Xem mẫu
- Đề tài:
"Đẩy mạnh tiêu thụ
hàng hoá tại Công ty
Thương mại Hà Nội”
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
Lêi më ®Çu
Cïng víi sù chuyÓn ®æi cña nÒn kinh tÕ sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ
trêng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
C¸c doanh nghiÖp níc ta chuyÓn sang h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp cã quyÒn tù
chñ trong kinh doanh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña
m×nh. Do vËy cÇn ph¶i cã sù ®æi míi trong nhËn thøc vÒ qu¶n lý kinh tÕ x· héi
v× vËy tiªu thô hµng ho¸ lµ vÊn ®Ò cèt yÕu cña c¸c doanh nghiÖp vµ nã ®îc
coi nh lµ m¹ch m¸u cña ho¹t ®éng lu th«ng hµng ho¸. QuyÕt ®Þnh ®Õn sù
tån t¹i cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i, lµ ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña
c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Bªn c¹nh c¸c doanh nghiÖp s¶n
xuÊt, nhiÒu doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®· ra ®êi vµ ®· kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ kh«ng
thÓ thiÕu ®îc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi vai trß trung t©m lµ cÇu nèi
gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Sù ra ®êi cña hµng lo¹t c¸c doanh nghiÖp th¬ng
m¹i ®· lµm cho t×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng ngµy cµng phøc t¹p quyÕt
liÖt h¬n. §ßi hái c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cÇn
linh ho¹t vµ n¨ng ®éng trong viÖc tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh cho
phï hîp víi nh÷ng thay ®æi cña cÇu thÞ trêng.
Còng nh nhiÒu doanh nghiÖp th¬ng m¹i kh¸c C«ng ty Th¬ng m¹i Hµ
Néi ®· h×nh thµnh vµ ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh
trªn th¬ng trêng. Víi chøc n¨ng nhiÖm vô chñ yÕu lµ kinh doanh hµng ho¸
c«ng ty ®· cè g¾ng ®¸p øng ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu cña thÞ trêng. ChÝnh
nhê vËy mµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty ®îc n©ng lªn qua c¸c n¨m. tuy
nhiªn bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc ho¹t ®éng tiªu thô cña c«ng ty vÉn cßn
mét sè ®iÓm tån t¹i cÇn kh¾c phôc.
Tõ nhËn thøc vÒ t×nh h×nh thùc tÕ kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian
thùc tËp, trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc ®µo t¹o ë trêng cïng víi sù gióp ®ì
cña khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp, cña c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty th¬ng m¹i
Hµ Néi vµ nhÊt lµ sù gióp ®ì tËn t×nh cña c« gi¸o ThS : TrÇn ThÞ Hoµng Hµ. Em
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: "§Èy m¹nh tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng ty Th¬ng
m¹i Hµ Néi” lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh.
Do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng
thiÕu sãt. Em rÊt mong ®îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Th¹c sÜ TrÇn ThÞ Hoµng Hµ ®· tËn
t×nh gióp ®ì ®éng viªn khÝch lÖ em trong suèt qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ò tµi.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« chó anh chÞ trong c«ng ty Th¬ng m¹i Hµ
Néi ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì em vµ cung cÊp cho em sè liÖu cã liªn quan.
KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ tiªu thô hµng ho¸ t¹i Doanh nghiÖp
th¬ng m¹i
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng ty th¬ng m¹i Hµ Néi
Ch¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p ®Èy m¹nh tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng ty
Th¬ng m¹i Hµ Néi .
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
Ch¬ng I
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ tiªu thô hµng ho¸
t¹i doanh nghiÖp th¬ng m¹i
I. Tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i
1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i
1.1. Kh¸i niÖm doanh nghiÖp th¬ng m¹i
Doanh nghiÖp th¬ng m¹i ra ®êi do sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ
chuyªn m«n ho¸ trong s¶n xuÊt: Mét bé phËn nh÷ng ngêi s¶n xuÊt t¸ch ra
chuyªn ®a hµng ho¸ ra thÞ trêng ®Ó b¸n, dÇn dÇn c«ng viÖc ®ã ®îc cè ®Þnh
vµo mét sè ngêi vµ ph¸t triÓn thµnh c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc kinh tÕ chuyªn
lµm nhiÖm vô mua b¸n hµng ho¸ ®Ó thu lîi nhuËn. Nh÷ng ngêi ®ã ®îc gäi
lµ th¬ng nh©n. §Çu tiªn doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®îc xem nh lµ doanh
nghiÖp chñ yÕu thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®îc xem nh lµ doanh nghiÖp chñ
yÕu thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc mua b¸n hµng ho¸ (T-H-T) sau ®ã ho¹t ®éng mua
b¸n ph¸t triÓn vµ trë nªn phøc t¹p, ®a d¹ng h¬n xuÊt hiÖn dÞch vô th¬ng m¹i
vµ xóc tiÕn th¬ng m¹i, do ®ã doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®îc hiÓu nh lµ
doanh nghiÖp chñ yÕu thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i víi chøc n¨ng chñ
yÕu lµ tiÕn hµnh mua b¸n hµng ho¸ lµ chÝnh, lµ tæ chøc qu¸ tr×nh lu th«ng
hµng ho¸ nh»m chuyÓn h×nh th¸i cña hµng ho¸ tõ hµng sang tiÒn vµ tõ tiÒn
sang hµng, ®ång thêi thùc hiÖn viÖc di chuyÓn vÒ mÆt kh«ng gian cña hµng
ho¸. Doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ mét tæ chøc ®éc lËp, cã ph©n c«ng lao ®éng
râ rµng, ®îc qu¶n lý b»ng bé m¸y chÝnh thøc. Doanh nghiÖp th¬ng m¹i cã
thÓ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i mét c¸ch ®éc lËp víi thñ tôc ®¬n gi¶n
nhanh chãng.
1.2. §Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i
§èi tîng lao ®éng cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ c¸c s¶n phÈm
hµng ho¸ hoµn chØnh hoÆc t¬ng ®èi hoµn chØnh. NhiÖm vô cña c¸c doanh
nghiÖp th¬ng m¹i kh«ng ph¶i lµ t¹o ra gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ míi mµ lµ
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸, ®a hµng ho¸ ®Õn tay ngêi tiªu dïng cuèi
cïng. §©y lµ ®iÓm rÊt kh¸c biÖt gi÷a doanh nghiÖp so víi c¸c doanh nghiÖp
kh¸c.
Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®Òu híng tíi kh¸ch hµng nªn
viÖc ph©n c«ng chuyªn m«n ho¸ trong néi bé tõng doanh nghiÖp còng nh
gi÷a c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i bÞ h¹n chÕ h¬n nhiÒu so víi c¸c doanh
nghiÖp s¶n xuÊt.
TÝnh chÊt liªn kÕt "tÊt yÕu" gi÷a c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®Ó h×nh
thµnh nªn ngµnh kinh tÕ - kü thuËt, xÐt trªn gãc ®é kü thuËt t¬ng ®èi láng lÎo
nhng l¹i rÊt chÆt chÏ vµ nghiªm minh cña ho¹t ®éng th¬ng m¹i.
TÊt c¶ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn t¹o nªn nÐt ®Æc thï cña doanh nghiÖp
th¬ng m¹i. Nhng xu híng ®ang ph¸t triÓn lµ doanh nghiÖp cã qua hÖ rÊt
chÆt chÏ x©m nhËp vµo c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ c¸c doanh nghiÖp dÞch
vô díi h×nh thøc ®Çu t vèn cho h×nh thøc ®Çu t vèn cho s¶n xuÊt ®Æt hµng
víi s¶n xuÊt kÕt hîp thùc hiÖn c¸c dÞch vô trong vµ sau b¸n hµng. Nh÷ng c«ng
viÖc nµy ®Òu nh»m lµm cho ngêi tieu dïng ®îc tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu cña
m×nh, gióp cho hä cã Ên tîng tèt ®Ñp vµ híng tíi phô thuéc vµo doanh
nghiÖp th¬ng m¹i cña m×nh qua ®ã doanh nghiÖp th¬ng m¹i ngµy cµng cã
lîi.
2. Tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i
2.1. Kh¸i niÖm tiªu thô hµng ho¸
Trao ®æi hµng ho¸ hay tiªu thô hµng ho¸ ®· xuÊt hiÖn tõ rÊt sím cïng
víi sù xuÊt hiÖn cña x· héi loµi ngêi. Tõ ®ã ®Õn nay, cïng víi sù ph¸t triÓn
cña lùc lîng s¶n xuÊt x· héi cã tr×nh ®é ph©n c«ng lao ®éng x· héi th× tr×nh
®é, ph¹m vi cña quan hÖ trao ®æi còng ®· ph¸t triÓn kh«ng ngõng vµ ®· tr¶i
qua nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Do ®ã tuú thuéc vµo tõng giai ®o¹n, tuú thuéc
vµo c¸ch nhËn thøc vµ tuú thuéc vµo môc ®Ých nghiªn cøu mµ tiªu thô hµng
ho¸ ®îc kh¸i niÖm kh¸c nhau.
Theo quan ®iÓm cæ ®iÓn th× tiªu thô hµng ho¸ ®îc hiÓu lµ qu¸ tr×nh
hµng ho¸ di chuyÓn tõ ngêi b¸n sang ngêi mua vµ ®ång thêi lµ qu¸ tr×nh
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
chuyÓn quyÒn së h÷u. Theo quan ®iÓm hiÖn ®¹i th× tiªu thô hµng ho¸ ®îc
hiÓu lµ mét qu¸ tr×nh ph¸t hiÖn nhu cÇu, lµ qu¸ tr×nh t¸c ®éng tæng hîp ®Ó lµm
cho nhu cÇu ®îc ph¸t triÓn t¨ng lªn cña giíi h¹n ®iÓm dõng vµ buéc kh¸ch
hµng ph¶i thùc hiÖn hµnh vi mua hµng ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu.
Tãm l¹i, tiªu thô hµng ho¸ ®îc hiÓu lµ qu¸ tr×nh bao gåm nhiÒu ho¹t
®éng tõ nghiªn cøu thÞ trêng, nghiªn cøu ngêi tiªu dïng ®Æt hµng vµ tæ chøc
s¶n xuÊt, lùa chän vµ x¸c lËp c¸c kªnh ph©n phèi, c¸c chÝnh s¸ch vµ h×nh thøc
b¸n hµng, tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ cuèi cïng thùc hiÖn
c¸c c«ng viÖc b¸n hµng, t¹i ®iÓm b¸n nh»m môc ®Ých ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt vµ
thùc hiÖn c¸c dÞch vô sau b¸n.
Trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i tiªu thô hµng ho¸ ®îc hiÓu lµ b¸n
hµng. Ho¹t ®éng b¸n hµng trong doanh nghiÖp lµ mét qu¸ tr×nh thùc hiÖn
chuyÓn quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ cho kh¸ch hµng vµ thu tiÒn vÒ hay ®îc
quyÒn thu tiÒn vÒ do b¸n hµng.
KÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ khèi lîng
hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp thùc hiÖn ®îc trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Doanh
nghiÖp b¸n hµng lµ tiÒn mµ doanh nghiÖp thu ®îc do thùc hiÖn hµng ho¸ trªn
thÞ trêng trong mét thêi kú vµ ®îc x¸c ®Þnh bëi c«ng thøc sau:
n
P
M= x Qi
i
i 1
2.2. Vai trß cña tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i
2.2.1. §èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i
Chóng ta biÕt r»ng doanh nghiÖp nãi chung còng nh doanh nghiÖp
th¬ng m¹i nãi riªng nh mét c¬ thÓ sèng vµ tr¶i qua c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn
kh¸c nhau. Bëi vËy, tuú thuéc vµo tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp
mµ vai trß ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ còng kh¸c nhau.
ë giai ®o¹n ®Çu khëi nghiÖp th× ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ gièng nh
lµ "chiÕc ®inh" ®Ó g¾n doanh nghiÖp víi thÞ trêng hay nãi c¸ch kh¸c tiªu thô
hµng ho¸ lµ c«ng cô ®Ó doanh nghiÖp th©m nhËp vµo thÞ trêng vµ ®Ó thÞ
trêng thõa nhËn doanh nghiÖp nh lµ mét sù tù nhiªn. §©y còng chÝnh lµ môc
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
tiªu cña doanh nghiÖp trong giai ®o¹n khëi nghiÖp nµy. Nh vËy trong giai
®o¹n nµy b¸n hµng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
doanh nghiÖp lµ tiÒn ®Ò, lµ bÖ phãng ®a doanh nghiÖp ®¹t ®Õn môc tiªu cuèi
cïng lµ lîi nhuËn.
ë giai ®o¹n 2: Giai ®o¹n doanh nghiÖp c¾t gi¶m chi phÝ. Tøc lµ giai
®o¹n mµ b¹n - nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp nhËn thÊy r»ng: Cuèi cïng mÆc dï
®· thµnh c«ng trong viÖc lµm ra tiÒn b¹n vÉn lµ ngêi lµm ra lêi hay ho¹t ®éng
tiªu thô hµng ho¸ ®¹t kÕt qu¶ cao. Nhng hiÖu qu¶ l¹i cha cã. Bëi v× b¹n lµm
ra nhng buéc ph¶i chi phÝ qu¸ nhiÒu cho viÖc lµm ra tiÒn ®ã. Lóc nµy, b¹n sÏ
trë nªn chÆt chÏ h¬n, trong chi tiªu b¹n sÏ ®Ó m¾t h¬n trong viÖc c¾t gi¶m chi
phÝ, ®Ó lµm cho c¸c kho¶n thu nhËp cña b¹n cã hiÖu qu¶ trong giai ®o¹n nµy
doanh nghiÖp ®· ®îc thÞ trêng thõa nhËn lµ mét bé phËn cña m×nh th× bªn
c¹nh ph¶i tiÕp tôc n©ng cao doanh sè, më réng thÞ phÇn (tøc lµ ho¹t ®éng tiªu
thô hµng ho¸) ph¶i ®îc ®Èy m¹nh vµ më réng doanh nghiÖp cÇn ph¶i tÝnh ®Õn
c¾t gi¶m chi phÝ ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu lîi nhuËn. Do ®ã kh©u b¸n hµng lóc nµy
ph¶i gi¶m tèi ®a chi phÝ tiªu thô trong chõng mùc cho phÐp.
Giai ®o¹n 3: Giai ®o¹n ph¸t triÓn khi mµ ho¹t ®éng cña c¸c doanh
nghiÖp ®· ®i vµo æn ®Þnh trong giai ®o¹n nµy c¸c doanh nghiÖp ®· thu ®îc lîi
nhuËn tèi ®a, t¹o vÞ thÕ doanh nghiÖp, trªn thÞ trêng bëi vÖ ho¹t ®éng tiªu thô
hµng ho¸ ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao, tr×nh ®é phôc vô kh¸ch hµng ®Ó duy tr×
còng nh ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®¶m b¶o vÞ thÕ vµ lîi nhuËn tèi ®a cho
doanh nghiÖp.
Tõ viÖc xem xÐt trªn chóng ta cã thÓ kh¸i qu¸t vai trß cña tiªu thô hµng
ho¸ ®èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i nh sau:
- Tiªu thô hµng ho¸ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp thùc hiÖn môc tiªu vµ
chiÕn lîc mµ doanh nghiÖp theo ®uæi trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña
m×nh nh môc tiªu doanh thu, môc tiªu lîi nhuËn, môc tiªu chiÕm lÜnh thÞ
trêng vµ t¹o vÞ thÕ uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng hay chiÕm lÜnh më
réng thÞ phÇn cña doanh nghiÖp.
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
- Tiªu thô hµng ho¸ lµ ®iÒu kiÖn tèt h¬n hµi hoµ ba mÆt lîi Ých lµ: Lîi
Ých doanh nghiÖp, lîi Ých x· héi vµ lîi Ých ngêi lao ®éng.
- Tiªu thô hµng ho¸ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó më réng quy m« kinh doanh n©ng
cao tr×nh ®é, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho doanh nghiÖp.
2.2.2. §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n
Chóng ta biÕt r»ng th¬ng m¹i ra ®êi víi chøc n¨ng chñ yÕu lµ tæ chøc
lu th«ng hµng ho¸, lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, ®a hµng ho¸ ®Õn
tay ngêi tiªu dïng cuèi cïng ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng vµ
phong phó cña hä ®ång thêi qua ®ã kÝch thÝch cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn trªn c¬
së ®ã chóng ta cã thÓ kh¸i qu¸t vai trß - tÇm quan träng cña tiªu thô hµng ho¸
trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n nh sau:
- Tiªu thô hµng ho¸ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó æn ®Þnh vµ c¶i thiÖn ®êi sèng d©n c,
bëi v× th«ng qua ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ th× hµng ho¸ sÏ ®Õn tay ngêi
tiªu dïng.
- Tiªu thô hµng ho¸ lµ mét trong hai chøc n¨ng c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh lu
th«ng hµng ho¸ lµ cÇu nèi trung gian gi÷a mét bªn lµ s¶n xuÊt vµ ph©n phèi,
mét bªn lµ ngêi tiªu dïng trong qu¸ tr×nh ®iÒu hoµ nguån vËt chÊt viÖc mua
b¸n hµng ho¸ ®îc thùc hiÖn.
- Tiªu thô hµng ho¸ thóc ®Èy nÒn s¶n xuÊt, ph¸t triÓn khi ë giai ®o¹n s¶n
xuÊt hµng ho¸ gi¶n ®¬n quan hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ cha cã sù h×nh thµnh râ nÐt
th× cha cã sù lu th«ng hµng ho¸ mµ chØ cã h×nh thøc s¬ khai cña nã lµ trao
®æi hµng ho¸ ®¸p øng nhu cÇu ngêi tiªu dïng cïng víi sù ph¸t triÓn cña loµi
ngêi ph©n c«ng lao ®éng ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn theo c¸c h×nh thøc vÒ
t liÖu s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt còng n¶y sinh lóc nµy h×nh thøc trao ®æi
hµng ho¸ ®· ph¸t triÓn lªn h×nh thøc cao h¬n lµ lu th«ng hµng ho¸. G¾n liÒn
víi nã lµ quan hÖ hµng ho¸ tiªn tiÕn ra ®êi vµ s¶n xuÊt hµng ho¸ còng ph¸t
triÓn.
Tiªu thô hµng ho¸ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó chu chuyÓn tiÒn tÖ trong x· héi, æn
®Þnh vµ cñng cè ®ång tiÒn thóc ®Èy vßng quay cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Qua
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
®ã t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng gãp phÇn thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ, x· héi
vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
II. Néi dung cña tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp
BÊt kú doanh nghiÖp nµo khi tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®Òu ph¶i tiªu thô ®îc hµng ho¸ hoÆc dÞch vô
dï lµ v× lîi nhuËn hay phi lîi nhuËn. Tiªu thô hµng ho¸ ®îc hiÓu nh mét qu¸
tr×nh chuyÓn giao hµng ho¸ ®Õn tay ngêi tiªu dïng, qu¸ tr×nh ®ã bao gåm
nhiÒu ho¹t ®éng cã liªn quan mËt thiÕt víi nhau vµ cã ¶nh hëng tíi viÖc thùc
hiÖn c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp trong tiªu thô hµng ho¸ ®Ó ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp diÔn ra thêng xuyªn liªn tôc cã hiÖu qu¶ th× c«ng
t¸c tiªu thô hµng ho¸ ph¶i ®îc ®Çu t tèt.
1. Nghiªn cøu thÞ trêng
§Ó ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ ®¹t hiÖu qu¶ cao th× tríc tiªn doanh
nghiÖp cÇn ph¶i nghiªn cøu thÞ trêng vµ ®©y còng lµ vÊn ®Ò quan träng nhÊt
cña ho¹t ®éng kinh doanh ®ång thêi ®ã còng lµ viÖc ph¶i tiÕn hµnh thêng
xuyªn liªn tôc cña doanh nghiÖp.
Mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Òu b¾t ®Çu t nghiªn cøu th«ng tin tõ
thÞ trêng doanh nghiÖp ph¶i tr¶ lêi c¸c c©u hái: ThÞ trêng lµ g×? Sè lwongj
cÇn bao nhiªu? ChÊt lîng cã thÓ chÊp nhËn ®îc? Thêi gian cÇn gi¸ c¶ cã thÓ
chÊp nhËn?… Nh÷ng ngêi cã kh¶ n¨ng cung øng vµ thÕ lùc cña hä ®ã lµ
nh÷ng th«ng tin cùc kú cÇn thiÕt ®Ó ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh th¬ng m¹i. §Ó ®¹t
®îc nh÷ng môc tiªu trªn th× c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng ph¶i tiÕn hµnh
mét sè c«ng viÖc sau:
- Dù ®o¸n khi nµo kh¸ch hµng sÏ mua.
- íc lîng sè lîng kh¸ch hµng sÏ mua hµng cña doanh nghiÖp trong
thêi gian tíi vµ hä sÏ mua bao nhiªu.
- X¸c ®Þnh mÉu m·, chñng lo¹i, mÇu s¾c hµng ho¸ ®Ó tiÕn hµnh nhËp
hµng cao cho phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña thÞ trêng.
- X©y dùng c¬ cÊu hµng ho¸
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
- §Þnh gi¸ cho tõng lo¹i hµng ho¸ sao cho phï hîp víi kh¶ n¨ng thanh
to¸n cña ngêi tiªu dïng.
- Ph©n tÝch ®iÓm m¹nh, yÕu cña ®èi thñ c¹nh tranh.
Qua c«ng t¸c nghiªn cøu nµy doanh nghiÖp cã thÓ ®Ò ra ®îc chÝnh s¸ch
chiÕn lîc phï hîp ®Ó n¾m b¾t vµ tho¶ m·n nhu cÇu, n©ng cao tiªu thô hµng
ho¸. Th«ng qua nghiªn cøu thÞ trêng, doanh nghiÖp n¾m b¾t ®îc nhiÒu
th«ng tin triÓn väng nhu cÇu trªn thÞ trêng ®èi víi hµng ho¸ cña m×nh tõ ®ã
®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch phï hîp.
2. Lùa chän mÆt hµng kinh doanh
Mét trong nh÷ng c©u hái c¬ b¶n nhÊt mµ bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo
còng ph¶i tr¶ lêi lµ: kinh doanh c¸i g×? nªn ®a ra thÞ trêng nh÷ng s¶n phÈm
nµo, nªn tËp trung vµo mét lo¹i hµng hay ®a ra nhiÒu lo¹i hµng. MÆt hµng
kinh doanh lµ lêi gi¶i ®¸p cho doanh nghiÖp vÒ mét nhu cÇu cña ngêi tiªu
dïng vµ thÞ trêng. CÇn ph¶i nhËn ®îc r»ng mäi môc tiªu cña doanh nghiÖp
chØ ®¹t ®îc nÕu hµng ho¸ mµ hä lùa chän b¸n ®îc. Hµng ho¸ tríc hÕt ph¶i
tho¶ m·n ®îc nhu cÇu nã ®ã cña thÞ trêng, cña ngêi tiªu dïng ®¸p øng tÝnh
tho¶ dông vµ sù hîp tói tiÒn sù t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn t©m lý cña ngêi mua
khi tiÕp xóc víi hµng ho¸ ®ãng vai trß quan träng trong b¸n hµng.
Ngêi mua hµng lùa chän hµng mua víi nh÷ng lý do nh gi¸ c¶, sù tin
cËy ®èi víi nh÷ng mÆt hµng lùa chän, Ých lîi ®èi víi tiªu dïng. Bªn c¹nh ®ã
cßn cã nh÷ng lý do kh¸c mang tÝnh chÊt c¶m tÝnh nh: C¶m gi¸c hµi lßng,
tho¶ m·n, sù tù hµo hay tÝnh quÇn chóng, sù ganh ®ua hay sî h·i.. Mçi ngêi
thêng thiªn vÒ nh÷ng lý do nhÊt ®Þnh trong mçi t×nh huèng mua s¾m. BiÕt
nh»m ®óng nh÷ng thiªn híng ®ã sÏ gióp doanh nghiÖp lùa chän nh÷ng mÆt
hµng phï hîp víi mçi ®èi tîng kh¸ch hµng qua ®ã thóc ®Èy tiªu thô hµng
ho¸. Nh÷ng mÆt hµng trong kinh doanh thêng chia thµnh mét sè lo¹i:
- Nh÷ng mÆt hµng tiªu dïng hµng ngµy lµ nh÷ng mÆt hµng ph¶i mua
thêng xuyªn khi lùa chän kh«ng ph¶i suy nghÜ c©n nh¾c nhiÒu ngêi mua
thêng mua theo thãi quen, theo nh÷ng mÆt hµng nh·n hiÖu quen thuéc.
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
- Nh÷ng hµng ®¾t tiÒn lµ nh÷ng hµng khi mua ph¶i suy tÝnh ®¾n ®o nhiÒu
®©y thêng lµ nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ cao tiªu dïng dµi ngµy cho c¸ nh©n
hoÆc tËp thÓ gia ®×nh. Ngêi mua thêng ph¶i tham kh¶o ý kiÕn réng r·i cña
ngêi th©n trong gia ®×nh hay b¹n bÌ thêng thu thËp th«ng tin ®Ó so s¸nh
ph©n tÝch.
- Nh÷ng mÆt hµng ®Æc biÖt: Lµ nh÷ng mÆt hµng mµ ngêi tiªu dïng ®·
lùa chän s½n, kh«ng cã nh÷ng mÆt hµng thay thÕ, ®ã lµ nh÷ng mÆt hµng ngêi
mua muèn cã kÓ c¶ ph¶i mÊt c«ng t×m kiÕm hay gi¸ cao. Nh÷ng mÆt hµng
ngµy thêng chinh phôc ngêi mua hµng b»ng nh÷ng ®Æc tÝnh riªng cña nã.
3. Lùa chän h×nh thøc b¸n hµng
Qu¸ tr×nh b¸n hµng ®îc b¾t ®Çu b»ng viÖc x¸c ®Þnh cô thÓ nhu cÇu
hµng ho¸ cho tõng ®èi tîng kh¸ch theo tõng thêi gian vµ ®Þa ®iÓm c©n ®èi
gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña doanh nghiÖp híng tíi môc tiªu hiÖu
qu¶ cña tiªu thô tõ ®ã cã kÕ ho¹ch b¸n hµng hîp lý. KÕt qu¶ hµng ho¸ trong
doanh nghiÖp th¬ng m¹i phô thuéc vµo h×nh thøc, ph¬ng ph¸p vµ thñ thuËt
b¸n hµng thiÕt lËp vµ sö dông hîp lý c¸c kªnh tiªu thô cã chÝnh s¸ch ®óng
®¾n, thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp c¸c doanh
nghiÖp th¬ng m¹i thêng lùa chän hai h×nh thøc b¸n hµng lµ b¸n lÎ vµ b¸n
bu«n.
3.1. B¸n lÎ
Lµ b¸n hµng trùc tiÕp cho ngêi tiªu dïng ®Ó tháa m·n nhu cÇu c¸ nh©n
vµ tËp thÓ. Do ®ã ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña b¸n lÎ lµ:
Khèi lîng b¸n nhá, ®¬n chiÕc, hµng hãa thêng phong phó, ®a d¹ng c¶
vÒ chñng läai mÉu m·.Hµng hãa sau khi b¸n ®i vµo tiªu dïng tøc lµ ®· ®îc
x· héi thõa nhËn kÕt thóc la th«ng hµng hãa, gi¸ trÞ hµng hãa ®îc thùc hiÖn
hoµn toµn, gi¸ trÞ sö dông b¾t ®Çu.
Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn b¸n lÎ cã nh÷ng a ®iÓm:
Kh«ng sî khñng ho¶ng thõa v× sau khi b¸n ®îc hµng doanh nghiÖp míi
b¾t ®Çu chu kú kinh doanh míi.
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
Doanh nghiÖp cã ®iÒu biÖn tiÕp xóc trùc tiÕp víi ngõ¬i tiªu dïng nªn
n¾m b¾t nhanh sù thay ®æi nhu cÇu thÞ hiÕu tõ ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p kÞp thêi,
h÷a hiÖu cho kinh doanh song nhîc ®iÓm cña b¸n lÎ lµ thu håi vèn nhËn.
3.2. B¸n bu«n
Lµ ®Ó cho b¸n cho nh÷ng ngêi trung gian ®Ó hä tiÕp chuyÓn b¸n hoÆc
b¸n cho ngêi s¶n xuÊt ®Ó tiÕp tôc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. Do vËy ®Æc ®iÓm cña
b¸n bu«n lµ:
Khèi lîng hµng b¸n lín, chñng lo¹i hµng b¸n thêng kh«ng phong phó
®a d¹ng nh trong b¸n lÎ vµ h×nh thøc thanh to¸n thêng lµ chuyÓn kho¶n vµ
ch¶ chËm ( thanh to¸n gèi ®Çu)
Hµng hãa sau khi b¸n hµng vÉn cßn trong la th«ng hoÆc trong s¶n xuÊt
cha ®Õn tay ngêi tiªu dïng cuèi cïng. Tõ ®Æc ®iÓm trªn ®©y, b¸n bu«n cã a
®iÓm lµ thêi h¹n, thu håi vèn nhanh, cã ®iÒu kiÖn, nhanh chãng ®æi míi ho¹t
®éng kinh doanh, ®Èy nhanh vßng quay vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
Nhîc ®iÓm c¬ b¶n cña b¸n bu«n lµ do bÞ c¸ch biÖt víi tiªu dïng nªn chËm
n¾m b¾t nh÷ng diÔn biÕn nhu cÇu thÞ trêng dÉn ®Õn kh¶ n¨ng cã thÓ bÞ tån
®äng hoÆc tiªu thô chËm.
B¸n bu«n thêng ®îc thùc hiÖn díi hai h×nh thøc:
Doanh nghiÖp th¬ng m¹i b¸n hµng cho ngêi s¶n xuÊt ra hµng hãa.
Doanh nghiÖp th¬ng m¹i b¸n cho tæ chøc th¬ng m¹i kh¸c ®Ó b¸n lÎ
hoÆc tiÕp tôc chuyÓn b¸n.
4. Qu¶ng c¸o vÒ c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn
Qu¶ng cã lµ mét ho¹t ®éng xóc tiÕn b¸n phÈm hµng hãa dÞch vô cña
doanh nghiÖp cho kh¸ch hµng, lµm cho kh¸ch hµng quen biÕt cã thiÖn c¶m vµ
ngµy t¨ng thiÖn thiÖn c¶m cña hä ®èi víi s¶n phÈm hµng hãa, dÞch vô cña
doanh nghiÖp.
C¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o nh»m lµm cho kh¸ch hµng hãa ®îc ®«ng ®¶o
ngêi d©n biÕt ®Õn vµ kh¾c trong t©m trÝ hä s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
Doanh nghiÖp cã thÓ qu¶ng c¸o qua b¸o trÝ, ®µi ph¸t thanh truyÒn h×nh, ¸p
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
phÝch hay t¹i trªn chÝnh s¶n phÈm, t¹i c¬ së cña Doanh NgiÖp. Khoa häc ngµy
cµng nhiÒu cho nªn qu¶ng c¸o còng cã vai trß ngµy cµng quan träng.
Qu¶ng c¸o vµ xóc tiÕn b¸n b¸n gióp doanh nghiÖp t¨ng doanh sè b¸n ra,
t¨ng cêng vµ cñng cè vÞ thÕ cña doanh nghiÖp gióp doanh nghiÖp chiÕm lÜnh
thÞ trêng ng¨n chÆn sù tÊn c«ng cña ®èi thñ c¹nh tranh nã cã vai trß quan
träng ®Æc biÖt khi doanh nghiÖp míi thµnh lËp hoÆc tung ra thÞ trêng lo¹i s¶n
phÈm míi.
Tuy nhiªn nÕu sö dông c«ng cô qu¶ng c¸o vµ c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn
b¸n mét c¸ch qu¸ møc sÏ lµm t¨ng chi phÝ do ®ã ¶nh hëng ®Õn l·i thu vÒ,
qu¶ng c¸o sù thùc cã thÓ lµm mÊt lßng tin cña kh¸ch hµng ¶nh hëng l©u dµi
®Õn ho¹t ®éng tiªu thô hµng hãa cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra cÇn chó ý ®Õn
ph¶n øng ®¸p l¹i cña ®èi thñ c¹nh tranh tr¸nh t×nh tr¹ng xÈy ra c¸c cuéc chiÕn
vÒ qu¶ng c¸o mµ kÕt qu¶ mµ c¸c bªn ®Òu kh«ng cã lîi.
5. §Þnh gi¸ tiªu thô vÒ c¸c chÝnh s¸ch hç trî b¸n hµng.
Mét trong nh÷ng quyÕt ®Þnh vÒ c¸c trÝnh s¸ch hç trî b¸n hµng nhÊt
trong doanh nghiÖp lµ x¸c ®Þnh gi¸ b¸n hµng hãa( ®Þnh gi¸, tiªu thô). Nã lµ
mét qu¸ tr×nh phùc t¹p mµ doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®îc hai vÊn ®Ò ®ã
lµ:Gi¸ cÇn ph¶i thiÕt lËp ë møc nµo? §ã lµ vÊn ®Ò quan träng ®èi víi doanh
nghiÖp v× gi¸ c¶ cao hay thÊp ®Òu ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn khèi lîng hµng
h¸o b¸n ra( khèi lîng hµng h¸o tiªu thô) vµ sau ®ã lµ lîi nhuËn cña doanh
nghiÖp. V× vËy trong ®Þnh gi¸ tiªu thô doanh nghiÖp cÇn ph¶i ph©n tÝch c¸c
nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ®Þnh gi ®ã lµ:
- Môc tiªu cña doanh nghiÖp :
Môc tiªu tèi ®a h¸o doanh sè hay më réng thÞ phÇn. Môc tiªu lîi nhuËn
tæng thÓ t¨ng trëng hay chiÕm lÜnh thÞ trêng. C¹nh tranh æn ®Þnh thÞ trêng,
gi¶m bít sù c¹nh tranh.
- ¶nh hëng cña cung cÇu.
- Chi phÝ ¶nh hëng tíi gi¸ b¸n
- ¶nh hëng cña c¹nh tranh vµ sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ Níc
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
¶nh hëng cña s¶n phÈm ®Õn ®Þnh gi¸.
Mét quyÕt ®Þnh gi¸ cã hiÖu qu¶ ph¶i bao qu¸t vµ tÝnh to¸n ®Çy ®ñ trªn
®©y, tïy vµo mçi hßan c¶nh mµ xem xÐt nh©n tè nµo lµ chñ yÕu. Trong thùc
tiÔn kinh doanh c¸c doanh nghiÖp thêng ¸p dông c¸c ph©n phèi ®Þnh gi¸ sau:
- §Þnh gi¸ trªn c¬ së chi phÝ
- §Þnh gi¸ trªn c¬ së thÞ trêng.
- ChiÕn lîc gi¸ ph©n biÖt
Mét sè kü thuËt kh¸c còng hay chóng trong qu¸ tr×nh kinh doanh lµ:
- Gi¸ cã sè lÎ t¹o c¶m gi¸c rÎ
- Trong qu¶ng c¸o còng gîi ý c¶ gi¸ b¸n lÎ( cã thÓ in ngay trªn s¶n
phÈm)
- H¹ gi¸ t¹m thêi cho m«t sè lo¹i ho¹t ®éng ( ch¼ng h¹n xóc tiÕn)
- H¹ gi¸ theo sè lîng b¸n
Quy tr×nh ®Þnh gi¸ cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c bíc sau.
Bíc 1: X¸c ®Þnh môc tiªu ®Þnh gi¸
Bíc 2: X¸c ®Þnh cung cÇu hµng hãa trªn thÞ trêng
Bíc 3: TÝnh to¸n chi phÝ
Bíc 4: Ph©n tÝch c¸c gi¸ vµ hµng hãa cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh
Bíc 5: Chon ph¬ng ph¸p lËp gi¸
Bíc 6: ThiÕt lËp gi¸ cuèi cïng.
6. Thùc hiÖn b¸n hµng
B¸n hµng lµ mét qu¸ tr×nh bao gåm ba giai ®o¹n:
ChuÈn bÞ b¸n tiÕn hµng bµn vµ nh÷ng c«ng viÖc tiÕn hµnh sau.
6.1. ChuÈn bÞ b¸n hµng
Lµ giai ®o¹n më ®Çu nhng rÊt quan träng bëi v× trong giai ®o¹n nµy
®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã mét sù chuÈn hÕt søc chu ®¸o cho qu¸ tr×nh
tiªu thô hµng hãa bÞ hÕt søc chu ®¸o cho qu¸ tr×nh tiªu thô hµng hãa cña m×nh
diÔn ra mét c¸ch xu©n sÎ vµ tèt nhÊt. Trong giai ®o¹n nµy, ngêi bµn hµng
cÇn ph¶i hiÓu biÕt thÞ trêng ph¶i lËp luËn chøng thÓ hiÖn nh÷ng yÕu thÞ yÕu tè
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
t¹o thuËn lîi vµ khã kh¨n cho ho¹t ®éng b¸n hµng. LuËn chøng b¸n hµng bao
gåm:
LuËn chøng doanh nghiÖp ®ßi hái doanh nghiÖp vÒ c¸c mÆt nh. Th©m
liªn kinh doanh cña c«ng ty, tiÕng t¨m cña c«ng ty, c«ng nghÖ chÕ t¹o c¸c mÆt
hµng c¸c ph¬ng thøc giíi thiÖu vµ qu¶ng c¸o ®Ó kh¸ch hµng biÕt ®Õn. LuËn
chøng m« t¶ lý do mua hµng cña kh¸ch hµng c«ng ty ph¶i cã c¸c nh©n viªn
nghiªn cøa thÞ hiÕu tiªu dïng cña kh¸ch hµng mét c¸ch tri tiÕt mµ cô thÓ nhÊt
®Ó th«ng qua ®ã c«ng ty sÏ biÕt ®îc môc ®Ých mua cña kh¸ch tõ ®ã cã c¸c
ph¬ng híng vµ chuÈn bÞ tèt nhÊt ®Ó b¸n hµng hãa cña m×nh mét c¸ch tèt
nhÊt. ChuÈn bÞ nh÷ng c©u tr¶ lêi b¸c bá cña kh¸ch hµng.
6.2. TiÕn hµnh b¸n hµng
B¸n hµng bao gåm 5 pha: tiÕp xóc, luËn chøng, tr¶ lêi, nh÷ng b¸c bá cña
kh¸ch hµng vµ kÕt thóc. Qu¸ tr×nh bµn hµng 5 pha nµy ®îc m« t¶ nh mét c¸i
thang. B¸n hµng thùc chÊt b¾t ®Çu tõ khi kh¸ch hµng nã kh«ng v× thÕ ®ßi hái
ngêi b¸n hµng ph¶i v¬n lªn thuyÕt phôc kh¸ch vµ còng víi kh¸ch hµng leo
lªn vµ gÆp nhau ë ®Ønh thang.
- TiÕp xóc lµ ngêi b¸n hµng b¾t ®Çu tiÕp xóc víi kh¸ch hµng cã tÇm
quan träng ®¸ng kÓ. Ngêi b¸n hµng ph¶i t¹o ra nh÷ng Êu tîng ban ®Çu tèt
®Ñp ph¶i tù ®Æt m×nh vµo vÞ trÝ cña ngêi ®èi tho¹i ®Ó t×m hiÓu nhu cÇu cña
kh¸ch hµng.
- LuËn chøng: Sau khi ®· l¾m b¾t ®îc nhu cÇu cña hä ngêi b¸n hµng
t×m c¸ch thuyÕt phôc kh¸ch hµng mua hµng tin vµ thÊy cã lîi khi quyÕt ®Þnh
mua hµng.
Chøng minh ngêi b¸n hµng lµm sao ®Ó nhu cÇu cña kh¸ch hµng cã thÓ
tháa m·n ®îc b»ng sù chØ huy cña m×nh.
- Tr¶ lêi b¸c bá cña kh¸ch hµng: Th¸i ®é cña ngêi b¸n hµng cã lêi b¸c
bá cña kh¸ch hµng tõ chèi, mua hµng khi ®ã ngêi b¸n hµng ph¶i dïng sù tõ
chèi nµy nh mét ®iÓm tùa ®Ó t¸c ®éng trë l¹i kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng b¸c
bá nghÜa lµ hä biÓu hiÖn mét sù ph¶n ¸nh phßng vÖ.
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
- KÕt thóc b¸n hµng tèt nhÊt lµ'' th¾ng '' th¾ng'' trªn nguyªn t¾c ph¶i hµi
lßng kh¸ch ®Õn, võa lßng kh¸ch ®i t¹o nh÷ng Ên tîng tèt ®Ñp cho nh÷ng lÇn
sau b¸n hµng sÏ kÕt thóc b»ng hµnh vi'' tiÒn chao ch¸o móc'' nÕu lµ b¸n lÎ ë
quÊy hµng hay siªu thÞ hoÆc b»ng mét b¶n hîp ®ång mét ®¬n vÞ ®Æt hµng nÕu
lµ nh÷ng l« hµng lín nhng dï b»ng nh÷ng h×nh thøc nµo th× viÖc b¸n hµng
díi ®©y, vÉn cha kÕt thóc. VÊn ®Ò quan träng lµ ph¶i ®¶m b¶o c¸c dÞch vô
tiÕp theo sau khi b¸n hµng v× nã thÓ hiÖn nghÜa vô cña doanh nghiÖp víi kh¸ch
hµng.
6. 3. C¸c dÞch vô sau b¸n
§Ó b¸n hµng ®Æc biÖt trong b¸n lÎ th× ph¶i'' nu«i dìng kh¸ch hµng vµ
ph¸t triÓn kh¸ch hµng'' ngêi b¸n hµng cÇn ph¶i ®¶m b¶o cho ng¬i mua
hëng ®Çy ®ñ quyÒn lîi hä. DÞch vô sau b¸n hµng cã ý nghÜa cùc kú quan
träng t¹o ch÷ tÝn bÒn v÷ng cho doanh nghiÖp. §Æc biÖt víi nh÷ng mÆt hµng cã
ý nghÜa quan träng cã gi¸ trÞ vµ tiªu dïng trong thêi gian dµi, yªu cÇu kü thuËt
cao thêng cã nh÷ng dÞch vô mang trë hµng hãa ®Õn tËn nhµ theo yªu cÇu cña
kh¸ch hµng l¾p ®Æt vËn hµnh miÔn phÝ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh.
III. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn tiªu thô hµng hãa
Cã nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng ®Õn tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp
th¬ng m¹i sau ®©y lµ mét sè nh©n tè c¬ b¶n.
1. GÝa c¶ hµng hãa
Gi¸ c¶ hµng hãa mét trong nh÷ng nh©n tè hÕt søc nhËy bÐn vµ chñ yÕu
t¸c ®éng ®Õn tiªu thô hµng hãa cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i. Gi¸ c¶ cã thª
h¹n chÕ hay biÕt thÝch cung cÇu vµ ¶nh hëng tíi tiªu thô. X¸c ®Þnh gi¸ ®óng
sÏ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tiªu thô vµ thu lêi hay tr¸nh ®îc ó ®äng, h¹n chÕ thua
lç gi¸ c¶ còng ®îc sö dông nh mét vò khÝ trong c¹nh tranh. Do ®ã ph¶i hÕt
søc thËn träng trong c¹nh tranh qua gia sau n÷a trong ®Þnh gi¸, gi¸ b¸n cÇn
ph¶i nhËn thøc ®îc r»ng gi¸ c¶ lµ mét nh©n tè thÓ hiÖn chÊt lîng.Ngêi tiªu
dïng ®¸nh gi¸ chÊt lîng hµng hãa th«ng qua gi¸ c¶ cña nã khi ®øng tríc
nhng hµng hãa cïng lo¹i hoÆc thay thÕ( tiÒn nµo cña Êy) do ®ã ®Æt gi¸ thÊp
kh«ng ph¶i lóc nµo còng thóc ®Èy ®îc tiªu thô.
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
2. ChÊt lîng hµng hãa vµ bao gãi
Ngêi tiªu dïng khi mua hµng tríc hÕt nghÜ tíi kh¶ n¨ng hµng ho¸ ®¸p
øng nhu cÇu cña hä, tíi chÊt lîng mµ nã cã. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i chÊt
lîng lµ yÕu tè quan träng bËc nhÊt mµ c¸c doanh nghiÖp lín thêng sö dông
trong c¹nh tranh v× nã ®em l¹i kh¶ n¨ng "chiÕn th¾ng v÷ng ch¾c'' (v× muèn
thay gi¸ th× dÔ nhng muèn thay ®æi chÊt lîng th× ph¶i cã thêi gian) §ã lµ
con ®êng doanh nghiÖp thu hót kh¸ch vµ t¹o chñng, g×n gi÷ ch÷ tÝn tèt nhÊt
khi tiÕp cËn víi hµng ho¸ c¸i mµ ngêi tiªu dïng gÆp ph¶i tríc hÕt lµ bao b×
va mÉu m·.
Hµng hãa dï ®Ñp vµ bÒn ®Õn ®©u còng bÞ l¹c hËu tríc yªu cÇu ngµy
cµng cao cña ngêi tiªu dïng. Do ®ã doanh nghiÖp cÇn ph¶i thêng xuyªn ®æi
míi vµ hoµn thiÖn vÒ chÊt lîng kiÓu d¸ng, mÉu m· t¹o nh÷ng nÐt riªng ®éc
®¸o hÊp dÉn ngêi mua. §©y còng lµ yÕu tè quan träng ®Ó b¶o vÖ nh·n hiÖu uy
tÝn s¶n phÈm trong ®iÒu kiÖn ngµy cµng cã nhiÒu s¶n phÈm gièng nhau, hµng
thËt, hµng gi¶ lÉn lén.
3. MÆt hµng vµ chÝnh s¸ch mÆt hµng kinh doanh
MÆt hµng vµ chÝnh s¸ch mÆt hµng lu«n lµ yÕu tè quan träng ¶nh hëng
tíi tiªu thô. C©u hái ®Çu tiªn khi doanh nghiÖp b¾t tay vµo kinh doanh lµ
doanh nghiÖp sÏ b¸n c¸i g×? Cho nh÷ng ®èi tîng tiªu dïng nµo lùa chän ®óng
mÆt hµng kinh doanh cã chÝnh s¸ch mÆt hµng ®óng ®¾n ®¶m b¶o cho tiªu thô
hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ®èi víi nh÷ng mÆt hµng chuyªn doanh nªn kinh
doanh mét sè Ýt mÆt hµng chñng lo¹i vµ phÈm chÊt ph¶i phong phó.
4. DÞch vô trong vµ sau b¸n
Nh÷ng dÞch vô tríc, trong vµ sau b¸n thêng ®îc thùc hiÖn lµ: göi xe
miÔn phÝ, vËn chuyÓn ®Õn tËn nhµ cho kh¸ch hµng, l¾p ®Æt vËn hµnh, ch¹y thö,
b¶o hµnh… ®©y lµ vò khÝ c¹nh tranh lµnh m¹nh vµ h÷u hiÖu. HÇu hÕt khi thùc
hiÖn nh÷ng s¶n phÈm kü thuËt cao cã gi¸ trÞ lín ®Òu cã nh÷ng dÞch vô nµy.
Thùc tiÔn kinh doanh trªn thÞ trêng ViÖt Nam cho thÊy c¸c doanh nghiÖp
®ang biÕt tËn dông ®iÓm m¹nh nµy ®Ó thu hót kh¸ch hµng vµ nh÷ng doanh
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
nghiÖp ®· thu ®îc kÕt qu¶ hÕt søc kh¶ quan. Tuy nhiªn chÊt lîng, dÞch vô
vÉn cßn ®ang h¹n chÕ bëi vËy c¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng n©ng lªn.
5. M¹ng líi ph©n phèi cña doanh nghiÖp
Lùa chän kªnh vµ thiÕt lËp ®óng ®¾n m¹ng líi kªnh ph©n phèi tiªu thô
cã ý nghÜa to lín ®Õn viÖc thóc ®Èy tiªu thô. Kªnh tiªu thô lµ ®êng ®i cña
hµng ho¸ tõ doanh nghiÖp ®Õn ngêi tiªu dïng. Do vËy t¹o ra ®îc c¸c luång
®i cña hµng ho¸ mét c¸ch hîp lý vµ th«ng tho¸ng sÏ lµm cho tiªu thô hµng ho¸
cña doanh nghiÖp t¨ng lªn. Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông 3 lo¹i kªnh ph©n
phèi sau:
- Kªnh cùc ng¾n (hay trùc tiÕp) gi÷a doanh nghiÖp vµ ngêi lµm tiªu
dïng th«ng qua trung gian, doanh nghiÖp tù tæ chøc th«ng qua c¸c cöa hµng
b¸n lÎ cña m×nh.
- Kªnh ng¾n lµ kªnh trong ®ã doanh nghiÖp sö dông nh÷ng ngêi trung
gian lµ nh÷ng ngêi b¸n lÎ ®Ó ®a hµng ho¸ ®Õn tay ngêi tiªu dïng thêng
®ã lµ c¸c ®¹i lý b¸n lÎ cña doanh nghiÖp.
- Kªnh dµi mµ trong ®ã cã tõ 2 trung gian trë lªn trong kªnh ph©n phèi.
§iÒu nµy cã nghÜa lµ hµng ho¸ Ýt nhÊt ph¶i qua hai ngêi trung gian tíi tËn tay
ngêi tiªu dïng cuèi cïng.
M¹ng líi ph©n phèi lµ toµn bé c¸c kªnh mµ doanh nghiÖp thiÕt lËp vµ
sö dông trong ph©n phèi hµng ho¸.
6. VÞ trÝ ®iÓm b¸n
Trong kinh doanh còng nh trong qu©n sù nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ®¶m
b¶o sù thµnh c«ng lµ: thiªn thêi, ®Þa lîi, nh©n hoµ nÕu n¾m ®óng thêi c¬, biÕt
lùa chän ®óng ®¾n ®Þa ®iÓm kinh doanh vµ qu¶n lý kinh doanh tèt lµ c¸i ®¶m
b¶o v÷ng ch¾c cho sù ®øng v÷ng cña doanh nghiÖp. Kh«ng Ýt nhµ kinh doanh
cho r»ng lùa chän ®iÓm kinh doanh tèt lµ yÕu tè c¬ b¶n ®¶m b¶o cho sù thµnh
c«ng cña b¸n hµng "Nhµ réng kh«ng b»ng ®«ng kh¸ch" lu«n lµ t©m niÖm cña
c¸c nhµ kinh doanh khi t×m ®Þa ®iÓm kinh doanh.
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
7. Qu¶ng c¸o
Chóng ta ®· biÕt t¸c ®éng cña qu¶ng c¸o ®Õn doanh sè b¸n ra lµ rÊt lín
nhng hiÖu qu¶ cña qu¶ng c¸o phô thuéc vµo viÖc sö dông kü thuËt vµ nghÖ
thuËt ®Ó lµm sao cã thÓ t¸c ®éng ®Õn kh¸ch hµng nhiÒu nhÊt dÉn ®Õn chi phÝ
cho qu¶ng c¸o lµ rÊt lín do ®ã doanh nghiÖp cã thÓ thu ®îc doanh sè lín
nhng cha ch¾c ®· cã hiÖu qu¶ mÆt kh¸c qu¶ng c¸o qu¸ søc sÏ lµm chi phÝ
qu¶ng c¸o t¨ng cao, gi¶m l·i (thËm chÝ cßn lç). Qu¶ng c¸o sai sù thËt cã thÓ
lµm mÊt lßng tin cña kh¸ch hµng ¶nh hëng l©u dµi ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô.Sau
®ã cÇn ph¶i tÝnh ®Õn ph¶n øng ®¸p l¹i cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh b»ng c¸c gi¶i
ph¸p kh¸c nhau (h¹ gi¸, n©ng cao chÊt lîng còng tiÕn hµnh qu¶ng c¸o
marketing…) nÕu kh«ng thËn träng kh«ng nh÷ng kh«ng thóc ®Èy tiªu thô mµ
"tiÒn mÊt" nhng"tËt vÉn mang".
8. Vai trß cña c¸c nh©n viªn b¸n hµng vµ c¸c trung gian tiªu thô
Ngêi b¸n hµng cã ¶nh hëng quan träng nhÊt vµ trùc tiÕp ®Õn hµnh vi
mua cña kh¸ch hµng, ngêi b¸n cïng mét lóc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng qu¶ng
c¸o, tiÕp thÞ thuyÕt phôc kh¸ch hµng, do ®ã ph¶i cã ãc tæ chøc tr×nh ®é kü
thuËt nghiÖp vô vµ nghÖ thuËt b¸n hµng ho¹t ®éng cña ngêi b¸n kh«ng nh÷ng
thóc ®Èy ®îc tiªu thô mµ cßn t¹o ra ch÷ tÝn vµ ®Õn lît m×nh sù tÝn nhiÖm cña
kh¸ch hµng ®èi víi s¶n phÈm vµ doanh nghiÖp, l¹i thóc ®Èy tiªu thô.
Bªn c¹nh ®ã c¸c trung gian th¬ng m¹i nh c¸c ®¹i lý còng ¶nh hëng
kh«ng nhá ®Õn kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ nÕu cã chÝnh s¸ch hîp lý phï hîp th×
hµng ho¸ ®îc chuyÓn ngay ®Õn tay kh¸ch hµng cßn nÕu ngîc l¹i hµng ho¸
sÏ bÞ tr× trÖ kÐm hiÖu qu¶ trong lu th«ng dÉn ®Õn kh«ng thóc ®Èy ®îc sù tiªu
thô.
9. Mét sè nh©n tè kh¸c
9.1. Kh¸ch hµng
Kh¸ch hµng lµ nh÷ng ngêi ®ang vµ sÏ mua hµng cña c«ng ty ®èi víi
doanh nghiÖp th¬ng m¹i, kh¸ch hµng lµ yÕu tè quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh
®Õn ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ còng nh sù sèng cßn cña doanh nghiÖp bëi
v× kh¸ch hµng t¹o nªn thÞ trêng nh÷ng biÕn ®éng t©m lý kh¸ch hµng thÓ hiÖn
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn Hïng D¬ng
qua sù thay ®æi së thÝch, thÞ hiÕu, thãi quen lµm cho sè lîng s¶n phÈm tiªu
thô t¨ng lªn hay gi¶m ®i. ViÖc ®Þnh híng ho¹t ®éng kinh doanh híng vµo
nhu cÇu cña kh¸ch hµng sÏ ®em l¹i kÕt qu¶ kh¶ quan cho doanh nghiÖp vµ thãi
quen tæ chøc dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng, ®¸nh ®óng t©m lý tiªu dïng lµ biÖn
ph¸p h÷u hiÖu n©ng cao hiÖu qu¶ tiªu thô s¶n phÈm.
9.2. Nhµ cung cÊp
§èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®Ó ®¶m b¶o b¸n tèt tríc hÕt ph¶i
mua tèt. Do vËy viÖc lùa chän nhµ cung cÊp cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ho¹t
®éng tiªu thô, khi lùa chän nhµ cung cÊp c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i tæng hîp
c¸c th«ng tin ®Ó lµm sao lùa chän nhµ cung cÊp ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tèt nhÊt vÒ
hµng ho¸ cho doanh nghiÖp mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc hµng ho¸ ®¹t chÊt
lîng cao. Ph¬ng tr©m lµ ®a d¹ng ho¸ nguån cung cÊp, thùc hiÖn nguyªn t¾c
"kh«ng bá tiÒn vµo mét èng". MÆt kh¸c trong quan hÖ doanh nghiÖp cÇn thiÕt
t×m mét nhµ cung cÊp chñ yÕu cã ®Çy ®ñ sù tin cËy nhng ph¶i lu«n tr¸nh sù
lÖ thuéc vµ chñ ®éng x©y dùng kÕ ho¹ch cung øng cho m×nh.
9.3. §èi thñ c¹nh tranh
Doanh nghiÖp lu«n ®èi phã víi hµng lo¹t c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Sè
lîng c¸c c«ng ty trong ngµnh vµ c¸c ®èi thñ ngang søc t¸c ®éng rÊt lín ®Õn
sù c¹nh tranh cña c«ng ty. NÕu c«ng ty cã quy m« lín, kh¶ n¨ng c¹nh tranh
cña c«ng ty sÏ cao h¬n c¸c ®èi thñ c¹nh tranh kh¸c trong ngµnh. Cµng nhiÒu
c«ng ty c¹nh tranh trong ngµnh th× c¬ héi ®Õn tõng c«ng ty cµng Ýt thÞ trêng
bÞ ph©n chia nhá h¬n, kh¾t khe h¬n dÉn ®Õn lîi nhuËn cña c«ng ty còng nhá
®i do vËy viÖc nghiªn cøu ®èi thñ c¹nh tranh lµ viÖc cÇn thiÕt ®Ó gi÷ v÷ng thÞ
trêng tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty.
9.4. ChÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc
Nhµ níc cã nhiÖm vô híng dÉn tiªu dïng cho nh©n d©n, tho¶ m·n c¸c
nhu cÇu tiªu dïng. HiÖn nay, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®ang rÊt nç lùc trong viÖc
hoµn chØnh c¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ, luËt kinh tÕ vµ c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn
kinh tÕ nh»m t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng tèt h¬n cho c¸c doanh nghiÖp
tõng bíc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc.
Líp K37A6 - Khoa Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
nguon tai.lieu . vn