai th¸c tèt lîi thÕ cña ®¹i lý sÏ t¹o ra thÕ m¹nh cña b¶n th©n c«ng ty – lîi thÕ cña ng­êi chiÕn th¾ng trong th­¬ng tr­êng. 3- Hîp ®ång ®¹i lý BHNT Hîp ®ång ®¹i lý B¶o HiÓm nh©n thä ®­îc hiÓu lµ sù rµng buéc gi÷a c¸ nh©n, tæ chøc tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®¹i lý víi c«ng ty BHNT. Theo quy ®Þnh cña luËt kinh doanh B¶o HiÓm, trong hîp ®ång ®¹i lý th­êng cã c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu sau: - Tªn, ®Þa chØ cña ®¹i lý B¶o HiÓm ; - Tªn, ®Þa chØ cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm ; - QuyÒn vµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm , cña ®¹i lý B¶o HiÓm ; - Néi dung vµ ph¹m vi ho¹t ®éng cña ®¹i lý B¶o HiÓm ; - Hoa hång ®¹i lý B¶o HiÓm ; - Thêi h¹n hîp ®ång; - Nguyªn t¾c gi¶i quyÕt tranh chÊp. Hîp ®ång ®¹i lý BHNT thÓ hiÖn mèi quan hÖ rµng buéc gi÷a ®¹i lý víi doanh nghiÖp B¶o HiÓm. Tuú theo chiÕn l­îc ®µo t¹o ®¹i lý còng nh­ c¸c chiÕn l­îc kinh doanh kh¸c mµ c¸c c«ng ty ®­a ra c¸c tho¶ thuËn riªng víi ®¹i lý. Tuy nhiªn ph¶i ®¶m b¶o quyÒn lîi phï hîp víi thùc tÕ. Ngoµi ra trong hîp ®ång ®¹i lý cßn quy ®Þnh: §iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña ®¹i lý: LuËt kinh doanh B¶o HiÓm ViÖt Nam quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña ®¹i lý B¶o HiÓm nh­ sau: “ a) C¸ nh©n ho¹t ®éng ®¹i lý B¶o HiÓm ph¶i cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm - Lµ c«ng d©n ViÖt Nam th­êng tró t¹i ViÖt Nam; - Tõ ®ñ 18 tuæi trë lªn, cã n¨ng lùc hµnh vi d©n sù ®Çy ®ñ; - Cã chøng chØ ®µo t¹o ®¹i lý B¶o HiÓm do doanh nghiÖp B¶o HiÓm hoÆc HiÖp héi B¶o HiÓm ViÖt Nam cÊp. b) Tæ chøc ho¹t ®éng ®¹i lý B¶o HiÓm ph¶i cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: - Lµ tæ chøc ®­îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng hîp ph¸p ; - Nh©n viªn trong tæ chøc ®¹i lý trùc tiÕp ho¹t ®éng ®¹i lý B¶o HiÓm ph¶i cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn quy ®Þnh t¹i kho¶n a) ®iÒu nµy. c) Ng­êi ®ang bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù hoÆc ®ang ph¶i chÊp hµnh h×nh ph¹t tï hoÆc ®ang bÞ toµ ¸n t­íc quyÒn hµnh nghÒ v× ph¹m c¸c téi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt kh«ng ®­îc kÝ kÕt ho¹t ®éng ®¹i lý B¶o HiÓm”. Ngoµi ra, doanh nghiÖp B¶o HiÓm cã thÓ quy ®Þnh bæ sung c¸c chØ tiªu kh¸c ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ rµng buéc tr¸ch nhiÖm cña ®¹i lý . VÝ dô, quy ®Þnh vÒ kinh nghiÖm hoÆc sù thµnh c«ng vµ æn ®Þnh trong c¸c c«ng viÖc cò, b»ng cÊp, h×nh d¸ng, kh¶ n¨ng giao tiÕp th¸i ®ä tÝch cùc, tiÒn kÝ quü, thêi gian häc viÖc … Doanh nghiÖp B¶o HiÓm cã thÓ kh«ng cho phÐp nh©n viªn cña doanh nghiÖp lµm ®¹i lý cho chÝnh m×nh; hoÆc kh«ng cho phÐp tæ chøc vµ c¸ nh©n ®­îc ®ång thêi lµm ®¹i lý cho doanh nghiÖp B¶o HiÓm kh¸c nÕu kh«ng ®­îc sù chÊp thuËn cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm mµ ®¹i lý ®ang lµm viÖc… Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña ®¹i lý B¶o HiÓm: §¹i lý B¶o HiÓm cã c¸c tr¸ch nhiÖm sau: - Ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ vµ ®óng ®¾n c¸c ®iÒu kho¶n ®· kÝ kÕt trong hîp ®ång ®¹i lý víi doanh nghiÖp B¶o HiÓm ; ph¶i trung thùc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô mµ doanh nghiÖp B¶o HiÓm ®· giao cho. - Kh«ng ®­îc ®ång thêi lµm ®¹i lý cho doanh nghiÖp B¶o HiÓm kh¸c nÕu kh«ng ®­îc sù chÊp thuËn b»ng v¨n b¶n cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm mµ m×nh ®ang lµm ®¹i lý (nÕu trong hîp ®ång ®¹i lý cã qui ®Þnh ®iÒu nµy). - Cung cÊp th«ng tin trung thùc cho kh¸ch hµng, kh«ng høa hÑn ngoµi ph¹m vi cho phÐp , nÕu sai ph¹m ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm. 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm - Nép phÝ B¶o HiÓm vÒ doanh nghiÖp B¶o HiÓm trong giíi h¹n thêi gian cho phÐp ; ®ång thêi chÞu sù kiÓm tra vµ gi¸m s¸t cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm , thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o ®Þnh k× vµ b¶o mËt th«ng tin theo quy ®Þnh. - Trong tr­êng hîp chÊm døt hîp ®ång ®¹i lý tr­íc thêi h¹n, ®¹i lý ph¶i khai b¸o chi tiÕt vÒ t×nh tr¹ng cña c¸c hîp ®ång B¶o HiÓm mµ m×nh qu¶n lý (nÕu cã). LuËt kinh doanh B¶o HiÓm cña ViÖt Nam quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña ®¹i lý nh­ sau: “Trong tr­êng hîp ®¹i lý B¶o HiÓm vi ph¹m ho¹t ®éng ®¹i lý B¶o HiÓm, g©y thiÖt h¹i ®Õn quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña ng­êi ®­îc B¶o HiÓm th× doanh nghiÖp B¶o HiÓm vÉn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng B¶o HiÓm do ®¹i lý B¶o HiÓm thu xÕp giao kÕt; ®¹i lý B¶o HiÓm cã tr¸ch nhiÖm båi hoµn cho doanh nghiÖp B¶o HiÓm c¸c kho¶n tiÒn mµ doanh nghiÖp B¶o HiÓm ®· båi th­êng cho ng­êi ®­îc B¶o HiÓm”. QuyÒn lîi cña ®¹i lý B¶o HiÓm: - §­îc lùa chän vµ kÝ kÕt hîp ®ång ®¹i lý víi doanh nghiÖp B¶o HiÓm thÝch hîp theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - §­îc ®µo t¹o c¬ b¶n vµ n©ng cao . §¹i lý cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm cã quyÒn ®­îc tham gia c¸c kho¸ ®µo t¹o tõ ®Çu vµ ®µo t¹o liªn tôc, båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é vÒ B¶o HiÓm ë trong vµ ngoµi n­íc. Trong thêi gian häc nghÒ, ®¹i lý cã thÓ ®­îc h­ëng trî cÊp häc viÖc tuú theo quy ®Þnh cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm. - §­îc doanh nghiÖp B¶o HiÓm t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ cung cÊp th«ng tincÇn thiÕt, gióp ®ì tµi chÝnh , trang bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn ho¹t ®éng… ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh. - §­îc h­ëng thï lao lao ®éng theo kÕt qu¶ lµm viÖc. C¸c ®¹i lý ®éc lËp th­êng nhËn thï lao th«ng qua hoa hång phÝ. Cßn c¸c ®¹i lý lµ nh©n viªn cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm cã thÓ ®­îc nhËn thï lao th«ng qua tiÒn l­¬ng hoÆc kÕt hîp qua tiÒn l­¬ng vµ hoa hång phÝ. - §¹i lý ®­îc khen th­ëng , th¨ng tiÕn trong nghÒ nghiÖp nÕu cã kÕt qu¶ 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm ho¹t ®éng tèt, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao . §ång thêi ®­îc h­ëng quyÒn lîi nh­ c¸c nh©n viªn kh¸c trong doanh nghiÖp ch¼ng h¹n: ChÕ ®é phóc lîi, tham gia sinh ho¹t trong c¸c tæ chøc ®oµn thÓ vµ c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ v¨n nghÖ, thÓ dôc thÓ thao… - §¹i lý cßn cã c¸c quyÒn lîi kh¸c nh­: QuyÒn yªu cÇu doanh nghiÖp B¶o HiÓm hoµn l¹i sè tiÒn ®· kÝ quü hoÆc tµi s¶n thÕ chÊp (nÕu cã) khi hîp ®ång ®¹i lý hÕt hiÖu lùc ; quyÒn ®Ò nghÞ chÊm døt hîp ®ång ®¹i lý… 4-Quy tr×nh ®µo t¹o ®¹i lý Quy tr×nh ®¹o t¹o ®¹i lý lµ mét trong nh÷ng kh©u quan träng trong qu¶n lý ®¹i lý. Quy tr×nh nµy quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng, qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña ®¹i lý tõ ®ã cã ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm. Theo qui ®Þnh chung th× tæ chøc ®­îc phÐp ®µo t¹o ®¹i lý BHNT bao gåm doanh nghiÖp tiÕn hµnh kinh doanh BHNT, HiÖp héi B¶o HiÓm ViÖt Nam. Doanh nghiÖp kinh doanh BHNT, HiÖp héi B¶o HiÓm ViÖt Nam muèn ®µo t¹o ®¹i lý BHNT ph¶i cã v¨n b¶n ®Ò nghÞ Bé Tµi chÝnh phª chuÈn ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®¹i lý, kÌm theo tµi liÖu gi¶i tr×nh vÒ kiÕn thøc cña c¸n bé ®µo t¹o ®¹i lý. Trong thêi h¹n 30 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®­îc v¨n b¶n ®Ò nghÞ cña doanh nghiÖp BHNT, HiÖp héi B¶o HiÓm ViÖt Nam, Bé Tµi chÝnh ph¶i tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n viÖc chÊp thuËn hoÆc tõ chèi chÊp thuËn. Trong tr­êng hîp tõ chèi chÊp thuËn, Bé Tµi chÝnh ph¶i gi¶i thÝch lý do. §iÒu kiÖn tæ chøc ®µo t¹o ®¹i lý: - Ph¶i cã ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®¹i lý B¶o HiÓm ; - C¸n bé ®µo t¹o ph¶i cã kiÕn thøc chuyªn m«n vÒ B¶o HiÓm , kiÕn thøc ph¸p luËt vµ kü n¨ng s­ ph¹m; - Cã ®ñ c¬ së vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc ®µo t¹o. - Qui tr×nh ®µo t¹o ®¹i lý BHNT th«ng th­êng ®­îc c¸c c«ng ty triÓn khai d­íi h×nh thøc líp häc. Thêi gian ®µo t¹o th­êng rÊt ng¾n (d­íi 15 ngµy, theo tiÕt) tuú theo ®èi t­îng ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy hay kh«ng chÝnh quy. Néi dung chñ yÕu cña quy tr×nh ®µo t¹o ®¹i lý: 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm - Giíi thiÖu vÒ néi quy c«ng ty. - T­ c¸ch ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña ®¹i lý. - Giíi thiÖu vÒ c¸c s¶n phÈm BHNT trªn thÕ giíi, lÞch sö c«ng ty. - Giíi thiÖu vÒ s¶n phÈm, c¸c thuËt ng÷ chØ s¶n phÈm cña c«ng ty. - §µo t¹o kiÕn thøc còng nh­ nghÖ thuËt Marketing trong BHNT : tiÕp xóc giíi thiÖu, chµo b¸n s¶n phÈm cho kh¸ch hµng. - §µo t¹o kiÕn thøc vÒ hîp ®ång B¶o HiÓm : c¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång B¶o HiÓm cña c«ng ty, quy c¸ch kÝ kÕt hîp ®ång víi kh¸ch hµng. - §µo t¹o c¸ch tÝnh phÝ BHNT. - TiÕn hµnh gi¶i ®¸p th¾c m¾c cña häc viªn, ph¸t sæ tay tÝnh phÝ. - KÕt thóc kho¸ ®µo t¹o, c¸c häc viªn ®­îc c«ng ty tæ chøc lÊy chøng chØ ho¹t ®éng. Nh­ vËy, x©y dùng quy tr×nh ®µo t¹o ®¹i lý BHNT võa mang tÝnh b¾t buéc võa mang tÝnh chiÕn l­îc. Mçi c«ng ty cã mét kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®¹i lý riªng cña m×nh nh­ng suy cho cïng ®Òu ph¶i ®¶m b¶o cho lùc l­îng ®¹i lý cã chÊt l­îng tèt nhÊt, ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ nhÊt vµ ph¶i lµm sao cã ®­îc sù so s¸nh víi c¸c c«ng ty kh¸c. 5-Sù kh¸c biÖt gi÷a ®¹i lý BHNT víi m«i giíi BHNT: “§¹i lý BHNT lµ kiÓu ph©n phèi thÝch hîp nhÊt trong kinh doanh BHNT” §¹i lý BHNT vµ m«i giíi BHNT lµ hai trung gian B¶o HiÓm quan träng nhÊt trong kªnh ph©n phèi BHNT. Môc ®Ých cña sù so s¸nh nµy nh»m xem xÐt t×m ra ­u ®iÓm cña ®¹i lý so víi m«i giíi BHNT vµ tr¶ lêi cho c©u hái: “T¹i sao ®¹i lý BHNT lµ kiÓu ph©n phèi thÝch hîp nhÊt trong kinh doanh BHNT?”. Sù kh¸c biÖt nµy thÓ hiÖn ë nh÷ng khÝa c¹nh sau: Thø nhÊt: §¹i lý BHNT cã thÓ lµ c¸ nh©n, tæ chøc ho¹t ®éng d­íi sù uû quyÒn cña c«ng ty BHNT trªn c¬ së hîp ®ång ®¹i lý ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng ®¹i lý BHNT. Cßn m«i giíi ph¶i lµ mét doanh nghiÖp thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo quy ®Þnh cña luËt kinh doanh B¶o HiÓm vµ c¸c luËt kh¸c cã liªn quan. ViÖc thµnh lËp doanh nghiÖp m«i giíi ph¶i cã vèn ph¸p ®Þnh vµ nh÷ng ®iÒu 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm kiÖn hµnh nghÒ kh¸c nh­ tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é chuyªn m«n. Tæ chøc ho¹t ®éng cña m«i giíi BHNT cã sù bÊt lîi ®èi víi c¸c c«ng ty BHNT v× tæ chøc m¹ng l­íi m«i giíi lµ tæ chøc c¶ mét tæ chøc cång kÒnh ho¹t ®éng chñ yÕu v× lîi Ých cña b¶n th©n doanh nghiÖp m«i giíi. H¬n n÷a doanh nghiÖp B¶o HiÓm cßn ph¶i xem xÐt nhiÒu bé luËt cña quèc gia cã liªn quan khi tiÕn hµnh kh©u m«i giíi. Thø hai: §¹i lý ®¹i diÖn cho c«ng ty B¶o HiÓm ®øng ra giao dÞch víi kh¸ch hµng cßn m«i giíi ®¹i diÖn cho kh¸ch hµng ®øng ra giao dÞch víi c«ng ty B¶o HiÓm. Néi dung ho¹t ®éng chñ yÕu cña m«i giíi BHNT bao gåm: - Cung cÊp th«ng tin vÒ lo¹i h×nh, ®iÒu kho¶n B¶o HiÓm, biÓu phÝ còng nh­ th«ng tin vÒ doanh nghiÖp B¶o HiÓm. - §µm ph¸n, thu xÕp giao kÕt b¶o hiÓm gi÷a kh¸ch hµng víi doanh nghiÖp B¶o HiÓm. - Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kh¸c theo yªu cÇu cña bªn mua B¶o HiÓm. Nh­ vËy, ®¹i lý B¶o HiÓm chØ ho¹t ®éng cho mét c«ng ty B¶o HiÓm, chÞu sù qu¶n lý gi¸m s¸t trùc tiÕp cña c«ng ty B¶o HiÓm. Trong khi ®ã, m«i giíi B¶o HiÓm th× ho¹t ®éng ®éc lËp, cïng mét lóc cã thÓ lµm viÖc tiÕp xóc víi nhiÒu c«ng ty BHNT, kh«ng chÞu sù qu¶n lý còng nh­ quy t¾c cña bÊt kú c«ng ty nµo. ChÝnh v× vËy, th«ng qua ®¹i lý, doanh nhiÖp BHNT cã thÓ dÔ dµng h¬n trong viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña m×nh. ViÖc cã mèi quan hÖ víi doanh nghiÖp m«i giíi lµ kh«ng ®¶m b¶o t×nh l©u dµi, ch¾c ch¾n mµ muèn cã ®­îc nã, doanh nghiÖp B¶o HiÓm ph¶i bá ra chi phÝ cßn lín h¬n so víi ®¹i lý. Trong nhiÒu tr­êng hîp, m«i giíi cã thÓ lµm tæn thÊt lín vÒ uy tÝn trong ho¹t ®éng cña c«ng ty. Thø ba: Hoa hång ®¹i lý th­êng thÊp h¬n so víi hoa hång m«i giíi. ChÝnh v× thÕ sö dông ®¹i lý tiÕt kiÖm h¬n; gi¶m ®­îc chi phÝ cho doanh nghiÖp tõ ®ã phÝ B¶o HiÓm cho kh¸ch hµng, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Trong thùc tÕ ta thÊy r»ng nhu cÇu vÒ B¶o HiÓm nãi chung còng nh­ vÒ 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm BHNT nãi riªng kh«ng ph¶i lµ nhu cÇu thÊy ®­îc trong tr­íc m¾t. Nã th­êng xuÊt hiÖn sau khi ®· ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu kh¸c. ChÝnh v× vËy, mäi ng­êi sÏ rÊt Ýt khi tù t×m ®Õn B¶o HiÓm mµ c«ng ty B¶o HiÓm ph¶i tù t×m ®Õn hä. ViÖc nµy chñ yÕu ®­îc thùc hiÖn th«ng qua m¹ng l­íi ®¹i lý BHNT cßn m«i giíi B¶o HiÓm rÊt khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn vÊn ®Ò nµy nhÊt lµ víi BHNT. Nh­ vËy: §¹i lý BHNT lµ kiÓu ph©n phèi thÝch hîp nhÊt trong kinh doanh BHNT. II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña ®¹i lý BHNT ë ViÖt Nam hiÖn nay 1-Doanh thu phÝ BHNT tõ ho¹t ®éng cña ®¹i lý BHNT §Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh doanh thu phÝ BHNT tõ ho¹t ®éng cña ®¹i lý BHNT, xin ®­îc ®iÓm qua sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng BHNT trong thêi gian võa qua: H×nh:Doanh thu phÝ BHNT toµn thÞ tr­êng qua c¸c n¨m (tû ®ång): 3000 2786 2500 2000 1500 1292 1000 492 500 203 17.5 0.95 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm B¶ng:Tèc ®é t¨ng doanh thu phÝ BHNT qua c¸c n¨m: N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 Tèc ®é t¨ng doanh 1742,1 1060,0 142,4 162,6 115,6 thu phÝ (%) Nguån : T¹p chÝ B¶o HiÓm sè 2 – 2002. BHNT lµ mét lo¹i h×nh dÞch vô míi ë n­íc ta mÆc dï nã ®· h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn réng r·i trªn ThÕ giíi hµng tr¨m n¨m qua. Th¸ng 8 n¨m 1996 ®· ®¸nh dÊu b­íc ngoÆt trong thÞ tr­êng B¶o HiÓm ViÖt Nam ®ã lµ sù kiÖn Tæng c«ng ty B¶o HiÓm ViÖt Nam (B¶o ViÖt) ®­îc phÐp cña Bé tµi chÝnh triÓn khai b¸n hai s¶n phÈm BHNT cã thêi h¹n 5, 10 n¨m vµ ch­¬ng tr×nh an sinh gi¸o dôc cho trÎ em. Ngay tõ thña cßn non nít, thÞ tr­êng BHNT ViÖt Nam ®· d¸p øng ngµy cµng cao nhu cÇu cña c¸c chñ thÓ trong x· héi. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng, cao h¬n h¼n lo¹i h×nh B¶o HiÓm còng nh­ c¸c lo¹i h×nh kinh doanh kh¸c nãi chung (n¨m 2000 võa qua ®­îc coi lµ n¨m bïng næ cña thÞ tr­êng BHNT víi doanh thu phÝ 1292 tû ®ång, t¨ng 162,6% so víi n¨m 1999, chiÕm h¬n 40% so víi toµn bé thÞ tr­êng B¶o HiÓm nãi chung), thÞ tr­êng BHNT ViÖt Nam ®­îc xem xÐt lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng vµ ®ang cã sù ph¸t triÓn c¶ vÒ chÊt l­îng lÉn sè l­îng. Sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng BHNT ViÖt Nam ®­îc thÓ hiÖn ë mét sè vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt: Sè l­îng c¸c c«ng ty t¨ng lµm t¨ng tÝnh c¹nh tranh còng nh­ tÝnh ®a d¹ng cña thÞ tr­êng. Tõ mét thÞ tr­êng ®éc t«n duy nhÊt do tæng c«ng ty BHNT ViÖt Nam (B¶o ViÖt) chiÕm lÜnh, chØ trong hai n¨m 1999, 2000 cã thªm bèn c«ng ty míi gia nhËp. N©ng tæng sè c«ng ty BHNT ë ViÖt nam lªn thµnh n¨m c«ng ty gåm: B¶o viÖt, Prudential, AIA, Manulife, B¶o Minh – CMG víi 40 nghiÖp vô BHNT. Sù gãp mÆt cña c¸c c«ng ty BHNT lín trªn thÕ giíi ®· thæi mét luång sinh khÝ cho thÞ tr­êng BHNT ViÖt Nam vèn ch­a “n¸o nhiÖt” nh­ tr­íc tr­íc ®©y. Tuy chØ cã n¨m c«ng ty nh­ng sù c¹nh tranh ®· rÊt 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm gay g¾t. C¸c c«ng ty t¨ng c­êng khuyÕch tr­¬ng thanh thÕ; x©y dùng h×nh ¶nh còng nh­ uy tÝn nh»m vµo mäi giíi kh¸ch hµng mµ ®Æc biÖt lµ c«ng chóng. C¸c chiÕn dÞch qu¶ng c¸o, tõ thiÖn, tµi trî thÓ thao – gi¸o dôc – v¨n ho¸.. hay gi¶m phÝ B¶o HiÓm, ch¨m sãc kh¸ch hµng… ®Æc biÖt lµ chiÕn dÞch khai th¸c, t×m kiÕm kh¸ch hµng, t¨ng thÞ phÇn ®­îc c¸c c«ng ty tró träng vµ tæ chøc triÖt ®Ó. ChÊt l­îng dÞch vô ®¨ ®­îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao râ rÖt. Thø hai: Doanh thu phÝ B¶o HiÓm vµ sè l­îng ng­êi tham gia t¨ng lªn nhanh chãng. T¨ng tr­ëng c¶ trong toµn bé thÞ tr­êng BHNT nãi chung vµ trong tõng doanh nghiÖp. Cô thÓ lµ: B¶o ViÖt vÉn lµ c«ng ty chiÕm h¬n 60% thÞ phÇn vµ cã sù t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ. NÕu nh­ n¨m 1996 khi míi triÓn khai nghiÖp vô BHNT, B¶o ViÖt míi chØ triÓn khai ®­îc 100 hîp ®ång víi tæng sè phÝ B¶o HiÓm lµ 1,2 tû ®ång, n¨m 1997 kÝ ®­îc 39.000 hîp ®ång thu ®ù¬c lµ 17,5 tû ®ång phÝ, th× ®Õn n¨m 2000 ®· khai th¸c 730.000 hîp ®ång thu 930 tû ®ång tiÒn phÝ B¶o HiÓm. C¸c c«ng ty kh¸c còng cã sù t¨ng tr­ëng nhanh chãng vµ theo nh­ «ng Huúnh Thanh Phong – Tæng gi¸m ®èc Prudential ViÖt Nam th× ®©y lµ sù t¨ng tr­ëng nhanh chãng kh«ng ngê, høa hÑn tiÒm n¨ng lín cña thÞ tr­êng BHNT ViÖt nam. Prudential tham gia vµo thÞ tr­êng BHNT ViÖt Nam tõ th¸ng 11/1999 nh­ng chØ trong hai n¨m, ®Õn th¸ng 3/2000 ®· khai th¸c ®­îc 10.000 hîp ®ång víi 150 tû phÝ b¶o hiÓm vµ ®Õn 11/2001 tæng sè hîp ®ång khai th¸c ®­îc lµ trªn 300.000 víi doanh thu phÝ ®¹t 547 tû ®ång. Manulife ®Õn th¸ng 11/2001 còng khai th¸c ®­îc h¬n 75.000 hîp ®ång, doanh thu phÝ ®¹t h¬n 200 tû. AIA lµ c«ng ty vµo thÞ tr­êng ViÖt Nam muén nhÊt còng ®· khai th¸c ®­îc 40.000 (®Õn 11/2001) víi doanh thu phÝ trªn 90 tû ®ång. (Theo lêi «ng §ç Minh Dòng – Tr­ëng phßng ph¸t triÓn vµ qu¶n lý t­ vÊn B¶o HiÓm cña AIA). Thø ba: Sù ®a d¹ng vÒ s¶n phÈm ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm HiÖn nay, thÞ tr­êng BHNT ViÖt Nam ®ang triÓn khai trªn 40 nghiÖp vô BHNT bao trïm ®Çy ®ñ c¸c lo¹i h×nh BHNT nh­: Sinh kú, tö kú thuÇn tuý, BHNT hçn hîp, BHNT trän ®êi.. vµ rÊt nhiÒu s¶n phÈm bæ sung kh¸c nh»m t¨ng quyÒn lîi kh¸ch hµng vµ kÝch thÝch hä tham gia mua B¶o HiÓm. Thø t­: Sè l­îng ng­êi lµm ®¹i lý t¨ng lªn nhanh chãng. Ng­êi lµm BHNT bao gåm lôc l­îng lao ®éng lµ nh©n viªn cho c¸c c«ng ty B¶o HiÓm vµ ®¹i lý BHNT. ë ®©y ph¶i kÓ ®Õn lùc l­îng ®¹i lý BHNT. Tõ chØ vµi tr¨m ng­êi lµm ®¹i lý, ®Õn nay ®· cã trªn 300.000 ng­êi lµm ®¹i lý BHNT. Trong ®ã, B¶o viÖt cã gÇn 200.000; Prudential: 13.500; Manulife: 3.500; AIA: 5000; B¶o Minh – CMG kho¶ng 7000. Lùc l­îng ®¹i lý lµ hÖ qu¶ tÊt yÕu cña sù ph¸t triÓn thÞ tr­êng BHNT, ®ång thêi còng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng BHNT ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay. Nh­ vËy: doanh thu phÝ tõ ho¹t ®éng cña ®¹i lý BHNT trong thêi gian võa qua t¨ng lªn nhanh chãng. §©y lµ mét yÕu tè thÓ hiÖn vai trß thiÕt thùc cña ®¹i lý BHNT trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Theo dù ®o¸n trong t­¬ng lai th× doanh thu phÝ BHNT tõ ho¹t ®éng nµy sÏ kh«ng ngõng t¨ng h¬n n÷a bëi thÞ tr­êng BHNT ViÖt Nam cßn rÊt nhiÒu nh©n tè tiÒm Èn ch­a ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó. 2- VÊn ®Ò chÊt l­îng cña ®¹i lý BHNT Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, viÖc ph©n phèi BHNT ®­îc thùc hiÖn chñ yÕu th«ng qua ®¹i lý. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh BHNT cña c¸c c«ng ty phô thuéc nhiÒu vµo m¹ng l­íi tæ chøc nµy. ChÊt l­îng cña ®¹i lý do ®ã ®­îc quan t©m ®Æc biÖt. Mét sù cè nµo ®ã x¶y ra trong hÖ thèng ®¹i lý (ch¼ng h¹n ®×nh c«ng, l·n c«ng) còng cã thÓ h­ëng ®Õn kinh doanh cña c«ng ty. ChÝnh v× thÕ, viÖc x©y dùng v÷ng ch¾c vµ cñng cè th­êng xuyªn hÖ thèng ®¹i lý lµ mét yÕu tè chÝnh ®Ó ®¶m b¶o thµnh c«ng trong kinh doanh BHNT. Kinh nghiÖm cña c¸c c«ng ty B¶o HiÓm trªn thÕ giíi vµ khu vùc Ch©u ¸ cho thÊy: muèn cã mét hÖ thèng ®¹i lý giái th× b¶n th©n mçi ®¹i lý ph¶i giái. §iÒu ®ã muèn nãi tíi vÊn ®Ò chÊt l­îng cña ®¹i lý BHNT. D­íi t¸c ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®¹i lý BHNT rÊt dÔ ch¹y theo ®ång tiÒn 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm ®Ó tõ ®ã chØ quan t©m ®Õn sè l­îng, h×nh thøc, lîi Ých tr­íc m¾t cña m×nh mµ kh«ng quan t©m ®Õn chÊt l­îng ho¹t ®éng, lîi Ých cña kh¸ch hµng còng nh­ lîi Ých cña c«ng ty. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña thÞ tr­êng BHNT ë n­íc ta trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· thu hót mét l­îng lín ng­êi lµm ®¹i lý BHNT. T×nh tr¹ng ng­êi d©n ViÖt Nam th­êng xuyªn b¾t gÆp, tiÕp xóc víi ®¹i lý mêi chµo mua BHNT kh«ng cßn c¸ biÖt n÷a mµ ®· trë thµnh phæ biÕn ë c¸c thµnh phè lín trong c¶ n­íc, thËm chÝ c¶ ë c¸c vïng xa x«i hÎo l¸nh nh­ §iÖn Biªn, Lai Ch©u hay S¬n La.. Bªn c¹nh c¸c c«ng viÖc chñ yÕu lµ t×m kiÕm, gÆp gì, tiÕp xóc kh¸ch hµng, t­ vÊn – thuyÕt tr×nh b¸n hµng, kÝ kÕt hîp ®ång, thu phÝ vµ ch¨m sãc kh¸ch hµng, ng­êi lµm ®¹i lý còng ph¶i ®¹t ®­îc nh÷ng yªu cÇu nhÊt ®Þnh ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh ®ã. Ng­êi lµm ®¹i lý ®ßi hái ph¶i cã tÝnh kiªn nhÉn, lµm viÖc mét c¸ch ®éc lËp, trung thùc, cã kh¶ n¨ng giao tiÕp, søc khoÎ, cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ cã tr¸ch nhiÖm nghÒ nghiÖp.. Trong thùc tÕ, c¸c c«ng ty th­êng hay sö dông c¸c chØ tiªu: sè hîp ®ång khai th¸c míi, sè tiÒn B¶o HiÓm, tû lÖ huû bá hîp ®ång do ®¹i lý khai th¸c, tû lÖ thu phÝ ®Þnh kú… ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng ho¹t ®éng cña ®¹i lý. Cã thÓ nãi ho¹t ®éng cña ®¹i lý BHNT ViÖt Nam hiÖn nay ®· ®­îc coi lµ mét nghÒ chÝnh thøc. Nh­ng hiÖn nay, ®a sè mäi ng­êi lµm ®¹i lý coi ®©y lµ mét c«ng viÖc b¸n thêi gian. §iÒu nµy còng cã nghÜa lµ nh÷ng ng­êi lµm ®¹i lý BHNT lµ rÊt Ýt. Tuæi ®êi cña nh÷ng ng­êi nµy th­êng tõ 24 – 55. §a sè hä ®Òu ®· cã c«ng viÖc æn ®Þnh, cã mèi quan hÖ vµ kinh nghiÖm lµm viÖc. Hä muèn tËn dông nh÷ng mèi quan hÖ còng nh­ kinh nghiÖm s½n cã ®Ó dÔ dµng b¸n ®­îc s¶n phÈm BHNT, nhËn ®­îc hoa hång ®¹i lý tõ ®ã phô thªm cho thu nhËp chÝnh cña m×nh. §èi víi nh÷ng ®èi t­îng nh­ sinh viªn míi ra tr­êng ch­a cã viÖc lµm, hay nh÷ng ng­êi ch­a cã c«ng viÖc ch­a æn ®Þnh ngoµi chuyªn m«n th× nghÒ ®¹i lý BHNT ®èi víi hä c«ng viÖc nµy chØ lµ t¹m thêi mµ nÕu cã c¬ héi kh¸c th× hä sÏ kh«ng lµm n÷a. Nh­ vËy, mét c©u hái ®Æt ra ®èi víi c¸c doanh nghiÖp B¶o HiÓm hiÖn nay lµ: ChÊt l­îng thùc sù cña ®¹i lý 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm BHNT ®· thùc sù tèt hay ch­a? Thùc tÕ ®· tr¶ lêi cho c©u hái lµ chÊt l­îng cña ®¹i lý BHNT lµ ch­a ®­îc tèt! MÆc dï trong nh÷ng n¨m võa qua, ho¹t ®éng cña ®¹i lý BHNT gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc n©ng cao kÕt qu¶, hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp BHNT. §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua sè l­îng hîp ®ång kÝ kÕt víi víi kh¸ch hµng, doanh sè b¸n hµng,.. mµ c¸c c«ng ty thu ®­îc. Bªn c¹nh ®ã víi sù gãp mÆt cña ®éi ngò giíi sinh viªn ®­îc ®µo t¹o chÝnh qui tham gia vµo ho¹t ®éng nµy, chÊt l­îng ®µo t¹o chuyªn ngµnh BHNT còng ®­îc n©ng cao trong c¸c tr­êng ®¹i häc lín nh­ tr­êng ®¹i häc Kinh TÕ Quèc D©n, Tµi ChÝnh KÕ To¸n, Ngo¹i Th­¬ng.. nhiÒu c¸ nh©n cã b»ng hai vÒ chuyªn ngµnh nµy còng tham gia vµo lùc l­îng ®¹i lý BHNT. C¸c c«ng ty khi tuyÓn dông ®¹i lý th­êng ®­a mét sè tiªu chuÈn nh»m ®¸nh gi¸ thùc chÊt vµ kh¶ n¨ng cña ®¹i lý nh­: - Lµ ng­êi cã kh¶ n¨ng giao tiÕp. - Lµ ng­êi cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc b¸n hµng. - Lµ ng­êi yªu c«ng viÖc ®éc lËp, tù chñ vÒ thêi gian vµ mong muèn th¨ng tiÕn. - Lµ ng­êi cã tÝnh kiªn nhÉn, cã kh¶ n¨ng s¸ng t¹o vµ tËn tuþ víi c«ng viÖc. - Lµ ng­êi cã ®øc tÝnh trung thùc, hÕt lßng v× kh¸ch hµng. - Cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn thÞ tr­êng, v¸c ®Þnh môc tiªu vµ quyÕt t©m thµnh ®¹t. - Cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, lµm chñ t×nh huèng. … Nh­ng qua nghiªn cøu thùc tÕ cho thÊy, tû lÖ huû bá hîp ®ång do ®¹i lý khai th¸c ®­îc ngµy cµng gia t¨ng, næi bËt lµ viÖc nî phÝ. Nh­ vËy, viÖc n©ng cao chÊt l­îng ®¹i lý còng lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc ®ßi hái c¸c c«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thiÕt thùc nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh nµy. 3-.§¹o ®øc vµ t­ c¸ch nghÒ nghiÖp cña ®¹i lý BHNT §¹o ®øc vµ t­ c¸ch nghÒ nghiÖp cña ®¹i lý BHNT lµ mét vÊn ®Ò bÊt cËp míi 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm n¶y sinh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. §¹i lý bªn c¹nh cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao song còng cÇn ph¶i cã mét t­ c¸ch ®¹o ®øc vµ nghÒ nghiÖp trong s¸ng. Nã ¶nh h­ëng ®Õn lîi Ých, lßng tin cña ng­êi d©n ®èi víi s¶n phÈm BHNT còng nh­ ¶nh h­ëng ®Õn hi¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp B¶o HiÓm. B¶y n¨m qua, cïng víi sù ra ®êi cña hai lo¹i h×nh BHNT lÇn ®Çu tiªn xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam do B¶o ViÖt triÓn khai th× ®ång thêi h×nh thµnh ®éi ngò ®¹i lý BHNT, mét nghÒ míi nh­ng còng nhiÒu gian nan, vÊt v¶ song còng ®Çy høng thó, hÊp dÉn vµ “quyÕn rò”. Còng nh­ c¸c ngµnh nghÒ kh¸c, nghÒ ®¹i lý BHNT ph¶i qua ®µo t¹o, häc tËp; qua thùc hµnh khai th¸c, n©ng cÊp bæ sung… råi còng cã ng­êi thµnh c«ng, cã ng­êi thÊt b¹i, ng­êi g¾n bã l©u dµi, kÎ gi÷a chõng bá viÖc… Cã ng­êi ®­îc biÓu d­¬ng, khen th­ëng, th¨ng tiÕn th× còng cã ng­êi bÞ khiÓn tr¸ch. ë ®©y, xin bµn vÒ ®¹o ®øc vµ t­ c¸ch nghÒ nghiÖp cña ng­êi lµm ®¹i lý BHNT. B¶y n¨m thêi gian ch­a l©u, nh­ng kh«ng ph¶i qu¸ ng¾n ®Ó chóng ta rót ra ®­îc nh÷ng nhËn thøc ®Çy ®ñ vÒ vÊn ®Ò nµy. Trong mét ®iÒu kho¶n hîp ®ång t¹m thêi dµnh cho ®¹i lý tËp sù cña c«ng ty Prudential cã quy ®Þnh vÒ t­ c¸ch nghÒ nghiÖp vÒ ®¹i lý nh­ sau: “§¹i lý tËp sù ph¶i lu«n lu«n: - Liªm chÝnh vµ ch©n thËt trong phôc vô kh¸ch hµng; - §Æt quyÒn lîi cña kh¸ch hµng trªn lîi Ých cña chÝnh m×nh; - §¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin cÇn thiÕt cho kh¸ch hµng; - §¶m b¶o cung cÊp cho kh¸ch hµng vµ nh÷ng ng­êi thõa h­ëng nh÷ng dÞch vô trong suèt thêi h¹n hîp ®ång B¶o HiÓm ; - Tu©n thñ theo c¸c luËt lÖ vµ quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. §¹i lý tËp sù kh«ng ®­îc: - Tr×nh bµy sai l¹c còng nh­ lõa dåi kh¸ch hµng vÒ c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång B¶o HiÓm ®ang giíi thiÖu cho kh¸ch hµng; - Trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp gi¶m mét phÇn hay toµn bé phÝ B¶o HiÓm; vµ 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm - ThuyÕt phôc kh¸ch hµng huû bá hîp ®ång B¶o HiÓm hiÖn t¹i ®Ó thay b»ng hîp ®ång kh¸c, mµ sù thay thÕ nµy kh«ng cã lîi cho kh¸ch hµng.” Cã thÓ nãi bÊt kú mét ®¹i lý BHNT nµo ®­îc chÝnh thøc uû quyÒn tiÕn hµnh ho¹t ®éng còng ®­îc c¸c c«ng ty ®µo t¹o s¬ bé vÒ t­ c¸ch ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. Nh­ng trong thùc tÕ vÉn x¶y ra nh÷ng vÊn ®Ò sau: Cã lÏ c¨n bÖnh ®Çu tiªn ng­êi lµm ®¹i lý BHNT hay m¾c ph¶i lµ thãi “ba hoa”, nãi nhiÒu, nãi qu¸ tèt vÒ s¶n phÈm m×nh chµo b¸n, tiÕp thÞ, thËm chÝ c¶ nh÷ng ®iÒu kh«ng thÓ cã. Xin kÓ ra mét vÝ dô, mét ®¹i lý tØnh “nä” trong khi ®i tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o d¸m nãi: “DÞp tÕt nµy, c«ng ty B¶o HiÓm A sÏ biÕu mçi hîp ®ång 01 kg giß lôa lµm quµ tÆng”. KÕt qu¶ lµ anh ta kÝ ®­îc hµng chôc hîp ®ång víi sè phÝ ®Çu tiªn nhiÒu triÖu ®ång trong mét ngµy, vµ còng ngay sau tÕt (tÊt nhiªn lµ ch¼ng thÊy quµ tÆng ®©u c¶) “chïm hîp ®ång” nµy ®· nhÊt lo¹t kh«ng c¸nh mµ bay xin huû! Nh­ vËy b¶n th©n ®¹i lý thiÖt ®· ®µnh mµ uy tÝn cña c«ng ty uû quyÒn kia còng bÞ gi¶m sót vµ ¶nh h­ëng ®Ên viÖc khai th¸c kh¸ch hµng míi cña nhiÒu ®¹i lý kh¸c. Râ rµng ®Ó cã ®­îc hoa hång ®¹i lý “cµng nhiÒu cµng tèt” th× ®¹i lý ph¶i kÝ ®­îc nhiÒu hîp ®ång cho c«ng ty. Nh­ng mét khi thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã råi th× ph¶i lµm sao duy tr× t¹o thªm uy tÝn, lµng tin ®èi víi kh¸ch hµng chø kh«ng ph¶i lµ høa bõa ®Ó “dô” kh¸ch hµng mua s¶n phÈm. Mét khi lµm mÊt lßng tin cña kh¸ch hµng, nã sÏ ®Ó l¹i nh÷ng hËu qu¶ khã l­îng ho¸ ®­îc bëi v× diÒu nµy cßn liªn quan ®Õn d­ luËn x· héi. Uy tÝn cña c«ng ty B¶o HiÓm sÏ bÞ ¶nh h­ëng mµ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng th× ®iÒu nµy lµ tèi kÞ. H¬n thÕ n÷a nã cßn quan trùc tiÕp ®Õn quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña ®¹i lý. C¨n bÖnh thø hai lµ “thãi” cÇm tiÒn cña kh¸ch hµng mµ cø nghÜ lµ tiÒn cña m×nh, tiªu råi tÝnh sau! Tai h¹i h¬n, cã ng­êi cßn d¸m sö dông sè phÝ thu Êy vµo viÖc lµm ¨n phi ph¸p. Cã tr­êng hîp cÈu th¶ nhËp nhÌm sæ s¸ch, söa ch÷a hay tÈy xo¸ ho¸ ®¬n chøng tõ, kÐo dµi thêi gian nép phÝ ®Ó che m¾t c¸c c«ng ty B¶o HiÓm. Mét c¨n bÖnh còng th­êng diÔn ra lµ t×nh tr¹ng tranh giµnh kh¸ch hµng, nãi 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n chuyªn ngµnh B¶o HiÓm xÊu lÉn nhau vÒ c«ng ty nµy c«ng ty kia trong khi ®i khai th¸c. HËu qu¶ lµ lµm cho kh¸ch hµng bÞ nhiÔu, hoµi nghi, thiÕu tin t­ëng vµo ý nghÜa tèt ®Ñp cña B¶o HiÓm. Râ biÕt lµ c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· t¹o ra sù c¹nh tranh khèc liÖt gi÷a c¸c chñ thÓ trong x· héi vµ nhÊt lµ mét nghÒ nh­ ®¹i lý BHNT. §¹i lý BHNT còng ph¶i c¹nh tranh víi nhau ®Ó tån t¹i vµ ®Ó ®øng v÷ng trong qu¸ tr×nh ®ã. Song ph¶i lµ c¹nh tranh lµnh m¹nh.Thùc tÕ ®· cho thÊy, nhiÒu ®¹i lý khi häc lý thuyÕt th× rÊt giái, tá ra th«ng th¹o nh­ng t­ c¸ch ®¹o ®øc l¹i thua xa nh÷ng ng­êi trÇm tÜnh, nãi n¨ng võa ph¶i, giao tiÕp nhÑ nhµng, trung thùc. Nh­ vËy, ®¹i lý BHNT bªn c¹nh v× lîi Ých cña m×nh còng cÇn ph¶i quan t©m ®Õn sù ph¸t triÓn v÷ng m¹nh cña toµn ngµnh BHNT nãi chung vµ lîi Ých cña kh¸ch hµng trong x· héi. §ã chÝnh lµ mét chuÈn mùc ®¹o ®øc, lµ kim chØ nam xuyªn suèt trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña ®¹i lý BHNT. 4- Hoa hång ®¹i lý BHNT Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, mäi chñ thÓ ho¹t ®éng ®Òu v× môc ®Ých cña m×nh. Môc ®Ých cña doanh nhiÖp lµ thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn, cßn ®èi víi c¸ nh©n lµ ph¶i cã ®­îc mét thu nhËp cao. §¹i lý BHNT còng vËy. Hoa hång ®¹i lý BHNT lµ mét trong nh÷ng yÕu tè chñ yÕu nhÊt kÝch thÝch sù ho¹t ®éng cña ®¹i lý mµ qua ®ã hä nhËn ®­îc mét kho¶n thu nhËp nhÊt ®Þnh. §©y chÝnh lµ phÇn tr¶ c«ng cña c«ng ty ®èi víi ®¹i lý v× sù ®ãng gãp vµo ph¸t triÓn cña c«ng ty. §ång thêi ®©y còng lµ mét trong nh÷ng quyÒn lîi ®­îc Ên ®Þnh trong hîp ®ång ®¹i lý th«ng qua sù tho¶ thuËn gi÷a hai bªn. Thùc chÊt khi ®¹i lý kÝ kÕt hîp ®ång lµm viÖc cho mét c«ng ty BHNT nµo ®ã th× møc hoa hång ®· ®­îc c«ng ty tÝnh to¸n vµ Ên ®Þnh tõ tr­íc. Do vËy kho¶n thu nhËp nµy mang tÝnh chÊt chÊp nhËn. Hoa hång ®¹i lý hiÖn nay chñ yÕu ®­îc tÝnh trªn mét tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt ®Þnh trªn tæng sè phÝ mµ ®¹i lý khai th¸c ®­îc. Kho¶n nµy nh÷ng n¨m ®Çu ®­îc c¸c c«ng ty Ên ®Þnh ë møc t­¬ng ®èi cao nh­ B¶o ViÖt Ên ®Þnh khung tõ 22 – 24% tÝnh trªn sè phÝ thu ®­îc, hay Prudential tõ 10 – 35% tuú theo lo¹i h×nh B¶o HiÓm vµ thêi h¹n ®èng phÝ.. sau ®ã gi¶m dÇn qua c¸c n¨m. Nãi chung, tû lÖ hoa hång hiÖn t¹i cã mét sè vÊn ®Ò cßn tån ®äng 19
nguon tai.lieu . vn